EKG

EKG, kalp ve damar hastalıklarının tanısı için kalp krizi riskinin değerlendirilmesi adına kullanılan bir cihazdır.

EKG Nedir?

EKG, kalp ve damar hastalıklarının tanısı için kalp krizi riskinin değerlendirilmesi adına kullanılan bir cihazdır. Bu işlem sırasında kişinin derisinin üzerine elektrotlar yapıştırılır ve sonrasında EKG çekim işlemi yapılır. Kalbin kasılma ve gevşeme durumunda ortaya çıkan elektriksel aktivite ölçülür. Bu ölçüm sayesinde kişinin kalbi hakkında detaylı bilgi elde edilebilir.

EKG çekimi sırasında kalpte bulunan kulakçık ve karıncıkların ortaya çıkardığı gevşeme ile kasılma hareketi, kalbin hücreler tarafından uyarılma durumu ve söz konusu uyarılma anında görülen elektriksel faaliyet ölçülür. Bu işlem için hastanın vücuduna 10 tane elektrot yapıştırılmaktadır. Vücuda takılan kablolar EKG cihazına bağlıdır.

Ölçüm sırasında elde edilen veriler EKG cihazı yazıcısından elektrokardiyogram isimli kağıda basılmaktadır. Ölçüm anında cihaz P, Q, R, S, T ve U dalgalarında ortaya çıkan kalp atımını kağıt üzerinde kayıt altına alır. Daha sonra elde edilen grafik değerleri uzmanlara kişinin kalp sağlığı hakkında nitelikli bilgi verir.

Kalbin organize ya da yarı organize elektriksel aktivitesi devam ederken sol ventrikül atım hacmi nabız alınabilecek seviyede olmayabilir. Nabızsız elektriksel aktivite EKG ölçümüne engel olabilecek bir durum olabilir.

EKG cihazı fonksiyonel ve taşınabilir bir cihazdır. Ölçüm için hastanın başka bir odaya gitmesi gerekmez. 2-3 dakikada tamamlanan bu işlem ağrısız ve acısız bir şekilde tamamlanır. Bu süre sonunda doktor EKG raporu ile değerlendirme yapabilir. Özellikle acil hekimleri ve kardiyologlar tarafından kalp sağlığı konusunda nitelikli bilgi verdiği için EKG cihazı yoğun olarak kullanılır.

EKG Neden Çekilir?

Elektrokardiyografi olarak da bilinen bu işlem, vücuda bağlanan elektrotlar ile çekilmekte ve hastanın kalbi hakkında detaylı bilgiler ortaya çıkarmaktadır. Kardiyoloji bölümünde neredeyse her hasta için EKG çekimi yapılmaktadır.

Şu durumlarda EKG çekilebilir;

  • Hastada ritim ve iletim bozukluğu şüphesi olması durumunda
  • Kalp kapakçıklarında bir sorun varsa
  • Kalbin yeterli oranda kanlanmadığı durumlarda
  • Kalp üzerinde hasar şüphesi varsa
  • Kalp damarlarında tıkanma ya da daralma şüphesinde
  • Kalp kasının gözlemlenmesi gereken vakalarda
  • Kalp pilinin çalışma durumu kontrol edilirken
  • Kalp krizi belirtileriyle başvuru olması durumunda
  • Kalp iyonlarında dengesizlik belirtileri görülüyorsa EKG yapılabilir.

EKG Ne İşe Yarar ve Türleri Nelerdir?

EKG genel olarak kalp ve damar hastalıklarının tanısı için kullanılır. Temel çalışma prensibi kalbin kasıldığı anda ortaya çıkan elektriksel aktiviteyi grafik olarak kayıt altına almaktır. Kalp atımı ismiyle bilinen atriyum ve ventriküllerinin kasılma ve gevşeme hareketlerinde elektriksel bir aktivite ortaya çıkar. Bu aktivite sırasında kalp ritmi, kalp frekansı ve yayılımı gibi birçok bilgiye ulaşılır.

Açılımı EKG olan elektrokardiyografinin türleri şu şekildedir;

Normal EKG 

Rutin şekilde her sağlık kuruluşunda çekilen EKG türüdür. Bu kısa süreli bir inceleme işlemidir. Hastanın kalbi hakkında genel bir fikir edinilebilmesi adına çekilir. Kişinin kalp ritimleri 2-3 dakika kadar kayıt altına alınır. Hastada bulunan bir ritim bozukluğu normal EKG değerleri ile ortaya çıkmayabilir.

