Boğazdan Kan Gelmesi

Boğazdan Kan Gelmesi Nedir?

Boğazdan kan gelmesi, halk arasında kan tükürmede olarak bilinen ‘hemoptizi’ durumudur.

Nefes borusuyla ağız boşluğu arasında olan boşluğa farenks, halk arasında da boğaz denmektedir. Herhangi bir sebeple boğazdan gelen kanı tükürme durumu halk arasında boğazdan kan gelmesi olarak adlandırılır. 

Boğaza kan ağız boşluğundan, mideden veya akciğerlerden gelir. 3 durumunda nedenleri değişebilmek ile beraber en çok ağız boşluğundan kaynaklanır.

Boğazdan Kan Gelmesi Belirtileri

Boğazdan kan gelmesi durumu kendi başına bir hastalık olmayıp çoğunlukla başka bir hastalığın belirtisi olmaktadır. Bu durumda boğazdan kan gelmesiyle beraber görülebilecek belirtilerden bahsedilir.

Boğazdan kan gelmesiyle birlikte görülebilecek en sık belirtilerden biri boğaz ağrısı ya da ağız içinde oluşan ağrılardır.

• Boğaz ağrısı: Boğaz ağrısı ağızdan kan gelmesiyle en çok beraber görülen belirtilerden biridir. Boğazdan kan gelmesi gibi boğaz ağrısı da çok çeşitli sebeplere bağlı olarak görülebilmektedir. 

En çok görülen sebeplerden biri olarak akut farenjit olarak da bilinen boğaz enfeksiyonudur.

• Diş eti kanamaları: Boğazdan kan gelmesiyle beraber görülebilecek belirtilerden biri de diş eti kanamaları dır. Diş eti kanamaları boğazdan kan gelmesinin sebebi olabileceği gibi boğazdan kan gelmesiyle beraber görülebilecek de belirtilerdendir.
• Öksürük: Boğazdan kan gelmesi durumu özellikle akciğerlerden kaynaklı bir hastalık nedenli ise öksürükte beraber görülebilecek semptomlardan biridir. 

Bazen öksürükle birlikte gelen tükürüğün içeriğinde kan da bulunabilmektedir.

Öksürürken ve kusarken boğazdan kan gelebilir.

• Nefes darlığı: Akciğerlerden kaynaklı boğazdan kan gelmesiyle durumuyla beraber nefes darlığı da görülen belirtilerden biridir.
• Burun kanamaları: Boğazdan kan gelmesiyle beraber görülebilecek belirtilerden biri de burun kanamalarıdır. Burun kanamaları boğazdan kan gelmesinin sebebi olabileceği gibi boğazdan kan gelmesiyle beraber görülebilecek de belirtilerdendir.
• Reflü: Mide kaynaklı boğaza gelen bir kanama varsa bu belirtiyle beraber reflü de görülen belirtilerden biridir. Reflü özellikle yemek borusunu tahrip etmek de ve orda kalıcı yaralara sebep olabilmektir. Daha sonrasında orada oluşan kanamalar neticesinde boğaza kan gelebilmektedir.
• Mide yanması ve mide ağrısı: Mide yanması ve mide ağrısı mide nedeniyle boğazdan kan gelmesi durumuyla beraber görülebilmektedir.
• Hıçkırık ve geğirme: Hıçkırık ve geğirme de boğazdan kan gelmesiyle beraber sık görülen belirtilerden birisidir.
• Tansiyon düşüklüğü: Tansiyon düşüklüğü genel olarak kaybedilen kan miktarı ile bağlantı olarak değişebilmektedir. Eğer akut gastrointestinal kanama varsa tansiyon düşüklüğü belli bir kanama seviyesinden sonra oluşabilmektedir.
• Dışkıdan kan gelmesi: Boğazda oluşan kanama akut gastrointestinal sistem kanamasına bağlı olarak gelişmiş ise belli bir süre sonra kanama miktarına bağlı olarak dışkıda da kan görülecektir. 

Kanama uzun bir süre devam etmiş ve miktarı az ise kanama rengi koyu telve şeklinde, kısa bir sürede fazla miktarda kan kaybı durumunda ise açık kiraz rengi şeklinde görülecektir.

• Ağız içinde yaralar: Boğazdan kan gelmesi durumunda kan hem ağız içinde yaralara sebebiyet verebilmekle beraber hem de ağız içindeki yaralar boğazdan kan gelmesine sebep olabilmektedir.

