Sıcak kemoterapi (HIPEC), karın içi kanser yayılımı olan hastalarda uygulanan yenilikçi bir tedavi yöntemidir. Özellikle periton kanserleri ve karın içi metastazlarda standart tedavilere alternatif oluşturur. Bu teknik, cerrahi müdahale ile birlikte ısıtılmış kemoterapi ilaçlarının doğrudan karın boşluğuna verilmesini içerir.
Tedavinin Temel Mantığı
HIPEC’in etkinliği üç ana prensibe dayanır. Isıtılan kemoterapi ilaçları (40-42°C), kanser hücrelerinin zarlarını geçirgen hale getirir. Böylece ilaçların hücre içine nüfuzu artar. Bölgesel uygulama sayesinde sistemik dolaşıma geçen ilaç miktarı azalır. Bu da kemoterapinin geleneksel yan etkilerini önemli ölçüde sınırlar. Isının kendisi de kanser hücrelerini zayıflatır ve ilaç etkisini güçlendirir.
Hangi Kanser Türlerinde Uygulanır?
- Apendiks kanserine bağlı peritoneal karsinomatoz
- Yumurtalık kanseri karın içi yayılımları
- Kolorektal kanser periton metastazları
- Peritoneal mezotelyoma
- Mide kanseri karın içi yayılımları (seçilmiş vakalar)
Tedavi Aşamaları Nasıl İlerler?
Süreç iki temel evreden oluşur. İlk aşamada sitoredüktif cerrahi uygulanır. Cerrah, karın boşluğundaki tüm görülebilen tümör dokularını mikroskopik düzeyde temizler. Bu işlem ortalama 4-8 saat sürer. İkinci aşamada karın boşluğu özel bir solüsyonla doldurulur. Kemoterapi ilacı 90 dakika boyunca 41°C’de sürekli dolaştırılır. Bu sırada hasta anestezi altındadır.
Avantajları Nelerdir?
Geleneksel sistemik kemoterapiye kıyasla HIPEC’in belirgin üstünlükleri vardır. İlaçlar doğrudan tümör bölgesine ulaştığından etkinlik 20-40 kat artar. Karın zarı-kan bariyerini aşarak ilaca dirençli tümörlere bile etki eder. Yan etkiler (saç dökülmesi, bulantı, kemik iliği baskılanması) anlamlı derecede azalır. Uygun hastalarda 5 yıllık sağkalım oranları %30-60’a çıkabilir.
Potansiyel Riskler ve Yan Etkiler
Enfeksiyon, kanama veya organ yaralanması gibi cerrahi komplikasyonlar görülebilir. Kemoterapiye bağlı böbrek fonksiyon bozukluğu veya karaciğer enzim yüksekliği gelişebilir. Barsak hareketlerinde geçici düzensizlikler oluşabilir. Ameliyat sonrası yapışıklıklar uzun vadede bağırsak tıkanıklığına yol açabilir.
Kimler İçin Uygun?
Tedavi adayları titizlikle seçilir. Kanserin sadece karın içiyle sınırlı olması gerekir. Karaciğer veya akciğer gibi uzak metastaz varlığı genellikle dışlama kriteridir. Hastanın genel durumunun uzun cerrahiye dayanacak kadar iyi olması şarttır. Kalp-akciğer fonksiyonları yeterli olmalıdır.
Sonrasında İyileşme Süreci
Yoğun bakımda 1-3 gün takip gerekebilir. Hastanede kalış süresi ortalama 10-21 gündür. İlk 6 hafta ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Tam iyileşme 3-6 ayı bulur. Tedavi sonrası 3 aylık aralıklarla kontroller yapılır.
Türkiye’de Uygulama Koşulları
HIPEC, yalnızca onkoloji cerrahisi konusunda uzmanlaşmış merkezlerde yapılır. Ekip deneyimi kritik öneme sahiptir. Maliyet SGK kapsamında karşılanabilir ancak öncesinde kurul onayı gereklidir.
