Bebeklerde Cilt Hastalıkları

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Nedir?

Bebeklerde cilt hastalıkları, deri üzerinde meydana gelen bakteri ve enfeksiyon kaynaklı olabilen rahatsızlıklardır. Yetişkinlerde olduğu kadar yenidoğan ve birkaç aylık bebeklerde, ergenliğe kadar olan süreçte birçok dermatolojik durum meydana gelebilir.

Deri yüzeyindeki salgılar asidik bir ortam oluşturur ve bakteri, mantar gibi durumların yaşanmamasını sağlar. Bu ortamda yaşanabilecek değişiklikler ise asidik ortamın hastalığa sebebiyet vermesine ya da bakterilerin oluşmasını sağlayan bir yapının ortaya çıkarak cilt hastalıklarının yaşanmasına neden olur.

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Çeşitleri

Bebeklerde cilt hastalıkları oldukça sık görülmektedir. Birbirinden farklı çeşitlerde cilt hastalığı vardır. Birçoğu kendiliğinden yok olurken, bir kısmı tedaviyi zorunlu kılar.

Bebeklerde cilt hastalıkları şu şekildedir;

Doğumsal lekeler: Yenidoğan bebeklerde fark edilen lekelerdir. Vücudun değişik noktalarında ortaya çıkabilir. Genellikle bebeğin bel ya da kalça bölgesinde farklı şekillerde lekeler çıkar. 

• Mongol Lekesi: Bebeklerde bel ve kalça kısmında görülen mavi-mor renkli lekelerdir. İyi huyludur. Çok büyük olmamakla birlikle çoğu zaman 2 yaşında kendiliğinden kaybolur. 
• Milia Lekesi: Yenidoğanların yüz bölgesinde özellikle de yanaklarda çok küçük beyaz kabarcık şeklindeki lekelerdir. Hiçbir zararı yoktur ve birkaç hafta içerisinde kendiliğinden yok olur.
• Somon Lekesi: Bebeklerde en sık görülen doğum lekelerinden biridir. Pembe ve kırmızı tonlarında görülen cilt hastalığı, daha çok bebeğin alın, göz kapağı ve burnunda oluşur. Zararsız olarak kabul edilir. İyi huyludur. Ensede somon lekesi oluşursa, halk arasında leylek ısırığı olarak adlandırılır. 
• Şarap lekeleri: Diğer adıyla port şarabı olarak bilinen lekeler, genellikle bebeklerin yüz kısmında oluşur. Kılcal damarların genişlemesiyle ortaya çıkan şarap lekeleri, kendiliğinden kaybolmaz ve kalıcıdır. İyi huyludur. Cilt hastalıkları arasında en sık görülen kalıcı doğum lekeleri, 5 yaşından sonra uygun görüldüğü takdirde lazer tedavisiyle yok edilebilir. 
• Hemanjiyomlar: Çilek lekesi olarak da anılmaktadır. Kendiliğinden ortadan kaybolabilir veya kalarak büyüyebilir ve kırmızılaşabilir. İyi huyludur.

Toksik Eritemi: Yenidoğanlarda meydana gelen sivilceye benzer, sarı ve beyaz su kabarcığı gibi gözüken kızarıklıklardır. Vücudun her yerinde görülebileceği gibi yalnızca tek bir bölgede yoğunlaşma yaşanabilir. 

Pişik: Bebeklerin neredeyse hepsinde yaşanabilen bir cilt rahatsızlığıdır. Bezlenen bebeğin dışkı ve idrarından, tenine bakterilerin bulaşmasıyla cilt tahriş olur ve pişik meydana gelir. Aynı zamanda kilosu fazla olan bebeklerin bacak ve boyunlarında meydana gelebilir. Yaz aylarında görülme sıkılığında artış yaşanır. 

Lanugo: Yenidoğanlarda görülen tüylerdir. Yüz, sırt ve omuzlarda tüylenme meydana gelir. Yenidoğanlarda görülen cilt hastalığı zamanla yok olur. 

