Elektrokardiyografi (EKG), kalbin elektriksel aktivitesini ölçerek ritim bozukluklarını, iskemi veya miyokard enfarktüsü gibi durumları tespit etmek için kullanılan temel bir tanı aracıdır. EKG cihazının doğru kullanımı, güvenilir sonuçlar alınması açısından kritik öneme sahiptir. İşte EKG çekimi sırasında dikkat edilmesi gerekenler:

Hazırlık Aşaması
Hasta öncelikle rahat bir pozisyonda (genellikle sırtüstü) yatırılmalıdır. Göğüs bölgesinin ve bileklerin elektrotların yerleştirileceği alanların temizlenmesi gerekir. Nemli bir bez veya alkollü pamukla ciltteki yağ ve kir tabakası uzaklaştırılır. Bu işlem, elektrotların cilde iyi yapışmasını sağlayarak sinyal kalitesini artırır.

Elektrotların Yerleştirilmesi
Standart 12 derivasyonlu EKG çekimi için 4 ekstremite ve 6 göğüs elektrodu kullanılır:

• Ekstremite Elektrotları: Sağ kol (kırmızı), sol kol (sarı), sağ bacak (siyah-toprak), sol bacak (yeşil).
• Göğüs Elektrotları (V1-V6):
  • V1: Sağ sternum kenarı, 4. interkostal aralık.
  • V2: Sol sternum kenarı, 4. interkostal aralık.
  • V3: V2 ile V4 arasına yerleştirilir.
  • V4: Midklavikuler hat, 5. interkostal aralık.
  • V5: Ön aksiller hat, V4 ile aynı hizada.
  • V6: Orta aksiller hat, V4 ile aynı hizada.

Cihaz Ayarları ve Kayıt Alma
EKG cihazı açıldıktan sonra hasta bilgileri sisteme girilir. Kağıt hızı genellikle 25 mm/sn olarak ayarlanır. Kalibrasyonun doğru olduğundan emin olmak için 1 mV’luk test sinyali kontrol edilir. Kayıt sırasında hasta hareket etmemeli ve konuşmamalıdır. Her derivasyondan en az 3-4 kalp atımı kaydedilerek ritim değerlendirmesi yapılır.

Sinyal Kalitesini Artırma Yöntemleri

• Elektrot kablolarının karışmasını önlemek için düzenli tutulması.
• Cilt direncini azaltmak için iletken jel kullanılması.
• Hasta odasının elektriksel girişim kaynaklarından (cep telefonu, diğer cihazlar) uzak tutulması.

Yaygın Hatalar ve Çözümleri

• Dalga Bozuklukları: Elektrotların yanlış yerleşimi veya hasta hareketi kaynaklıdır. Elektrotların pozisyonu tekrar kontrol edilmeli.
• Bazal Çizgi Dalgalanması: Hasta titremesi veya nefes alma hareketlerinden kaynaklanır. Hasta sakinleştirilmeli.
• 60 Hz Girişimi: Toprak hattının olmaması veya cihazın şarjda olması durumunda görülür. Toprak bağlantısı ve cihaz pil modu kontrol edilmeli.

Çekim Sonrası İşlemler
Kayıt tamamlandıktan sonra elektrotlar çıkarılır ve ciltte kalan iletken jel temizlenir. Tek kullanımlık elektrotlar atılır, yeniden kullanılabilir olanlar dezenfekte edilir. EKG kağıdı üzerine hasta bilgileri ve çekim tarihi not edilir. Sonuçlar, kardiyolog veya ilgili uzman tarafından yorumlanmak üzere arşivlenir.

EKG Cihazı Bakımı
Cihazın düzenli kalibrasyonu ve elektrot kablolarının hasar kontrolü yapılmalıdır. Pil ömrünün yeterli olduğundan emin olunmalı, uzun süre kullanılmayacaksa piller çıkarılmalıdır.