Blount hastalığı, tibia (kaval kemiği) kemiğinin içe doğru anormal eğriliği ile karakterize nadir bir ortopedik sorundur. Özellikle yürümeye başlayan çocuklarda ve ergenlerde görülen bu durum, tedavi edilmediğinde kalıcı yürüme bozukluklarına yol açabilir.
Blount Hastalığı Nedir?
Tibia vara olarak da bilinen bu hastalık, büyüme plağının iç kısmındaki anormal gelişim nedeniyle kaval kemiğinin progresif olarak içe bükülmesidir. İki ana tipi vardır:
- İnfantil Tip: 1-3 yaş arası çocuklarda başlar, genellikle iki bacakta birden görülür.
- Adölesan Tip: 10 yaş üzerindeki çocuklarda ortaya çıkar, çoğunlukla tek taraflıdır ve obezite ile güçlü bir ilişki gösterir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, risk faktörleri şunlardır:
- Erken yürüme döneminde aşırı kilo veya obezite
- Genetik yatkınlık (ailesel öykü)
- D vitamini eksikliği
- Tibia üzerinde tekrarlayan mekanik stres
Belirtileri Nasıl Tanınır?
- Bacaklarda belirgin içe eğrilik (O harfi şeklinde duruş)
- Yürürken topallama veya paytak yürüyüş
- Bacak uzunluğunda asimetri
- Diz iç kısmında ağrı ve hassasiyet
- Fiziksel aktivite sonrasında artan rahatsızlık hissi
Teşhis Yöntemleri
Tanı, klinik muayene ve radyolojik incelemelerle konur:
- Fizik Muayene: Bacak açı ölçümü ve yürüyüş analizi.
- Röntgen: Tibia eğrilik açısının ölçülmesi (Levine-Drennan açısı >11° patolojik kabul edilir).
- MR/BT: Büyüme plağı hasarını değerlendirmek için kullanılır.
Tedavi Seçenekleri
Erken Evre (Hafif Eğrilik):
- Bacak Ortezleri: 5 yaş altı çocuklarda özel dizliklerle eğrilik düzeltilmeye çalışılır.
- D Vitamini Takviyesi: Kemik gelişimini desteklemek için.
- Kilo Kontrolü: Obez çocuklarda zorunludur.
İlerlemiş Vakalar (Açı >20°):
- Osteotomi: Kemikte düzeltme kesisi yapılarak plak-vida ile tespit.
- İlizarov Yöntemi: Kademeli düzeltme için eksternal fiksatör uygulaması.
- Epifizodez: Büyüme plağının geçici olarak sabitlenmesi.
Ameliyat Sonrası Süreç
- 6-8 hafta alçı veya yürüme cihazı kullanımı
- Fizyoterapi ile kas güçlendirme egzersizleri
- 6 aylık radyolojik takipler
- Tam iyileşme genellikle 4-6 ay sürer
Olası Komplikasyonlar
- Eğriliğin nüksetmesi
- Bacak uzunluğu farklılıkları
- Eklem kireçlenmesi (osteoartrit)
- Damar-sinir yaralanması riski (ameliyat sırasında)
Önlemek Mümkün mü?
- Çocukluk çağı obezitesinin önlenmesi
- Yürüteç kullanımından kaçınma
- D vitamini seviyelerinin düzenli kontrolü
- Erken yürüyen bebeklerde ortopedik değerlendirme
Blount hastalığında erken teşhis kritik önem taşır. Bacak eğriliği şüphesi olan çocukların çocuk ortopedisi uzmanı tarafından değerlendirilmesi, kalıcı deformitelerin önlenmesi için hayati rol oynar.
