İkili tarama testi, gebeliğin erken dönemlerinde bebekteki kromozomal anomalileri değerlendirmek için uygulanan bir tarama yöntemidir. Özellikle Down sendromu (Trizomi 21) ve Edwards sendromu (Trizomi 18) riskini belirlemek amacıyla yapılır. Bu test, anne adayının kan değerleri ile ultrason bulgularını birleştirerek risk analizi sunar.
İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?
Test, gebeliğin 11-14. haftaları arasında gerçekleştirilir. İlk aşamada anne adayından alınan kan örneğinde PAPP-A (Gebelikle İlişkili Plazma Proteini-A) ve serbest beta-hCG düzeyleri ölçülür. İkinci aşamada ise ultrasonla bebeğin ense kalınlığı (NT) ve burun kemiği varlığı değerlendirilir. Elde edilen veriler, annenin yaşı ve gebelik haftasıyla birleştirilerek risk hesaplaması yapılır.
Kimler İçin Önerilir?
İkili tarama testi, rutin gebelik takibinin bir parçası olarak tüm anne adaylarına önerilir. Özellikle 35 yaş üzeri gebeliklerde, ailede kromozomal anomali öyküsü varsa veya önceki gebeliklerde anomali teşhisi konulmuşsa bu testin yapılması kritik önem taşır.
Testin Avantajları ve Sınırlılıkları
Testin en önemli avantajı, erken dönemde risk belirleme imkanı sunmasıdır. Ancak kesin tanı koymaz, yalnızca risk oranını gösterir. Düşük riskli çıkan sonuçlar, bebeğin sağlıklı olduğunu garanti etmez. Yüksek riskli sonuçlarda ise kesin tanı için CVS (Koryon Villus Örneklemesi) veya amniyosentez gibi invaziv testlere başvurulur.
Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
Test sonucunda 1/1000 gibi bir oran verilir. Örneğin, 1/250 risk oranı, benzer özelliklere sahip 250 gebelikten birinde anomali beklendiği anlamına gelir. Risk eşiği genellikle 1/250 olarak kabul edilir. Bu değerin üzerindeki sonuçlar yüksek riskli kategoride değerlendirilir.
Sık Sorulan Sorular
- Testin Güvenilirliği Nedir? Down sendromunu %85-90 doğrulukla tespit eder.
- Aç Karnına mı Yapılır? Kan testi için açlık gerekmez.
- Riskli Çıkarsa Ne Yapılmalı? Perinatoloji uzmanına yönlendirilerek detaylı ultrason ve invaziv testler planlanır.
- Tek Başına Yeterli mi? İkili test sonuçları, üçlü veya dörtlü tarama testleriyle desteklenebilir.
Testi Yaptırmak Zorunlu mu?
Test zorunlu değildir, ancak kromozomal anomaliler hakkında erken bilgi sağlayarak aileleri psikolojik ve tıbbi açıdan hazırlar. Karar, anne-baba adaylarının tercihine ve doktor önerisine göre verilmelidir.
