Kan Uyuşmazlığı Testi

Kan uyuşmazlığı testi anne ile bebek arasında Rh uyumsuzluğunun olup olmadığını belirlemek üzere yapılmaktadır

Kan Uyuşmazlığı Testi Nedir? 

Hamilelik esnasında annenin Rh negatif olması ve bebeğin Rh pozitif olması durumlarında bebek ile anne arasında bir Rh uyumsuzluğu söz konusu olmaktadır. Gebelik sırasında henüz doğmamış bebeğin kırmızı kan hücreleri annenin kanına plasentadan geçebilmektedir. Bunun sonucu olarak da bebeğin kırmızı kan hücreleri parçalanarak birçok farklı sağlık sorununa sebep olabilmektedir. Bu nedenle Rh uyumsuzluğu olan evliliklerde eğer hamilelik var ise anne adayı ve bebek arasında bazı ek tetkikler ve yaklaşımlar yapılmalıdır. Bu tetkiklerden birisi de kan uyuşmazlığı testidir.

Kan uyuşmazlığı testi anne ile bebek arasında Rh uyumsuzluğunun olup olmadığını belirlemek üzere yapılmaktadır. İndirekt Coombs Testi (ICT) olarak da bilinen kan uyuşmazlığı testi anneden alınacak kan ile belirlenmektedir. Kadın doğum uzmanları tarafından indirekt coombs testinin negatif çıkması istenmektedir. Testin pozitif çıkması anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığı olduğunu göstermektedir. Kan uyuşmazlığı testi pozitif çıkması bebekte başta sarılık olmak üzere bazı sağlık sorunlarının meydana gelmesine sebep olabilmektedir. Bu nedenle mutlaka tedavinin yapılması gerekir.

Kan Uyuşmazlığı Testi Ne Zaman Yapılır?

Anne ve baba adayları arasında Rh uyumsuzluğu olan çiftlerin hamilelik döneminde düzenli olarak indirekt coombs testi yaptırması gerekmektedir. İndirekt coombs test sonucu negatif çıkan anne adayları hamileliğin özellikle 20.haftasından sonra en az ayda bir defa test yaptırmaya devam ettirmelidir. Hamileliğin 28.haftasında uygulanması gereken kan uyuşmazlığı iğnesi anne adayının kontrole gitmiş olduğu sağlık kuruluşu tarafından yapılmaktadır.

Kan Uyuşmazlığı Testi Nasıl Yapılır?

Kan uyuşmazlığı testi olarak bilinen indirekt coombs testi ile kan uyuşmazlıkları belirlenebilmektedir. Bu testin amacı çiftler arasında olan kan uyuşmazlığını tespit etmek değil, bebek ile anne adayı arasındaki kan uyuşmazlığını tespit etmektir.

  • Baba ve anne adayı arasında kan uyuşmazlığı olması durumlarında, hamileliğin başlarında hamile olan anneden kan alınarak kan uyumu testi yapılmaktadır.
  • Anne adayının Rh (-), baba adayının Rh (+) olması durumunda zaten bir kan uyuşmazlığı söz konusudur. Bu durumlarda hamilelik boyunca indirekt coombs testi düzenli olarak yapılmalıdır.
  • Kan uyuşmazlığı testi negatif çıkarsa kan uyuşmazlığı olmadığı anlamını taşımaktadır. Ancak yine de eşi ile arasında kan uyuşmazlığı olan anne adaylarının gebelik boyunca en az ayda bir defa bu testi yaptırması gerekmektedir.
  • İndirekt coombs testinin pozitif çıkması ise bebek ile anne adayı arasında kan uyuşmazlığı olduğu anlamına gelmektedir. En kısa sürede gerekli tedavinin doktor tarafından yapılması gerekir.
  • Herhangi bir kan tahlili yaptırılır gibi damardan herhangi bir koldan alınan kan ile indirekt coombs testine bakılmaktadır. 
  • Özellikle akraba evliliğinde kan uyuşmazlığı testi oldukça önemlidir. İleride bebek düşünüldüğünde alınması gereken önlemler için bilgi vermektedir.

Kan Uyuşmazlığı Testi Aç Karnına mı Yapılır?

Genel olarak bütün kan testleri kanın saf halini görebilmek amacıyla aç karnına yapılmaktadır. Bu sebeple kan uyuşmazlığı testinin de aç karnına yapıldığı sanılmaktadır. Ancak kan uyuşmazlığı testinde açlık veya tokluk durumları önem arz etmemektedir. Kandaki antikor durumuna bakıldığı için açlık veya tokluk antikor seviyesine etki etmemektedir. Aynı zamanda evlilikte kan uyuşmazlığı testi yaptıracak olan çiftlerin de açlık ve tokluk durumları önemli değildir.

İndirekt Coombs Testi Pozitif ise Ne Yapılır?

İndirekt coombs testinin pozitif çıkmasının anlamı, anne kanında bebeğe karşı antikor üretimi olmuştur ve bebek artık risk grubundadır. Kan uyuşmazlığı testinin pozitif çıkması sonucunda anne kanındaki antikorlar bebeğin kırmızı kan hücrelerini parçalayarak bebeğin oksijensiz kalmasına sebep olabilmektedir. Bu da bebekte kalp yetmezliği, beyin hasarı, anemi veya sarılık gibi sağlık sorunlarının oluşmasına yol açabilmektedir. Bu nedenle hamilelikte kan uyuşmazlığı testinin yapılması ve gerekli tedavinin bir an önce uygulanması çok önemlidir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

Kan Uyuşmazlığı Testi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kan uyuşmazlığı testi nerede yapılır?

Evlilikte kan uyuşmazlığı testi sonucu Rh uyumsuzluğu belirlenen çiftler bebek düşündükleri zaman mutlaka gebelik sürecini sıkı takip etmelidir. Hamilelik boyunca kan uyuşmazlığı testi yapılarak anne adayı ve bebek arasında Rh uyumsuzluğunun olup olmadığına mutlaka kan uyuşmazlığı testi ile bakılmalıdır. Kan uyuşmazlığı testi başta aile hekimlikleri olmak üzere hastanelerde ve toplum sağlığı merkezlerinde de yaptırılabilmektedir.

Dr. Hande Erölmez

Kan uyuşmazlığı testi ücretli midir?

Kan uyuşmazlığı testleri ülkemizde devlet hastanelerinde ücretsiz olarak yapılmakla birlikte, sadece bazı özel hastaneler ve SGK ile anlaşması olmayan özel tıp merkezleri ve klinikler indirekt coombs testi için fiyat talep edebilmektedir. Kan uyuşmazlığı testlerinin sonuçlarına göre gidilen sağlık kuruluşunun yönlendirdiği şekilde test vermeye devam edilmeli ya da gerekli tedaviye başlanmalıdır.

Dr. Hande Erölmez