Suni tenefüs, solunumu durmuş veya yetersiz olan bir kişiye dışarıdan hava verilerek hayati fonksiyonlarının desteklenmesini sağlayan bir ilk yardım tekniğidir. Özellikle boğulma, kalp durması veya şiddetli travma gibi acil durumlarda, oksijen ihtiyacını karşılamak için kritik öneme sahiptir. Bu yazıda, suni tenefüsün doğru uygulama adımlarını, dikkat edilmesi gerekenleri ve özel durumlarda nasıl hareket edileceğini detaylıca anlatacağız.

Suni Tenefüs Hangi Durumlarda Gereklidir?
Suni tenefüs, kişinin kendi kendine nefes almadığı veya solunumun yetersiz olduğu tüm acil durumlarda uygulanmalıdır. Örneğin, suda boğulma vakalarında, elektrik çarpması sonrası bilinç kaybında, zehirli gaz solunumunda veya kalp krizi geçiren birinde solunum durduğunda ilk müdahale olarak hayat kurtarıcıdır.

Suni Tenefüs Öncesi Yapılması Gerekenler

1. Güvenliği Sağlama: Öncelikle hasta ve kendiniz için ortamın güvenli olduğundan emin olun. Örneğin, elektrik akımı devam eden bir yerde müdahale etmeyin.
2. Bilinç Kontrolü: Hastanın omuzlarına hafifçe dokunup "İyi misiniz?" diye sorarak bilincini kontrol edin.
3. 112’yi Arama: Bilinç kapalı ve solunum yoksa hemen ambulans çağırın veya çevrenizdekilerden çağırmasını isteyin.

Yetişkinlerde Suni Tenefüs Uygulama Adımları

• Havayolunu Açma: Hastayı sırt üstü yatırın. Bir elinizi alnına koyarak başı hafifçe geriye itin, diğer elinizle çeneyi yukarı kaldırın. Bu pozisyon, dilin hava yolunu tıkamasını engeller.
• Solunumu Kontrol Etme: Başınızı hastanın göğsüne yaklaştırıp 10 saniye boyunca dinleyin. Göğüs hareketlerini gözlemleyin ve nefes sesini duymaya çalışın.
• Burun Deliklerini Kapatma: Baş geriye itilmiş haldeyken, baş parmak ve işaret parmağınızla hastanın burnunu sıkıca kapatın.
• Nefes Verme: Derin bir nefes alın, ağzınızı hastanın ağzına tamamen kapatın ve göğsün yükseldiğini görene kadar yavaşça üfleyin. Bu işlemi 1 saniye sürecek şekilde 2 kez tekrarlayın.
• Göğüs Kompresyonu ile Birleştirme: Eğer kalp atışı da yoksa, 30 göğüs kompresyonu (CPR) sonrası 2 suni tenefüs uygulayın.

Bebek ve Çocuklarda Farklılıklar

• Havayolu Açma: Bebeklerde baş çok fazla geriye itilmez, hafifçe arkaya yatırılır.
• Nefes Verme: Ağız dolusu hava yerine, yanaklarınızdaki havayı yavaşça üfleyin. Bebeklerde ağız ve burun birlikte kapatılarak nefes verilir.
• Kompresyon Derinliği: Göğüs kompresyonları bebeklerde iki parmakla, çocuklarda bir elin topuğu ile yapılır.

Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

• Suni tenefüs sırasında göğsün yükselmediğini fark ederseniz, hava yolunun tıkalı olabileceğini düşünün. Hastayı yan çevirip ağzını kontrol edin ve tıkanıklığı temizlemeyi deneyin.
• Ağızdan ağıza temas etmek istemiyorsanız, cep maskesi veya temiz bir bez kullanabilirsiniz.
• Müdahale sırasında hastanın kusması durumunda başını yana çevirin ve soluk borusuna kaçmasını engelleyin.

Suni Tenefüs Eğitimi Neden Önemli?
Doğru teknikle uygulanmayan suni tenefüs, kaburga kırıklarına veya iç organ hasarına yol açabilir. Bu nedenle ilk yardım sertifikalı eğitimler almak ve pratik yapmak hayati önem taşır. Türk Kızılayı ve İl Sağlık Müdürlükleri gibi kurumlar, ücretsiz ilk yardım kursları düzenlemektedir.

Suni Tenefüs ve CPR İlişkisi
Suni tenefüs genellikle kalp masajı (CPR) ile birlikte uygulanır. Kalp durması durumunda, 30 göğüs kompresyonu sonrası 2 nefes verilerek dolaşım ve solunum desteklenir. Ancak sadece solunum durmuşsa (örneğin boğulma), sadece suni tenefüs yeterli olabilir.

Yanlış Bilinenler

• "Suni tenefüs sırasında hastaya zarar verebilirim" düşüncesiyle müdahaleden kaçınmak ölümcül sonuçlara yol açabilir.
• Suni tenefüs, sadece profesyoneller tarafından yapılmalıdır" algısı yanlıştır. Doğru eğitim alan herkes uygulayabilir.