Boğazdan Kan Gelmesi Nedenleri

Boğazdan kan gelmesinin nedenleri çok çeşitli olabilmektedir. Boğazdan kan gelme durumu nedenleri de yaşa ve yaşam şekillerine göre ve hastalıklara göre değişmektedir.

Bunlardan en sık görülen durum da boğazda oluşan geçici yaralar ve diş eti kanamasıdır. Diş eti kanamalarında oluşan kan boğaza kaçmakta ve daha sonrasında kan tükürme ile sonuçlanmaktadır.

Diş eti kanamaları: Diş eti kanamaları boğazdan kan gelmesinin sık görülen nedenlerinden birisidir. Diş eti kanamaları çoğunlukla diş apseleri ve dental problemlerden dolayı olmaktadır.

Ağız içi travmalar: Ağız bölgesine ve yüz bölgesine alınan travmalarda da boğazdan kan gelmesi durumu sık görülen belirtilerden biridir. 

Bazen özellikle bir yerden düşme durumunda dil ısırmaları durumunda boğazdan kan gelir. Bu tür durumlarda oluşan kanamalar geçici bir durumdur ve kısa bir süre sonra geçer.

Enfeksiyonlar: Boğaz bölgesinde veya akciğerlerde görülen enfeksiyonlar boğaz ve ağız içi kanamalara sebep olmaktadır. 

Özellikle boğaz bölgesinde görülen enfeksiyonlarda tonsiller şiş ve kırmızı durumdadır. 

Tonsil bölgesinde ve boğazda enfeksiyon nedeniyle oluşan damarlanma artışı nedeniyle buradaki damarlar patlamakta ve boğazdan kan gelmesi durumuna sebep olmaktadır.

Burun kanamaları: Burun kanamaları da boğazdan kan gelmesinin en sık görülen sebeplerinden birisidir. Burundan oluşan kan bölgedeki iki boşluktan akar. Bunlardan birisi burun boşluğu biri de geriye doğru açılan boğaz boşluğudur.

Ağız içi aftlar: Ağız içi aftlara oral aftlar denir. Oral aftlarda boğazda oluşan kanamaların sebeplerden biridir.

Gis kanamaları: Sindirim sistemi boyunca oluşan kanamalara gis kanamaları denir ve çeşitli hastalıklardan dolayı oluşmaktadırlar. Gis kanamaları durumunda boğazdan kan gelmesi durumu sık görülür ve bu kanamalara hematemez denir.

Hastalar genellikle parlak kırmızı renkte veya kahve telvesi şeklinde kan kusarlar. 

Akciğer veya boğaz kökenli yutulmuş kan ihtimali dışlandıktan sonra hematemez bize kanama kaynağının genellikle sindirim sistemi kaynaklı olduğunu gösterir.

Akciğer kökenli hastalıklar: Akciğer kaynaklı hastalıklarda da boğazdan kan gelmesi bir belirti olabilmektedir. 

Bronşektazi yani akciğerlerde bulunan hava keseciklerinin genişlemesi durumunda öksürükle beraber ağızdan kan gelmesi de sık görülen belirtilerden birisidir. 

Akciğer kaynaklı boğazdan kan gelmesi durumunda görülen sık akciğer hastalıklardan biri de akciğer enfeksiyonlarıdır. Akciğer enfeksiyonlarında da boğazdan öksürükle kan gelmesi sık görülür.

Boğazdan Kan Gelmesi Teşhisi

Boğazdan kan gelmesinin teşhisi de hekimin tecrübesine dayanmaktadır. Aynı şekilde boğazdan kan gelmesi nedenleri de çok çeşitli olabildiğinden tanıyı koymak bazen çok zor olabilmektedir.

Diğer hastalıklarda olduğu gibi tanı ve teşhisi koymaya yarayan en önemli araçlardan biri hikaye ve tıbbi öyküdür.

Anamnez: Anamnezde sorgulanacak en önemli faktörlerden birisi kanamanın ne zaman başladığı ve ne miktarda olduğudur. Zaman, kaybedilen kan, eşlik eden bir kronik hastalığın varlığı ve belirtiler sorgulanacak diğer faktörlerdir.

