Trombosit düşüklüğü (trombositopeni), kandaki trombosit sayısının normalin altına düşmesiyle karakterize bir durumdur. Bu durumun pek çok nedeni olabilir ve tek başına kanser teşhisi koydurmaz. Ancak bazı kanser türleri veya kanser tedavileri, trombositopeniye yol açabilir. İşte bu konuda merak edilenler:
Trombosit Düşüklüğü Nedir?
Trombositler, kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücrelerdir. Normal değerleri genellikle 150.000-450.000/mm³ arasındadır. Bu değerlerin 150.000/mm³ altına inmesi trombositopeni olarak adlandırılır. Ciltte morluklar, burun kanaması veya diş eti kanamaları gibi belirtilerle kendini gösterir.
Kanserle İlişkisi Var Mıdır?
Trombosit düşüklüğü, bazı kanser türlerinde görülebilir ancak bu durum nadirdir. Lösemi, lenfoma gibi kan kanserleri veya kemik iliğini etkileyen metastatik kanserler, trombosit üretimini baskılayabilir. Ayrıca kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri de geçici olarak trombositopeniye neden olabilir.
Diğer Yaygın Nedenleri Nelerdir?
- Enfeksiyonlar: Viral hastalıklar (EBV, HIV) veya bakteriyel enfeksiyonlar.
- Otoimmün Hastalıklar: İTP (İmmün Trombositopenik Purpura) gibi bağışıklık sisteminin trombositleri yok ettiği durumlar.
- İlaçlar: Heparin, bazı antibiyotikler veya kemoterapi ilaçları.
- Kronik Hastalıklar: Karaciğer sirozu veya böbrek yetmezliği.
Ne Zaman Kanser Şüphesi Oluşur?
Trombositopeniye eşlik eden açıklanamayan kilo kaybı, gece terlemeleri veya lenf bezlerinde şişlik gibi belirtiler varsa altta yatan bir kanser araştırılmalıdır. Bu durumda doktorunuz kan testleri, kemik iliği biyopsisi veya görüntüleme yöntemleri isteyebilir.
Teşhis ve Tedavi Süreci
- Tam Kan Sayımı (CBC): Trombosit seviyelerini ölçmek için temel testtir.
- Periferik Yayma: Kan hücrelerinin mikroskop altında incelenmesi.
- Kemik İliği Biyopsisi: Üretim sorunlarını değerlendirmek için yapılır.
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır. Örneğin, İTP’de kortikosteroidler veya immünoglobülinler kullanılırken, kanser kaynaklı trombositopenide altta yatan tümörün tedavisi önceliklidir.
Trombositopeni İçin Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Ciddi kanamalar (idrarda kan, dışkıda siyahlaşma).
- Sebepsiz morarmalar veya peteşi (ciltte kırmızı noktalar).
- Kanser öyküsü veya kanser risk faktörleri varlığı.
Trombosit düşüklüğü çoğunlukla ciddi olmayan nedenlerle ortaya çıkar. Ancak tekrarlayan veya açıklanamayan vakalarda detaylı inceleme şarttır.