Egzama: Egzama, bebeklerde görülen başlıca cilt hastalıkları arasında yer alır. Birçok çeşidi bulunan egzama vücudun her yerinde görülebilir ve farklı belirtiler gösterebilir. 

• Çocuk bezi egzaması: Bebeklerde sık rastlanan egzama türüdür. Bezlenen bölge nemli kaldığı takdirde pişik yaşanır ve bu durum çoğu zaman acılı olur. İlerlediği takdirde mantar oluşabilmektedir. 
• Alerjik egzama (atopik egzama): Alerjik astım gibi öyküsü olanlarda daha sık meydana gelir. Cildin iltihaplanmasına işaret eder ve kaşıntılı bir yapısı vardır. Kendiliğinden kaybolabileceği gibi yaşam boyu geçmeyen, kronik özellikte de görülebilir.
• Konak (Seboreik dermatit): Bebeklerde görülen cilt hastalıkları arasında yaygın olarak rastlanan döküntü türüdür. Kaş, saç ve kulak çevresinde daha fazla görülür ve pullu yapıda topaklanma izlenir. Kabuk ve soyulma şeklinde olduğu için ayırt edilebilir. 

Mantar: Bir çeşit enfeksiyondur. Dil üzerinde oluşan duruma pamukçuk adı verilir. Bunun dışında nemli ve havasız olan bez bölgesinde daha sık görülür. Kızarıklık yoğundur ve beraberinde şişlik eşlik edebilir. 

Cilt kuruluğu: Cilt kuruluğu yenidoğanlarda daha sık rastlanan cilt rahatsızlıklarından biridir. Cildi kuru olan bebeklerin nemi tutma becerileri daha düşüktür ve bu durumdan dolayı ciltte soyulma yaşanır. Yüz, kol ve bacak gibi vücudun birçok yerinde görülebilir. 

Kurdeşen (Ürtiker): Vücudun her yerinde ortaya çıkabilen kırmızı lekelerdir. Rahatsızlık veren bir cilt hastalığıdır ve çok kaşıntılı olabilir. Spesifik bir noktası yoktur ve kurdeşen vücudun her yerinde görülebilir. 

Siğil: Bebekler de dahil olmak üzere her yaştan insanda meydana gelebilen bir cilt hastalığıdır. Viral bir enfeksiyon olan siğiller, vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkar. Kendiliğinden iyileşme gösterebilir ya da tedavi gerektirebilir. 

İsilik: Dış etkenlerden dolayı oluşan, kırmızı ve pembemsi kabarcıklardır. Genelde yaz aylarında oluşan isilik, sıcaklayan vücudun ısı dengesini korumak için terlemesiyle meydana gelir. Ter bezlerinin tıkanması sonucu bebeklerde oldukça sık yaşanan cilt hastalıklarındandır. 

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Belirtileri

Bebeklerde cilt hastalıkları oldukça geniş bir skaladadır. Bu nedenle de belirtileri farklı şekillerde ortaya çıkar. Genellikle bebeklerde cilt hastalıkları, vücudun herhangi bir bölgesinde gözle görülür bir farklılığın yaşanmasıyla fark edilir.

Bebeklerde cilt hastalıkları belirtileri şu şekilde sıralanır;

• Kızarıklık
• Kabuklanma
• Şişlik
• Soyulma
• Uykusuzluk
• Huzursuzluk
• Ağlama

Bebeklerde egzama belirtileri:

• Döküntü
• Kabarıklık
• Kaşıntı
• Tahriş

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde görülen cilt hastalıklarının birçok nedeni vardır. Bunlardan bazısı doğumsal olabilirken, bazı hastalıklar ise sonradan meydana gelir.

