Hamilelikte uçuk (herpes), herpes simpleks virüsünün (HSV) neden olduğu ve hem anneyi hem de bebeği etkileyebilen önemli bir enfeksiyondur. Genital veya oral bölgede ağrılı kabarcıklarla kendini gösteren bu durum, gebelikte özel yönetim gerektirir. İşte hamilelikte uçuğun tüm yönleri:

Hamilelikte Uçuğun Tipleri ve Bulaşma Yolları
HSV tip 1 (çoğunlukla oral uçuk) ve tip 2 (genital uçuk) olmak üzere iki türü vardır. Virüs; cinsel temas, öpüşme veya enfekte kişilerin eşyalarının paylaşımıyla bulaşır. Hamilelikte ilk enfeksiyon geçirilmesi, bebek için daha yüksek risk oluşturur.

Belirtiler ve Tanı Yöntemleri

• Semptomlar: Kaşıntılı/ağrılı kabarcıklar, ateş, kas ağrısı, idrar yaparken yanma.
• Tanı: Lezyonlardan sürüntü örneği alınarak PCR testi veya kan testiyle antikor düzeyi ölçülür.
  Primer enfeksiyon (ilk kez) genellikle daha şiddetli seyrederken, tekrarlayan ataklar daha hafiftir.

Bebek İçin Riskler

• Doğum Sırasında Bulaşma: En yaygın yol. Yenidoğanda beyin iltihabı, karaciğer yetmezliği veya ölüme yol açabilir.
• Rahim İçi Geçiş: Nadir ama ciddi. Düşük, erken doğum veya konjenital malformasyon riski.
• Doğum Sonrası Bulaş: Enfekte aile bireyleriyle temas.

Tedavi Yaklaşımları

• Antiviral İlaçlar: Asiklovir veya valasiklovir, hamilelikte güvenle kullanılabilir. Özellikle 36. haftadan sonra atakları önlemek için verilir.
• Ağrı Yönetimi: Ilık tuzlu su kompresi veya lidokain jeli.
• Sezaryen Planlaması: Aktif lezyon varlığında tercih edilir.

Doğum Şeklinin Belirlenmesi

• Vajinal Doğum: Son trimesterde aktif lezyon yoksa ve antiviral profilaksi uygulanmışsa mümkün.
• Sezaryen Zorunluluğu: Doğum sırasında aktif genital lezyon, erken membran rüptürü veya şiddetli semptomlar varsa.

Korunma Stratejileri

1. Eş Tedavisi: Partnerin enfeksiyon taraması ve gerekiyorsa tedavisi.
2. Cinsel İlişki Sırasında: Aktif lezyon varlığında bariyer yöntem (kondom) veya kaçınma.
3. Hijyen: Ellerin sık yıkanması, havluların ortak kullanılmaması.
4. Stres Kontrolü: Uçuk ataklarını tetikleyebilecek stresten kaçınma.

Yenidoğan Takibi
Enfekte anneden doğan bebeklerde:

• 48 saat içinde PCR testi,
• 2-3 hafta semptom izlemi (ateş, beslenme güçlüğü),
• Gerekirse intravenöz asiklovir tedavisi.

Sık Sorulan Sorular

• Emzirme Güvenli mi? Göğüste aktif lezyon yoksa emzirmeye engel teşkil etmez.
• Tekrarlayan Uçuk Bebeği Etkiler mi? Düşük riski oluşturmaz ancak doğum kanalından bulaşabilir.
• Aşı Var mı? Koruyucu aşı henüz mevcut değil.

Hamilelikte uçuk şüphesi olan anne adayları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı veya enfeksiyon hastalıkları doktoru ile iş birliği içinde olmalıdır. Erken müdahale ve düzenli takip, bebeğin sağlığını korumada hayati öneme sahiptir.