Burun kanaması (epistaksis), toplumda sık karşılaşılan ve çoğunlukla basit nedenlere bağlı olarak gelişen bir durumdur. Ancak bazen altta yatan ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. İşte burun kanamaları hakkında kapsamlı bilgiler:

Burun Kanaması Türleri
Burun kanamaları kaynaklandığı bölgeye göre ikiye ayrılır:

1. Ön Burun Kanamaları (%90): Burun girişine yakın kılcal damarlardan kaynaklanır. Genellikle kolay kontrol edilir.
2. Arka Burun Kanamaları: Burnun derin bölgelerindeki damarlardan gelişir. Şiddetli seyreder ve tıbbi müdahale gerektirir.

Yaygın Nedenler

• Lokal Faktörler:
  • Kuru hava, klima kullanımı
  • Burun karıştırma veya travmalar
  • Sinüzit, alerjik rinit
  • Burun kemik eğriliği (septum deviasyonu)
• Sistemik Faktörler:
  • Hipertansiyon
  • Kan sulandırıcı ilaçlar (aspirin, warfarin)
  • Karaciğer hastalıkları
  • Kanama bozuklukları (hemofili)

İlk Yardım Adımları

1. Oturur Pozisyon: Hastayı dik oturtun, baş kalp seviyesinden yüksekte olmalı.
2. Baş Pozisyonu: Baş hafif öne eğik tutulmalı (kanın boğaza akmasını önlemek için).
3. Baskı Uygulama: Burun kanatlarını 5-10 dakika süreyle sıkıca sıkın.
4. Soğuk Uygulama: Burun köküne buz kompresi yapın.

Tıbbi Tedavi Yöntemleri

• Koterizasyon: Kanayan damarın gümüş nitrat veya elektrokoter ile yakılması.
• Tampon Uygulaması: Ön veya arka burun tamponları (48-72 saat kalır).
• Cerrahi Müdahale: Endoskopik damar bağlanması (özellikle tekrarlayan kanamalarda).

Korunma Stratejileri

• Nemlendirme: Oda nemlendiricileri kullanın, tuzlu su spreyleri ile burunu nemli tutun.
• Tahrişten Kaçınma: Burun karıştırmaktan, şiddetli sümkürmeden kaçının.
• Vazelin Uygulama: Burun girişine ince bir tabaka vazelin sürün.
• Kan Sulandırıcı Kontrolü: Doktor gözetiminde ilaç dozlarını ayarlayın.

Acil Durum Belirtileri

• 20 dakikadan uzun süren kanama
• Nefes darlığı veya bayılma hissi
• Kan kusma veya kahve telvesi şeklinde kusma
• Kanama bozukluğu öyküsü varlığı

Teşhis Süreci

• Endoskopik Muayene: Kanama odağının tespiti için rinoskopi.
• Laboratuvar Testleri: Tam kan sayımı, pıhtılaşma paneli.
• Görüntüleme: Şiddetli vakalarda anjiyografi.

Risk Grupları

• Hipertansiyon hastaları
• Kan sulandırıcı kullananlar
• Kronik böbrek yetmezliği olanlar
• Nazal cerrahi geçirenler

Burun kanamalarının %95’i basit önlemlerle kontrol altına alınabilir. Ancak sık tekrarlayan veya durdurulamayan kanamalarda mutlaka KBB uzmanına başvurulmalıdır. Unutmayın, arka burun kanamaları hayati risk oluşturabilir.