Boğazdan kan gelmesiyle birlikte belirti olarak boğaz ağrısı, diş eti kanamaları, ağız içi yaralar, dışkıdan kan gelmesi, öksürük, nefes darlığı, burun kanamaları, reflü, mide yanması, mide ağrısı, tansiyon düşüklüğü, hıçkırık ve geğirme gibi belirtilerin varlığı sorgulanır. 

Hastanın kullanmakta olduğu veya daha önceden kullanmış olduğu ilaçların varlığı belirlenmelidir. Çünkü bazen mide kaynaklı kanamalara bazı ilaçlar nedenn olabilmektedir.

Eşlik eden belirtilerle beraber tanıyı koymak kolaylaşır. Bahsedilen şeyler sorgulandıktan sonra bir sonraki adım olan fizik muayeneye geçilir.

Fizik muayene: Fizik muayenede dışarıya atılan kanın incelenmesi kanamanın nedenini belirlemekte yardımcı olur. Boğazda kan gelen hastaların tansiyon,oksijen saturasyonu, ateş, hızlı soluk alıp vermeleri, çarpıntı, takipne, kilo kaybı ve oksijensiz kalma durumları dikkatle incelenmelidir. 

Vücut rengi ve ağız içi dokusunda solukluk, solgunluk, morluk ve cilt altı kanamalar gibi renk değişimleri kanamanın bir diğer sonucu olabilirler.

Boyun, koltuk altı ve baş bölgesinde lenflerin muayenesi ve kontrolü bir diğer kötü seyreden hastalıklar açısından haberci niteliğinde olabilir. 

Kalp ve damar sistemi muayenesinde boyun bölgesindeki damarlarda şişkinlik, vücutta sıvı toplanması, kalp dinlemelerinde normal kalp seslerinin dışında ek seslere dikkat edilmelidir.

Tam kan, biyokimya ve laboratuvar testleri: Tam kan sayımı, biyokimya, pıhtılaşma testleri, arterlerden alınan kan gazı analizi, balgam analizi ve kültürler, kalp şeridinin çekilmesi boğazdan kan gelmesinin durumunun tanısının konulmasında oldukça yardımcı olabilmektedir.

Akciğer grafisi: Radyolojik olarak sık kullanılan görüntülemelerden birisi akciğer grafisi dir. Akciğer grafisi özellikle akciğer kaynaklı boğazdan kan gelmesi durumunda işe yarayan tanı araçlarından birisidir.

Hastalarda özellikle ilk çekilen akciğer filmi normal bir insanınki gibi olabilir, iyi huylu kitleler görülebilir ve bazı akciğer hastalıklarının teşhisi konulabilir. Onda bir hastada akciğer kaynaklı boğazdan kan gelmesi durumunda akciğer grafileri normal olabilir.

Bilgisayarlı tomografi: Akciğer grafisinden sonra yapılacak tetkik bilgisayarlı tomografidir. Bilgisayarlı tomografi akciğer grafisine göre bazı akciğer hastalıklarının tanısını koymada daha yardımcıdır.

Özellikle büyük kanamalarda göğüs bölgesi tomografisi akciğer grafisine göre tanıyı koymada daha yardımcıdır.

Bronkoskopi: Bronkoskopi diğer tetkiklerden sonra başvurulacak bir yöntemdir, 

İnvaziv bir yöntemdir onun için çok sık tercih edilmez. Bronkoskopi akciğer grafisi ve bilgisayarlı tomografide tespit edilemeyen bazı hastalıkların tanısını koymada diğer yöntemlere göre daha yardımcı olur.

Boğazdan Kan Gelmesi Tedavisi

Boğazdan kan gelmesi durumunun tedavisi de nedenine bağlı olarak değişebilmektedir.

Acil müdahale: Özellikle çok şiddetli boğaz bölgesinden kan gelmesi durumunda acil müdahale yapılarak hasta gözlem altında tutulmalıdır. Hastaya oksijen takibi, tansiyon ve nabız takibi yapılır. Gelişebilecek komplikasyonlara yönelik hazırlıkta bulunulur. 

Sıvı desteği: Hasta çok şiddetli kanamış ise ve belirgin bir tansiyon düşüklüğü varsa hastaya damardan sıvı desteği yapılmalıdır.

Kan nakli: Hastada meydana gelen kanama çok şiddetli ve hasta anemik ise kan nakli desteği yapılır.

