İkili tarama testi, gebeliğin 11-14. haftaları arasında yapılan ve Down sendromu gibi kromozomal anomalilerin riskini değerlendiren önemli bir tarama yöntemidir. Bu test, anne adaylarının en sık merak ettiği konulardan biri olan "aç karnına mı yapılmalı?" sorusunu da beraberinde getirir. İşte bu testle ilgili tüm detaylar:
İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?
Test iki aşamadan oluşur:
- Ultrasonografik İnceleme: Bebeğin ense kalınlığı (nukal translusensi) ölçülür ve burun kemiği gibi yapısal özellikler değerlendirilir.
- Kan Testi: Anne adayından alınan kan örneğinde PAPP-A (gebeliğe özgü plazma proteini) ve serbest beta-hCG hormon düzeyleri ölçülür.
Aç Karnına Yapılması Gerekir mi?
İkili tarama testi aç karnına yapılması gerekmeyen bir testtir. Yemek yemenin PAPP-A veya beta-hCG değerlerini etkilemediği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Ancak bazı laboratuvarlar, rutin prosedür gereği hastalardan aç gelmelerini talep edebilir. Bu durumda doktorunuzun veya laboratuvarın önerisine göre hareket etmek en doğrusudur.
Test Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ultrason için mesanenin dolu olması gerekmez.
- Kan testi öncesinde su içmekte sakınca yoktur.
- Test öncesi özel bir diyet uygulanmasına gerek yoktur.
Test Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
Sonuçlar, anne yaşı, gebelik haftası ve hormon değerleri birleştirilerek risk oranı hesaplanır.
- Düşük Risk (1/1000’den az): Anomali olasılığı düşük kabul edilir.
- Yüksek Risk (1/250’den fazla): Kesin tanı için CVS (koryon villus örneklemesi) veya amniyosentez önerilir.
Testin Doğruluk Oranı Nedir?
İkili tarama testi, Down sendromunu yakalama hassasiyeti %85-90 arasındadır. Ancak bu test bir tanı yöntemi değil, risk belirleme aracıdır. Yüksek riskli çıkan vakaların yalnızca %5’inde anomali saptanır.
Sıkça Sorulan Sorular
- "Test kaçıncı haftada yapılmalı?"
En ideal zaman 11-14. gebelik haftalarıdır. - "İkili test yerine dörtlü test yaptırabilir miyim?"
Evet, ancak ikili testin Down sendromu tespitindeki duyarlılığı daha yüksektir. - "Test sonucu ne zaman çıkar?"
Genellikle 3-5 iş günü içinde sonuçlanır.
Kimler İkili Tarama Testi Yaptırmalı?
- 35 yaş üstü gebeler,
- Ailesinde kromozomal anomali öyküsü olanlar,
- Önceki gebeliklerinde anomalili bebek doğuranlar mutlaka bu testi yaptırmalıdır.
Sonuçlar Yanıltıcı Olabilir mi?
Obezite, sigara kullanımı veya IVF gebelikler gibi faktörler hormon seviyelerini etkileyerek yalancı yüksek risk sonuçlarına yol açabilir. Bu durumda ek testlerle değerlendirme yapılır.