Trombosit bağışı, kemoterapi hastaları, kanama bozukluğu olanlar veya cerrahi operasyon geçirenler gibi ihtiyaç sahipleri için hayati önem taşır. Bu süreç, kan bağışına benzer ancak bazı özel koşullar gerektirir. İşte trombosit bağışı yapabilmek için gerekenler ve bağışın mümkün olmadığı durumlar:

Trombosit Bağışı İçin Gerekli Şartlar
Trombosit bağışında bulunmak isteyen kişilerin belirli sağlık kriterlerini karşılaması gerekir. Yaş aralığı genellikle 18 ile 65 arasında olmalıdır. Bağışçının minimum 50 kg ağırlığa sahip olması şarttır. Kan hemoglobin değerleri erkeklerde 13,5-17,5 g/dL, kadınlarda ise 12-16 g/dL aralığında olmalıdır. Bağış öncesinde yapılan fizik muayenede tansiyonun 180/100 mmHg’yı aşmaması ve ateşin 37,5°C’nin altında olması gereklidir. Son 48 saat içinde aspirin veya benzeri kan sulandırıcı ilaç kullanılmamış olması önemlidir.

Trombosit Bağışı Süreci Nasıl İşler?
Bağışçıdan alınan kan, özel bir cihaz aracılığıyla trombositler ayrıştırılarak diğer kan bileşenleri donöre geri verilir. Bu işlem yaklaşık 60-90 dakika sürer. Bağış sonrasında halsizlik hissi oluşabilir, ancak bu durum geçicidir. Trombositlerin yenilenme süresi hızlı olduğundan, bağışçılar 3 hafta sonra yeniden bağış yapabilir.

Kimler Trombosit Veremez?
Bazı sağlık sorunları veya geçmiş öyküler trombosit bağışını engelleyebilir. Aktif enfeksiyon (grip, HIV, hepatit) taşıyanlar, kanser tedavisi görenler veya kanama bozukluğu (hemofili) olanlar bağış yapamaz. Kalp-damar hastalığı, kontrolsüz diyabet veya epilepsi gibi kronik rahatsızlığı bulunanlar da uygun değildir. Gebelik ve emzirme dönemindeki kadınlar ile son 6 ay içinde büyük cerrahi operasyon geçirenlerin bağış için beklemeleri gerekir. Ayrıca, dövme veya piercing yaptıranlar 6 ay boyunca bağış yapamaz.

Bağış Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bağıştan önceki 24 saat içinde alkol tüketilmemeli ve yağlı gıdalardan kaçınılmalıdır. İşlem öncesinde bol su içmek damar yolu açısından faydalıdır. Bağış sonrasında ise en az 2 saat sigara içilmemeli ve ağır fiziksel aktivitelerden uzak durulmalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular

• Trombosit bağışı acıtır mı? İğne batışı hafif bir rahatsızlık hissi verebilir, ancak işlem ağrısızdır.
• Bağış sıklığı ne olmalı? Yılda en fazla 24 kez trombosit bağışı yapılabilir.
• Trombositler ne kadar sürede yenilenir? Vücut, 48-72 saat içinde kaybedilen trombositleri tamamlar.

Trombosit bağışı, pek çok hastanın yaşamını kurtaran bir süreçtir. Bağışçı adaylarının yukarıdaki kriterleri gözden geçirerek bir sağlık kuruluşuna başvurması önerilir.