Anevrizma Belirtileri Tedavisi ve Risk Faktörleri

Anevrizma, atardamar duvarında oluşan anormal genişleme veya balonlaşma olarak tanımlanır. Bu zayıflamış damar bölümü, yırtılma veya patlama riski taşıyarak hayati tehlike oluşturabilir. Beyin, aort ve bacak damarlarında sıklıkla görülen bu durum, erken teşhis edilmediğinde iç kanamaya yol açabilir.

Anevrizma Türleri ve Lokalizasyonları
Anevrizmalar etkilenen bölgeye göre sınıflandırılır. Beyin anevrizmaları (serebral) genellikle arteriyel çatallanma noktalarında oluşur ve subaraknoid kanamaya neden olabilir. Abdominal aort anevrizmaları (AAA) karın bölgesinde, torasik aort anevrizmaları ise göğüs kafesinde gelişir. Periferik anevrizmalar ise diz arkası veya dalak arteri gibi bölgelerde ortaya çıkar.

Risk Faktörleri

  • Hipertansiyon (kontrolsüz yüksek tansiyon)
  • Sigara kullanımı (en önemli değiştirilebilir risk)
  • Ateroskleroz (damar sertliği)
  • Aile öyküsü (birinci derece akrabalarda anevrizma varlığı)
  • Bağ dokusu hastalıkları (Marfan sendromu, Ehlers-Danlos)
  • 60 yaş üstü olmak ve erkek cinsiyet

Belirtiler ve Uyarıcı İşaretler
Anevrizmalar genellikle rüptüre olana kadar asemptomatiktir. Rüptür öncesi fark edilen bulgular şunlardır:

  • Beyin anevrizması: Şiddetli baş ağrısı, görme bozuklukları, göz kapağı düşüklüğü
  • Aort anevrizması: Sırt ağrısı, karında nabız hissedilen kitle, nefes darlığı
  • Rüptür sonrası: Bilinç kaybı, şok, nöbetler, ani şiddetli ağrı

Teşhis Yöntemleri

  • Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi (BT Anjiyo): Rüptür şüphesinde ilk tercih
  • Manyetik Rezonans Anjiyografi (MR Anjiyo): Elektromanyetik dalgalarla detaylı görüntüleme
  • Ultrason: Abdominal aort anevrizması taraması için etkili
  • Dijital Substraction Anjiyografi (DSA): Tedavi planlamasında altın standart

Tedavi Yaklaşımları
1. Cerrahi Tedaviler

  • Açık Cerrahi: Klipsleme (beyin) veya greft yerleştirme (aort)
  • Endovasküler Tamir: Kasıktan kateterle stent-greft yerleştirilmesi

2. Takip Protokolleri

  • <5 cm aort anevrizmalarında 6 aylık ultrason takibi
  • Asemptomatik <3 mm beyin anevrizmalarında yıllık MR kontrolü

3. Medikal Tedavi

  • Tansiyon kontrolü (beta blokerler, ACE inhibitörleri)
  • Statinlerle kolesterol düşürülmesi
  • Sigaranın bırakılması zorunluluğu

Acil Müdahale Gerektiren Durumlar

  • Bilinç değişikliği ile birlikte ani baş ağrısı
  • Sırta vuran karın ağrısı ve hipotansiyon
  • Bacaklarda soğukluk ve nabız kaybı

Korunma Stratejileri

  • Tansiyonun düzenli takibi (hedef <130/80 mmHg)
  • 65 yaş üstü sigara kullanıcılarında abdominal ultrason taraması
  • Diyabet ve kolesterol kontrolü
  • Düzenli egzersiz ve Akdeniz diyeti uygulanması

Yaşam Tarzı Düzenlemeleri
Ağır kaldırma, ıkınma gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır. Kan sulandırıcı ilaç (warfarin, aspirin) kullananlar düşme riskine karşı önlem almalıdır. Hamilelik planlayan kadınlar öncesinde tarama yaptırmalıdır.

Popüler Doktorlar

0 5 üzerinden

Stj. Dr. Özlem Filiker

Tıp Fakültesi Öğrencisi
0 5 üzerinden

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

0 5 üzerinden

Dt. Rojda Bülbül

Benzer İçerikler