Bebeklerde cilt hastalıkları nedenleri şu şekildedir;

• Enfeksiyonlar: Özellikle cilt enfeksiyonları veya viral enfeksiyonlar, bebeklerde döküntülü cilt hastalıklarına neden olur. Viral enfeksiyonların çoğu bulaşıcı olduğu için de dikkat edilmesi gerekmektedir. 
• Alerji: Bebeklerin çoğunda ortaya çıkan cilt hastalıkları alerji kaynaklı olabilmektedir. Bunlardan en sık karşılaşılanı; astım, saman nezlesi ve inek sütü proteini alerjisi (İSPA) olarak sıralanabilir.
• Genetik yatkınlık: Genetik yatkınlık çoğu hastalıkta olduğu gibi cilt hastalıklarında da ilk nedenler arasında gelir. Öncelikli olarak bebeklerde ortaya çıkan egzamaya, genetik faktörler de neden olabilmektedir. 
• Ateşli hastalıklar: Bebeğin geçirdiği ateşli hastalıklar, birçok cilt hastalarına neden olabilir. Örneğin; İsilik, ateşin yükselmesiyle birlikte ter bezlerinin tıkanması sonucu oluşur. 
• Cilt kuruluğu: Nemli tutulmayan cilt kurur ve bebeklerde birtakım döküntü ve soyulmaların yaşanmasına, ciddi boyutta olmasa da cilt hastalıklarına neden olur. 
• Cildin nemli bırakılması: Bebeklerde cilt nemli bir şekilde bırakılırsa ve gözenekler nefes alamazsa cilt hastalıkları meydana gelebilir. Bu hastalıkların başında egzama ve mantar gelir. Bez kullanan bebeğin cildi ne çok kuru ne de çok nemli olmalıdır. Her iki durum da cilt hastalıklarına neden olur. 

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Teşhisi

Bebeklerde meydana gelen cilt hastalıklarının teşhisinde ilk olarak tıbbi öykü alınır ve fiziki muayene gerçekleşir. Gerekli durumlarda tedavi sürecinin netleşmesi için bazı testler istenir. Bu testler; kan testi, alerji testi ve idrar tahlilidir. Doğum lekesi veya bazı kabarık yapıların fark edilmesi üzerine, biyopsi yapılarak teşhis konabilir.

• Tıbbi öykü: Bebekteki cilt hastalığının ne zamandır var olduğu, lekenin doğumsal kaynaklı olup olmadığı, bebeğin kaç aylık olduğu gibi soruların cevabı tıbbi öykü sayesinde öğrenilir. Bu sayede ayırt edici faktörler göz önünde bulundurularak tedavi süreci hakkında fikir oluşturulur. 
• Fiziki muayene: Bebeklerdeki cilt rahatsızlığının fiziki olarak kontrol edildiği muayenedir. Kızarıklık ya da ciltteki değişimin çapı, biçimi ve ağrı yapıp yapmadığı fiziki muayenede öğrenilir. Görünüş olarak hangi cilt hastalığına benzediği ayırt edici özellikler sayesinde kolayca bulunur. 
• Kan testi: Damar yoluyla kan alınmasıdır. Tam kan sayımı testlerinde vitamin eksikliği, enfeksiyon ve bakteri kaynaklı ortaya çıkabilecek cilt rahatsızlıklarının teşhisini kolaylaştırır. 
• Alerji testi: Bazı alerjik reaksiyonlar cilt üzerinde kabartı, döküntü ve ciddi rahatsızlıklar şeklinde ortaya çıkar. Alerji testi de bebeğin hayvana, böcek ilaçlarına ve birçok gıdaya karşı alerjisinin olup olmadığını ortaya çıkarır. 
• İdrar tahlili: İdrar tahlili, bebekte bakteri ve enfeksiyon olup olmadığının belirlenebilmesinde etkilidir. Bazı durumlarda kültür testi istenerek detaylı tarama yapılır. Cilt hastalıklarının sebebi fiziki muayenede belirlenemezse, bu şekilde kombine taramalara başvurulur. 
• Biyopsi: Bebeklerde görülen cilt hastalıklarında özellikle nodüller varsa biyopsi yapılır. Bölge üzerine genel ya da lokal anestezi uygulanarak parça alınır ve laboratuvara iletilir.

