Bebeklerde Trombosit Yüksekliği

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Nedir?

Bebeklerde trombosit yüksekliği, normalde 130 bin ile 400 bin/ mm³ olması gereken PLT (Platelet=Trombosit) sınırının bu değerin üzerinde olması durumudur. Bebeklere yapılan kan sayımı sırasında ortaya çıkan en önemli durumlardan biri de PLT değerinin olağan aralıklardan daha yüksek olmasıdır.

Bebeklerde 1 mm³ kanda PLT sayısı farklı aralıklarda olduğunda çeşitli isimler alır.

Bebeklerde PLT yüksekliği seviyeleri şöyle sıralanır;

• 500 bin ile 700 bin arasında hafif trombositoz
• 700 bin ile 900 bin arasında orta trombositoz 
• 900 bin üzerinde ağır trombositoz
• 1 milyon üzerinde olması durumunda ise çok ağır trombositoz olarak nitelendirilir. 

Trombosit vücutta ortaya çıkan kanamayı durdurmada görev alan kanın en küçük hücreleridir. Bu değerlere bakıldığında birçok hastalık konusunda erken teşhis yapılabilir. Kandaki trombosit dengesi bebeğin sağlığı için çok önemlidir. Bebeklerde yapılan kan sayımı testi sonucunda PLT seviyesine bakılarak trombositler hakkında fikir edinilebilir.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Bebekte trombosit yüksekliği farklı seviyelerde ortaya çıkabilir. Genellikle yüksekliğin hafif veya orta düzeyde görülmesi fiziksel belirtileri ortaya çıkarmaz. Kan sayımı yapılmadan hafif ve orta düzeydeki yükseklikler anlaşılmaz. Ağır ve çok ağır trombositoz olması durumunda bazı fiziksel belirtiler ortaya çıkabilir.

Bebeklerde trombosit yüksekliği belirtileri şöyle sıralanabilir;

• Bebeğin ayakta kalması halinde ve belirli bir süre oynaması durumunda ayaklarında yanma ve zonklama şikayetleri oluşması
• Ayak ve ayak parmaklarına yönelen kan akışında yavaşlamaya bağlı olarak ayak bölgesinde kırmızı ve yanık şeklinde lekelenme görülmesi
• Beyin bölgesinde kan akışının yavaşlamasına bağlı olarak konuşma güçlüğü yaşama
• Baş ağrısı ve uyuşukluk hissi 
• Dalakta büyüme görülmesi
• Vakanın ağır olması durumunda beklenmeyen kanamalar ortaya çıkmasıdır.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde trombosit yüksekliği nedenleri şiddete bağlı olarak değişebilir. Dünyada her 10 bebeğin 1-2 tanesinde trombosit yüksekliği gözlemlenmektedir. Bebeklerde ortaya çıkan PLT yüksekliği vakalarının ortalama %85’i hafif düzeydedir. Bazı vakalarda belirli bir sorunun semptomu olarak da görülebilir.

Bebeklerde trombosit yüksekliği nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Bebeğin prematüre olarak dünyaya gelmesi
• 12 aydan daha küçük olan bebeklerde viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar görülmesi
• Kawasaki hastalığı, Romatoid artrit tarzında inflamatuar hastalık tanıları
• Bebeklerde demir eksikliği gözlemlenmesi
•  Bebeklerde gizli kanser görülmesi en yaygın nedenler arasında yer alır.

Bebeklerin trombosit seviyelerinin yüksek olması durumunda altta yatan birçok sorun olabilir. Bu yüzden belirtiler ve diğer semptomlar ortaya çıkması durumunda hemen detaylı araştırma yapılmalıdır. Kanda PLT seviyesi fazla olursa altta yatan nedene yönelik hemen bir inceleme yapılmalıdır.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Teşhisi

Bebeklerde trombosit yüksekliği teşhisi için yapılacak en doğru uygulama hemogram yani tam kan sayımı testi yapılmasıdır. Trombosit kan hücreleri içinde en küçük hücrelerdir. Durumları ise kan örneğinin değerlendirilmesi ile yapılır.

Bebeklerde trombosit yüksekliği tanısı için şu uygulamalar yapılabilir;

• Hasta Öyküsü: Bebeklerde PLT yüksekliğine yönelik öncelikle anne babadan bebeğin durumu öğrenilir. Genel sağlık durumu, davranışları ya da anne babanın bebeği günlük hayatta gözlem sonuçları ele alınır. Bebeklerde özellikle sersemlik hali ve uyuşukluk varsa kan testi yapılması istenebilir.
• Trombosit Testi (Kan Sayımı): Bebeklerde trombosit yüksekliği tanısı konulabilmesi için öncelikle kan örneği alınır. Bebekten alınan kan örneği laboratuvarda incelenir ve trombosit için PLT değerine bakılır. Bu değer 400 bin mm3 üzerinde olursa trombosit yüksekliği tanısı konulabilir.