Bronkoskopik ve endoskopik tedavi: Bu tedavi yöntemlerinde hastanın soluk borusuna veya yemek borusuna girilerek kanama odağı tespit edilir. Kanama odağı tespit edildikten sonra bölgedeki kanama cihaz yardımıyla durdurulur.

Medikal tedavi: Hastaya uygulanacak medikal tedaviler de kanamanın nedenine göre değişebilmektedir. Kanamaya neden olan hastalık belirlendikten sonra ilgili hastalığa yönelik medikal tedaviye başlanır. Tedaviler arasında ağız bölgesi, mide ve akciğer bölgesine yönelik çeşitli medikal tedaviler uygulanır.

Boğazdan Kan Gelmesi Tedavi Edilmezse

Bazı durumlarda boğazdan kan gelmesi durumu tedavi edilmezse bile kendiliğinden geçer. Bu durumlara diş eti kanamaları, ağız içi yaralar ve bazı oral hastalıklar örnek olarak verilebilir.

Kanamanın sebebi akciğer ve mide kaynaklı ise acil olarak bir uzmandan yardım alınmalıdır. Bu tarza büyük miktarlarda kanamalarda organ yetmezlikleri, şok ve ölüm tablosu gelişebilir.

Boğazdan Kan Gelmesine Ne İyi Gelir?

Boğazdan kan gelmesi durumuna iyi gelebilecek maddeler nedenlerine göre değişebilmektedir. Akciğerleri temizleyen besinler akciğer kaynaklı boğaz kanamalarına iyi gelir.

• Sağlıklı yiyecekler
• Dengeli vücut kitle indeksi
• Bol miktarda sıvı almak
• Okaliptus
• Zerdeçal
• Kekik

Boğazdan Kan Gelmesine Ne İyi Gelmez?

Akciğer, mideyi ve boğazı tahrip eden şeyler genel olarak boğaz kanamalarına iyi gelmez.

• Baharatlı yiyecekler
• Obezite
• Kronik hastalıkların varlığı
• Sigara, alkol ve madde kullanımı
• Çok sıcak ve çok soğuk içecekler

Boğazdan Kan Gelmesi İlaçları

Boğazdan kan gelmesi durumunda hastaya uygulanacak medikal tedaviler de kanmanın nedenine göre değişebilmektedir.

Kanamaya neden olan hastalık belirlendikten sonra ilgili hastalığa yönelik medikal tedaviye başlanır. Tedaviler arasında ağız bölgesi, mide ve akciğer bölgesine yönelik çeşitli medikal tedaviler uygulanır.

Traneksamik Asit tedavisi: Bazı yapılan çalışmalarda traneksamik Asit tedavisi kanamayı azaltmada faydalı bulunmuştur.

Faktör 7a desteği: Faktör 7a normalde kanda bulunan bir proteindir. Oluşan kanamaları durdurmada görevlidir. Eksikliği tespit edilen hastalarda kullanmak faydalı olabilmektedir.

Proton pompa inhibitörleri: Özellikle mide kaynaklı kanamalarda kullanımı etkilidir. Mide asidini azaltmaya ve reflüyü engellemeye yardımcı olur.

Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyonlara bağlı boğazdan kan gelmesi durumunda tercih edilen tedavi metotlarından biridir.

Ağrı kesiciler: Boğazdan kan gelmesiyle birlikte ağız ve boğaz bölgesinde oluşan ağrı durumunda kullanılırlar.

Boğazdan Kan Gelmesi için Hangi Doktora Gidilir?

Boğazdan kan gelmesi durumunda seçilecek bölümde nedenle beraber değişmektedir ancak genel bir durum söz konusu ise bölüm olarak ‘kulak burun boğaz bölümüne’, uzman olarak da bir ‘kulak burun boğaz doktoruna’ başvurulmalıdır.

Boğazdan kan gelmesi belirtisi ile beraber görülen belirtilerden; dışkıdan kan gelmesi, öksürük, nefes darlığı, burun kanamaları, reflü, mide yanması, mide ağrısı, tansiyon düşüklüğü gibi semptomlardan herhangi birinin varlığında vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.

Bu makaledeki yazılar bilgilendirme amaçlıdır. Eğer boğazdan kan gelmesi belirtisi varsa acilen bir uzmandan yardım alınmalıdır.