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Tedavisi

Yenidoğanlarda yaşanan cilt hastalıkları çoğu zaman 1-2 hafta içerisinden kendiliğinden geçebilmektedir. Bazı hastalıklar 2 yaşına kadar ortadan kaybolurken, bazı hastalıkların tedavisi kaçınılmazdır. Her hastalığın tedavi yöntemi farklıdır.

Uygulanan tedavi yöntemleri şu şekildedir;

Medikal tedavi: Bebeklerde görülen cilt hastalıklarının çoğunda ilaç tedavisi uygulanır. Bu hastalıklar arasında egzama ve ürtiker bulunur. Ürtiker, alerjik reaksiyon sonucu oluştuğu için alerji ilaçları ve kortizonlu ilaçlara gereksinim duyulabilir. Bebeklerde yaşanan egzamanın türü alerjik ise yine alerji ilaçları kullanılır. Enfeksiyon kaynaklı durumlarda genel olarak antibiyotik kullanımı söz konusudur.

• Medikal krem: Birçok cilt hastalığının tedavisinde rolü olan ürünlerdir. Uzman hekim tarafından yazılmış olmalı ve belirtilen aralıklarla bölgeye uygulanmalıdır. 
• Losyon: Bebeklerde meydana gelen cilt hastalıklarının çoğu özel losyonlarla masaj uygulama tedavisiyle ortadan kaybolabilir. Bunun için hangi cilt rahatsızlığının yaşandığı belirlenir ve uygun losyon ve kullanımı uzman hekim tarafından belirlenir. 
• Özel şampuanlar: Konak ve benzeri oluşumların ortadan kaldırılmasında kullanılan şampuanlardır. Cilt hastalıklarının saç derisinde meydana gelmesi durumunda, dermatolog tarafından önerilen şampuanlar hastalığın iyileşmesine yardımcı olur. 

Lazer tedavisi: Doğumsal leke çeşitleri oldukça fazladır ve bebeklerde sık görülür. Birçoğu kendiliğinden kaybolsa da bazı lekeler hem görsel hem de fiziki olarak rahatsızlık verebildiği için lazer tedavisi uygulanır. Daha çok şarap lekelerinin ortadan kaldırılması için dermatolog ve cerrah aracılığıyla gerçekleşen işlem, anestezi altında gerçekleşir ve acısızdır. 

Vitamin takviyesi: Vitamin eksiklikleri bebeklerde vücut direncinin azalmasına neden olur. Bu sebeple cilt hastalıkları dahil olmak üzere birçok hastalığa sebebiyet verebilir. İstenilen testler aracılığıyla belirlenen eksik vitaminler, ek gıda olarak takviye edilir. 

Bebeklerde Cilt Hastalıkları Tedavi Edilmezse

Bebeklerde cilt hastalıkları tedavisi, şiddetine ve hastalığın türüne göre önem kazanır. Önlem alınarak hastalığın ilerlemesini engellemek, yaşanabilecek ciddi sağlık sorunlarının önüne geçer. Örneğin; astım ve alerji reaksiyonu sonucu bebekte cilt hastalığı yaşanıyorsa, alerjinin belirlenip bebeğin hayat kalitesi artırılmalıdır.

Aksi halde gıda alerjisi gibi durumlarda cilt hastalığına ek olarak dil şişmesi, morarma ve hayati tehlike yaşanabilir. Mermer görünümündeki morumsu lekeler ise dolaşım sistemi sorunlarına işaret eder. Tedavi edilmezse ciddi sağlık problemleriyle karşılaşılabilir.

Bebeklerde Cilt Hastalıklarına Ne İyi Gelir?

