Besin alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli gıdalara aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu tepkiler hafif kaşıntıdan yaşamı tehdit eden anafilaksiye kadar değişebilir. Ebeveynlerin en çok merak ettiği konulardan biri, alerjinin ne zaman geçeceği ve bebeklerdeki sürecin nasıl işlediğidir.

Besin Alerjisi Ne Zaman Geçer?
Besin alerjilerinin geçme süresi, alerjenin türüne ve kişinin yaşına göre değişir. Çocuklarda inek sütü, yumurta veya buğday alerjisi genellikle 3-5 yaş arasında kaybolur. Kabuklu deniz ürünleri, fındık veya balık alerjileri ise yetişkinlikte de devam edebilir. Alerjinin kalıcılığını belirleyen faktörler arasında genetik yatkınlık, maruziyet sıklığı ve bağışıklık sisteminin olgunlaşma düzeyi yer alır.

Bebeklerde Besin Alerjisi Süreci
Bebeklerde en sık görülen alerjenler inek sütü ve yumurtadır. Bu alerjilerin %80’i 3 yaşına kadar kendiliğinden geçer. Anne sütü alan bebeklerde, annenin diyetinden alerjenlerin elimine edilmesi genellikle 2-4 hafta içinde semptomları azaltır. Ek gıdaya geçişte ise alerjik reaksiyonlar ortaya çıkarsa, doktor kontrolünde eliminasyon diyeti uygulanır.

Alerji Testleri ve Takip
Deri prick testi veya kan testi (IgE) ile alerjenler belirlenir. Bebeklerde 6 ayda bir tekrarlanan testlerle tolerans gelişimi izlenir. Örneğin, inek sütü alerjisi olan bir bebekte 12-18 aylıkken yapılan "oral besin yükleme testi" ile alerjinin geçip geçmediği kontrol edilir.

Tedavi ve Yönetim

• Alerjen Diyetten Çıkarılır: Süt alerjisi varsa laktozsuz ürünler ve hipoalerjenik mamalar kullanılır.
• Reaksiyon Yönetimi: Hafif belirtilerde antihistaminikler, anafilaksi durumunda adrenalin oto-enjektörü kullanılır.
• Bağırsak Florası Desteği: Probiyotikler, alerjik inflamasyonu azaltmada yardımcı olabilir.

Bebeklerde Alerjinin Geçme Belirtileri

• Ciltteki kızarıklık ve egzama şiddetinde azalma.
• Kronik ishal veya kusmanın ortadan kalkması.
• Kan testlerinde IgE seviyelerinin düşmesi.

Yetişkinlerde Durum Farklı mı?
Yetişkinlerde ortaya çıkan besin alerjileri genellikle kalıcıdır. Ancak bazı durumlarda (örneğin polen alerjisiyle ilişkili oral alerji sendromu) pişmiş gıdalara tolerans gelişebilir.

Ne Zaman Doktora Gitmeli?

• Besin tüketimi sonrası nefes darlığı, dil şişmesi gibi ciddi belirtiler varsa.
• Diyet değişikliklerine rağmen semptomlar devam ediyorsa.
• Bebekte gelişim geriliği veya kilo kaybı gözlemleniyorsa.

Besin alerjisi yönetimi sabır ve dikkat gerektirir. Doğru takiple birçok çocukta alerji zamanla kaybolur.