Bebeklerin trombosit yüksekliği ortaya çıktığında altta yatan nedeni bulmak için görüntüleme yöntemleri ya da diğer tanı yöntemleri kullanılarak bir tedavi planı hayata geçirilebilir.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Tedavisi

Bebeklerde trombosit yüksekliği birincil olursa özel alınabilecek bir önlem ya da korunma yolu yoktur. Bu durumda yapılması gereken ilk unsur sağlıklı hayata geçiş yaparak semptomların etkisini en aza indirmek olacaktır.

Bebeklerde trombosit yüksekliği tedavisi aşağıdaki gibidir:

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Bebeklerde trombosit seviyesinin yüksek olması durumunda hemen yaşam tarzı değişikliklerine gidilir. Özellikle demir eksikliğini ortadan kaldıracak bir beslenme programı hazırlanır ve demir eksikliği giderilerek trombosit seviyesinin normale dönmesi sağlanabilir.
• İlaç Tedavisi: Bebeklerde kan pıhtılaşmasını engellemek adına kan sulandırıcı ilaç olarak bilinen aspirinler kullanılabilir. Vücutta trombosit üretimini yavaşlatacak ilaçlar da uygulanabilir. Bebeğin sağlık durumu ve yüksekliğin değerine göre ilaç tedavisine başlanabilir. Herhangi bir semptom ortaya çıkması durumunda tedavi uygulanmayabilir.
• Altta Yatan Nedeni Tedavi Etme: Trombosit yüksekliği altta yatan başka bir nedene bağlı olarak görülebilir. Bu durumda bebeklerde trombosit seviyesinin yükselmesine neden olan sağlık sorunu tedavi edilir. Daha sonra trombosit seviyesi istenen aralığa geri gelir.
• Plateletferez Tedavisi: Bebeklerde trombosit seviyesinin çok yüksek seviyelerde olması durumunda ise PLT değerinin çok hızlı düşürülebilmesi adına uygulanabilir. Böylece acil durumlarda PLT seviyesi kontrol altına alınabilir.
• İnterferon Protein Tedavisi: Bebeklerde trombosit yüksekliği durumunda interferon protein tedavisi de seçenekler arasında yer alır. Bu tedavide bebeğe damar yolu ile bağışıklık sisteminin çalışma şeklini değiştirme işlevi olan interferon proteini verilir.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Trombosit kanın pıhtılaşması konusunda görev alan en küçük hücrelerdir. Bebeklerde trombosit yüksekliği mutlaka kontrol altına alınması gereken bir durumdur. Bebeğin trombosit değerleri daha anne karnında takip edilmeye başlar. Bebek doğduktan sonra da 1 yaşına kadar düzenli olarak kontrol edilir. Hafif düzeyde yükseklikte tedavi gerektirmez. Ancak çok yüksek olması durumunda tedavi edilmezse demir eksikliği ve pıhtılaşma sorunları gibi birçok probleme yol açabilir.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Vücutta demir eksikliği olursa kemik iliğindeki anemiye karşı vücut kan hücresi üretimini arttırır. Bu yüzden bebeklerin vücudunda trombosit seviyesi de artış gösterir. Bebeklerde üzüm çekirdeği suyu, kakao gibi besinler PLT yüksekliği durumunda tüketilebilir. Ayrıca zencefil ve zerdeçal gibi besinler de bebeğe farklı yöntemlerle verilebilir. Bunun yanında portakal suyu ve havuç da tüketilebilir.

Bebeklerde trombosit yüksekliği olması durumunda ayrıca demir eksikliğini ortadan kaldıracak kuruyemiş ağırlıklı bir beslenme düzeni oluşturulabilir. Doğru beslenme ile bebeklerde trombosit yüksekliği belirli oranda önlenebilecek bir durumdur. Doğru beslenme düzeni ve tüketilecek besinler, uzman doktor kontrolünde yapılmalıdır.

Bebeklerde Trombosit Yüksekliği için Hangi Doktora Gidilir?

Bebeklerde trombosit yüksekliği şüphesi olması genellikle çocuk doktorları tarafından yapılan kan sayımı testi sonucunda ortaya çıkar. Çok ağır vakalar dışında yapılan rutin kontrollerde kanda PLT yüksekliği belirlenebilir. Bu durumda hemen Hematoloji bölümüne yönlendirme yapılır. Bebeklerde ağır vakalar olması ve kanda trombosit seviyesinin yüksek belirlenmesi durumunda hemen Hematoloji bölümüne başvurulmalıdır.