Bebeklerde cilt hastalıkları genel olarak alt değiştirme sırasında ve bez kullanımından kaynaklı olmaktadır. Bunun önlenmesi için öncelikle dikkat edilecek nokta hijyendir. Bez sık sık değiştirilmeli ve alt temizliğinde dikkatli olunmalıdır. Bez bölgesi nemli veya ıslak bırakıldığında mantar enfeksiyonu yaşanır. Bu nedenle temizlik işleminden sonra bölge temizlenip kremlenmeli fakat ıslak bırakılmamaya özen gösterilmelidir.

Alt değiştirme sırasında hemen bezi değiştirip bez bölgesini kapatmak yerine, bir müddet havalandırma işlemi uygulanırsa pişik ve mantar gibi hastalıklar büyük ölçüde engellenir. İsilik gibi sıcağa bağlı gelişen cilt hastalıklarını önlemek için pamuklu kıyafetler tercih edilmelidir. Sık sık bebeği yıkamak, terli kıyafetlerin vakit kaybetmeden değiştirilmesi ve bölgeye soğuk kompres uygulanması bebeği rahatlatır.

Cilt gözeneklerinin ve ter bezlerinin tıkanması sonucu oluşan cilt hastalıkları, bebeklerde oldukça sık görülür. Bunun önlenmesinde etkili olan yöntemlerden bazısı; kimyasal içeren krem ve parfüm gibi ürünlerin yaz aylarında bebeğe temas etmemesi, dar kıyafetler yerine daha rahat ve pamuklu kıyafetler tercih edilmesidir.

Bebeklerde Cilt Hastalıklarına Ne İyi Gelmez?

Ortamın nemi ve ısısı bebeklerde cilt hastalıklarına neden olabilir. Hareket halinde olan bebek gereğinden fazla sıcak olan ortamda terler ve hastalıklar, tahrişler yaşanabilir. Aynı şekilde bebeğin kat kat giydirilmesi de cilt hastalıklarına iyi gelmeyen durumlar arasındadır. Ortamdaki ısı, bebek giyinikken 22-24 derece aralığında tutulmalıdır.

Cilt kuruluğu yaşayan bebeklere kimyasal içerikli krem ve losyonlar iyi gelmez. Organik ya da doktor tarafından uygun görülen kremler kullanılmalıdır. Kimyasal ürünler, alevlenen bölgeyi daha çok tahriş ederek kızarıklığın ya da hastalığın ilerlemesine neden olur. Bebeğin güneşe ve soğuk havaya direkt olarak maruz kalması cilt hastalıklarını tetikleyebilir.

Soğuğa çıkan bebeklerin yanaklarında soyulmalar görülür. Bunun sebebi; kuru olan cildinin soğuk havayla birlikte daha çok gerilmesidir. Güneş de direkt olarak bebeklerde cilt rahatsızlıklarına sebebiyet verebilir. Bu nedenle bebeklerin kullanabileceği güneş kremlerinin güneşe çıkmadan yarım saat önce bebeğin açıkta kalan bölgelerine uygulanması gerekir.

Bebeklerde Cilt Hastalıkları için Hangi Doktora Gidilir?

Bebeklerde cilt hastalıkları görülmesi üzerine cilt hastalıkları hastanesi, cildiye (dermatoloji) bölümüne gidilmelidir ve dermatolog ile görüşme sağlanmalıdır.

Bebeklerde meydana gelen kızarıklıkların ve lekelerin çoğu kendiliğinden geçse de bazı durumlar tehlikelidir. Tüm vücuda yayılan mermerimsi ve alacalı bir döküntü varsa, bu durum bebeğin dolaşım sistemiyle ilgili bir probleme işaret edebileceği için doktora gidilmelidir. Aynı zamanda geçmeyen morluklar, gittikçe büyüyen lekeler ve ciltteki lekelerde kanama olması durumunda vakit kaybeden uzman hekim desteği alınmalıdır.