Dış gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim içi dışında bir bölgeye (genellikle fallop tüplerine) yerleşmesi durumudur. Acil müdahale gerektiren bu durum, erken teşhis edilmediğinde hayati risk oluşturabilir. Peki dış gebelik ne zaman belli olur ve hangi belirtilerle kendini gösterir? İşte tüm detaylar:

Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebelik, ilk haftalarda normal gebelik belirtileriyle benzerlik gösterir. Adet gecikmesi, göğüslerde hassasiyet ve halsizlik gibi tipik hamilelik semptomları görülebilir. Ancak embriyo büyüdükçe şu şikayetler ortaya çıkar:

• Karın veya Pelvik Ağrı: Tek taraflı, keskin ve şiddetli ağrı (genellikle gebeliğin 5-8. haftalarında).
• Vajinal Kanama: Lekelenme şeklinde başlayıp zamanla artabilen açık veya koyu renkli kanama.
• Omuz Ağrısı: Karın içi kanamanın diyaframa baskı yapması sonucu oluşur.
• Baş Dönmesi veya Bayılma: İç kanamaya bağlı tansiyon düşüklüğünün işaretidir.

Dış Gebelik Ne Zaman Teşhis Edilir?
Dış gebelik tanısı genellikle 5-8. gebelik haftaları arasında konulur. Transvajinal ultrasonla rahim içi gebelik kesesinin görülememesi ve kandaki beta HCG hormonunun beklenen seviyede artmaması teşhisi destekler. Beta HCG değeri 1500-2000 mIU/ml’yi geçtiği halde ultrasonda kesenin izlenmemesi dış gebelik şüphesini güçlendirir.

Teşhis Yöntemleri

• Transvajinal Ultrason: Rahim içi gebelik kesesinin olmadığı durumlarda fallop tüplerinde veya karın boşluğunda anormal kitle araştırılır.
• Serum Beta HCG Takibi: 48 saat aralıklarla yapılan ölçümlerde hormonun yetersiz artışı dış gebelik lehine değerlendirilir.
• Laparoskopi: Kesin tanı için altın standart yöntemdir. Kamera ile karın içi direkt incelenir.

Risk Faktörleri

• Geçirilmiş pelvik enfeksiyon veya cinsel yolla bulaşan hastalıklar
• Daha önce dış gebelik öyküsü
• Tüp ligasyonu (tüplerin bağlanması) veya tüp ameliyatları
• Endometriozis veya doğumsal tüp anomalileri
• Sigara kullanımı ve 35 yaş üstü gebelik

Tedavi Seçenekleri

• Medikal Tedavi: Erken evrede (beta HCG <5000 mIU/ml ve fetal kalp aktivitesi yoksa) metotreksat enjeksiyonu ile gebelik dokusu küçültülür.
• Cerrahi Tedavi: Laparoskopi veya laparotomi ile gebelik dokusu çıkarılır. Tüpün korunup korunmayacağına cerrah karar verir.
• Acil Müdahale: İç kanama ve şok durumunda acilen ameliyat gereklidir.

Dış Gebelik Sonrası Gebelik Şansı
Tek tüp alınmışsa doğal yolla gebe kalma şansı %60-70 civarındadır. Her iki tüpün hasar görmesi durumunda tüp bebek tedavisi önerilir. Dış gebelik geçirenlerin sonraki gebeliklerinde düzenli takip kritik önem taşır.

Korunma Yolları

• Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için kondom kullanımı.
• Sigaranın bırakılması.
• Pelvik enfeksiyon şüphesinde erken antibiyotik tedavisi.

Dış gebelik şüphesi olanların vakit kaybetmeden kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurması hayati önem taşır. Erken teşhis, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.