Gebelik takibinde bebeğin ense kalınlığı (nuchal translucency – NT) ölçümü, özellikle kromozomal anomalilerin erken teşhisi için kritik bir rol oynar. Ancak bu ölçümün zamanlaması ve yorumlanması konusunda anne adaylarında sıkça sorular ortaya çıkabilir. İşte 20-22. haftalarda ense kalınlığı ile ilgili merak edilenler:

Ense Kalınlığı (NT) Nedir?
Ense kalınlığı, bebeğin boyun arkasındaki sıvı birikiminin ultrasonla ölçülmesidir. Bu ölçüm, 11-14. gebelik haftaları arasında yapılan ikili tarama testinin bir parçasıdır. Yüksek NT değerleri, Down sendromu gibi kromozomal bozukluklar veya kalp anomalileri için risk artışına işaret edebilir.

20-22. Haftalarda Ense Kalınlığı Ölçülür mü?
Standart uygulamada NT ölçümü ilk trimester (11-14 hafta) ile sınırlıdır. 20-22. haftalarda yapılan detaylı ultrason, ense kalınlığı yerine başka parametrelere odaklanır:

• Beyin ventriküllerinin genişliği,
• Kalp yapısı ve böbrek boyutları,
• Amniyon sıvı miktarı.
  Bu haftalarda NT ölçümü rutin değildir. Ancak geç dönemde saptanan ense kalınlığı artışı, farklı anomalilerin araştırılmasını gerektirebilir.

Anormal NT Değerleri Ne Anlama Gelir?
NT kalınlığı gebelik haftasına göre değişir. 11-14 hafta arası normal değerler genellikle 2.5 mm altında kabul edilir. 3 mm üzeri yüksek riskli grupta yer alır. 20. haftadan sonra ölçülen artışlar ise:

• Genetik sendromlar (Turner, Noonan),
• Kalp defektleri,
• Enfeksiyonlar (CMV, toksoplazma) ile ilişkili olabilir.

İkili Tarama Testi ile İlişkisi
İkili test, NT ölçümü ile birlikte anne kanında PAPP-A ve serbest β-hCG değerlerini değerlendirir. Bu testin 20-22. haftalarla doğrudan bir bağlantısı yoktur. İkinci trimesterde ise üçlü/dörtlü test veya detaylı ultrason gibi farklı yöntemler kullanılır.

Sık Sorulan Sorular

• 20. haftada NT ölçümü yapılabilir mi?
  Hayır, NT ölçümü için ideal zaman 11-14 haftadır.
• Ense kalınlığı sonradan artar mı?
  NT, gebelik ilerledikçe fizyolojik olarak azalır. Geç dönemdeki artışlar patolojik nedenlere bağlıdır.
• Yüksek NT düzelir mi?
  Bazı durumlarda takiplerde normale dönebilir, ancak altta yatan neden mutlaka araştırılmalıdır.

Detaylı Ultrasonun Rolü
20-22. haftalardaki detaylı incelemede, NT yerine bebeğin organ gelişimi ve anatomik yapıları incelenir. Bu haftalarda:

• Beyin yapıları (ventrikül genişliği 10 mm’yi geçmemeli),
• Kalp odacıkları ve kapakçıklar,
• Böbrekler ve idrar yolları detaylıca değerlendirilir.

Ne Yapılmalı?
NT ölçümü yüksek çıkan veya 20. haftada anormallik şüphesi olan gebeliklerde:

• Amniyosentez veya CVS ile genetik analiz,
• Fetal ekokardiyografi ile kalp taraması,
• Enfeksiyon paneli (TORCH) önerilir.

Gebelik sürecinde düzenli kontroller ve uzman takibi, olası risklerin erken tespiti için hayati önem taşır.