Anekoik kist, ultrason görüntülemede siyah renkte görülen ve içi sıvı dolu yapılardır. Bu kistler ses dalgalarını yansıtmadığı için "eko göstermeyen" anlamına gelen "anekoik" terimiyle tanımlanır. Genellikle iyi huylu olmakla birlikte, bulunduğu organa göre farklı klinik önem taşıyabilir.
Anekoik Kistlerin En Sık Görüldüğü Bölgeler
- Yumurtalıklar: Folikül kistleri veya korpus luteum kistleri
- Böbrekler: Basit renal kistler
- Karaciğer: Hepatik kistler
- Meme: Süt kanallarında gelişen kistler
- Tiroid: Kolloid kistler
Belirtiler ve Şikayetler
Küçük kistler genellikle belirti vermez. Büyüdüklerinde veya komşu organlara baskı yaptıklarında:
- Ağrı: Kistin bulunduğu bölgede batma veya sürekli ağrı
- Şişlik: Ele gelen kitle (özellikle meme veya tiroidde)
- İşlev Bozuklukları: İdrar yolu tıkanıklığı (böbrek kisti) veya adet düzensizliği (yumurtalık kisti)
- Bası Semptomları: Nefes darlığı (karaciğer kistlerinde diyafragma baskısı)
Teşhis Yöntemleri
- Ultrason: İlk basamak görüntüleme yöntemi. Kistin boyutu, duvar kalınlığı ve içeriği değerlendirilir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kompleks kistlerde iç yapı analizi için kullanılır.
- Manyetik Rezonans (MR): Yumuşak doku ayrımında özellikle değerlidir.
- Kanser Şüphesinde: PET-CT veya biyopsi ile kötü huyluluk ayırt edilir.
Tedavi Yaklaşımları
1. Takip ve Gözlem:
- Asemptomatik kistlerde 3-6 aylık ultrason kontrolleri
- Menopoz sonrası yumurtalık kistlerinde daha agresif yaklaşım
2. İlaç Tedavisi:
- Hormonal kistlerde doğum kontrol hapları
- Enfeksiyon varlığında antibiyotikler
3. Cerrahi Müdahale:
- Endikasyonlar:
- 5 cm’den büyük kistler
- İçinde katı komponent veya septasyon olanlar
- Kanser şüphesi (düzensiz sınır, kanlanma artışı)
- Yöntemler:
- Laparoskopik kist eksizyonu
- Aspirasyon + Skleroterapi (böbrek kistlerinde)
Risk Faktörleri ve Komplikasyonlar
- Patlama Riski: Özellikle 8 cm üzeri yumurtalık kistleri
- Burkulma (Torsiyon): Ani karın ağrısı ve acil cerrahi gerektirir
- Enfeksiyon: Kist içi apseleşme
- Kanserleşme: İç septaları olan veya düzensiz kistlerde risk artar
Hangi Durumlarda Acil Müdahale Gerekir?
- Ani başlayan şiddetli karın ağrısı
- Ateş + kist bölgesinde hassasiyet
- İç kanama bulguları (tansiyon düşüklüğü, çarpıntı)
Korunma ve Yaşam Tarzı Önerileri
- Düzenli jinekolojik kontrol (kadınlarda yıllık ultrason)
- Karaciğer sağlığı için alkol sınırlaması
- Tiroid kistlerinde iyot dengesine dikkat
