Ağız kokusu (halitosis), sosyal ilişkileri ve özgüveni olumsuz etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Yetişkinlerin yaklaşık %30’unu etkileyen bu durum, genellikle ağız içi kaynaklı olsa da sistemik hastalıkların da habercisi olabilir. İşte ağız kokusuna dair kapsamlı bilgiler:
Ağız Kokusu Nedir?
Ağız kokusu, nefeste hoş olmayan koku yayılmasıdır. Geçici (sabahları görülen) veya kronik (sürekli) olabilir. Dil üzerindeki bakterilerin ürettiği sülfür bileşikleri ana nedendir. Kahve, sigara veya baharatlı yiyecekler geçici kötü kokuya yol açarken, 24 saatten uzun süren kokular altta yatan probleme işaret eder.
Ağız Kokusunun Başlıca Nedenleri
- Ağız Hijyen Eksikliği: Düzensiz diş fırçalama, dil temizlememe ve diş ipi kullanmama
- Diş Eti Hastalıkları: Periodontitis ve gingivit gibi enfeksiyonlar
- Çürük Dişler ve Uyumsuz Protezler
- Ağız Kuruluğu (Xerostomia): Tükürük azlığı nedeniyle bakteri temizlenememesi
- Burun ve Sinüs Problemleri: Sinüzit, geniz akıntısı, bademcik taşları
- Sistemik Hastalıklar: Diyabet (aseton kokusu), karaciğer yetmezliği, reflü
- Beslenme Alışkanlıkları: Sarımsak, soğan, şekerli gıdalar
Teşhis Yöntemleri
- Klinik Muayene: Diş hekimi tarafından diş eti cepleri, dil yüzeyi ve çürükler kontrol edilir.
- Halimeter Testi: Nefesteki sülfür gazları ölçülür.
- Tükürük Testi: Ağız kuruluğu şiddeti değerlendirilir.
- Görüntüleme: Sinüzit şüphesinde sinüs BT’si istenebilir.
Etkili Tedavi Yöntemleri
- Profesyonel Diş Temizliği: Diş taşı ve plak temizliği
- Antibakteriyel Gargaralar: Klorheksidin içeren ürünler (2 haftadan uzun kullanılmamalı)
- Dil Temizleyicileri: Özel tasarımlı dil kazıyıcılar
- Tükürük Artırıcı Tedaviler: Şekersiz sakız veya yapay tükürük spreyleri
- Diş Eti Tedavisi: Periodontal cerrahi gerektiren durumlar
- Altta Yatan Hastalıkların Tedavisi: Reflü için proton pompa inhibitörleri
Kalıcı Çözüm İçin Önleme Stratejileri
- Doğru Ağız Hijyeni:
- Dişleri günde 2 kez florürlü diş macunuyla fırçalama
- Günlük diş ipi kullanımı
- Dil temizliği için özel fırçalar
- Beslenme Düzenlemeleri:
- Maydanoz, nane gibi klorofil içeren bitkiler
- Yoğurt ve probiyotik gıdalar
- Bol su tüketimi (günde 2 litre)
- Düzenli Kontroller:
- 6 ayda bir diş hekimi ziyareti
- Protezlerin yenilenmesi
Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?
- Evde uygulanan yöntemlerle 2 haftada düzelmeyen kokular
- Diş eti kanaması veya diş kaybı eşlik ediyorsa
- Ağız kuruluğu ile birlikte yutma güçlüğü varsa
- Nefeste aseton benzeri koku (diyabet alarmı)
Sürekli ağız kokusu şikayetiniz varsa önce bir diş hekimine, gerekirse KBB uzmanı veya gastroenterologa başvurun. Unutmayın, ağız kokusu basit bir hijyen problemi olabileceği gibi ciddi hastalıkların da erken belirtisi olabilir.