Eforlu EKG 

Eforlu EKGkalbin stres durumunun incelendiği ölçüm işlemidir. Kalbin bir hareket ve yük anında oluşturduğu elektriksel aktivite kayıt altına alınır. Bu işlem sırasında genellikle hasta bir koşu bandı ya da yürüyüş bandı üzerinde yer alır.

Efor testi ile kalbin belirli bir baskı durumunda verdiği tepkiye bakılabilir. Eforlu elektrokardiyografi kalp damar hastalıklarının araştırılması için kullanılmaktadır. Bu işlemden önce hastanın hafif yiyecekler tüketmesi istenir. Kalp krizi yani miyokard infarktüsü EKG ile belirlenebilir.

Eforlu EKG cihazı şu şekilde kullanılır;

  • İşlem sırasında hastanın yaşı, cinsiyeti ve kondisyon durumuna göre egzersiz belirlenir.  
  • Egzersiz hafif tempoda başlar. Daha sonra koşma, yokuş çıkma ve hızlı yürüyüş egzersizlerine geçilir.
  • Egzersizlerle belirli bir sırayla kalp yükü arttırılır. Egzersiz boyunda Ekg cihazı kalbin hareketlerini kaydeder. 
  • Belirli sürelerde kan basıncı da ölçülür. 

Holter EKG 

EKG çeşitleri arasında en çok başvurulan yöntemlerden biridir. Holter cihazı bir telefon büyüklüğündedir. Hastada göz kararması, bayılma ya da çarpıntı gibi şikayetler olması durumunda ve kalpteki ritim bozukluklarının izlenmesinde tercih edilir.

Holter EKG cihazı pille çalışmaktadır. Rutin EKG işlemi sırasında hastadaki sorunlar fark edilemez. Çünkü sadece kısa bir süre için kalp izlenir. Bu durumda rutin muayenede ortaya çıkmayanlar holter EKG çekildiğinde belirlenebilir.

Holter elektrokardiyografi şu şekildedir;

  • Elde taşınabilen cihaz hastanın beline veya boynuna bir askı yardımıyla takılır. 
  • Cihazda yer alan elektrotlar hastanın göğüs ve cildine yapıştırılır.
  • Genellikle kişi bu süreçte normal yaşamına döner. Belirlenen sürede kişinin normal yaşamına devam etmesi istenir.
  • Cihaz 24 saat boyunca kalpte ortaya çıkan elektriksel aktiviteyi, nabzı ve tansiyon gibi verileri kayıt altına alır. Böylece dönemsel şikayetler anlık olarak takip edilebilir.
  • İnceleme sonunda holter EKG cihazı çıkarılır. 

EKG Nasıl Çekilir?

EKG testi genellikle çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, göz kararması ve bayılma gibi şikayetlerle kardiyoloji bölümüne başvuran kişiler için çekilmektedir. Bu işlemin hiçbir riski yoktur. Tamamen güvenli bir testtir.  

EKG bağlanması ile kişide sadece kalbin belirli bir süre içinde ortaya çıkardığı elektriksel aktivite kayıt altına alınır. Böylece kalbin genel işlevi değerlendirilir. Kalp kasının kasılma durumu, kalbin ritmi ve iletim bozuklukları ortaya çıkmaktadır.

EKG çalışma prensibi elektrotların kalbin ritmini kayıt altına almasıdır. Bu işlem şu şekilde yapılmaktadır;

  • EKG çekimi öncesi hastanın özel bir hazırlık yapması gerekmez.
  • Bu işlem özel bir odada yapılmaktadır. İşlemden önce hastanın boyun ve bileklerinde bulunan takıları çıkarması gereklidir.
  • Hasta işlemden önce belin üst kısmında yer alan kıyafetleri çıkarır ve muayene masası üzerine sırt üstü gelecek biçimde uzanır.
  • Görevliler tarafından hastanın cilt yüzeyi EKG jeli yardımıyla temizlenir. Bu işlem elektrotların cilde iyi yapışması adına yapılır.
  • EKG elektrotları hastanın bacak, kol ve göğüs bölgelerine yapıştırılır ve inceleme başlar.
  • Sonraki süreçte 23 dakika boyunca hastanın kalbinin oluşturduğu elektriksel aktivite takip edilir.
  • EKG sırasında hasta hareket etmemelidir ve konuşmamalıdır.
  • Çekim tamamlandığında hasta artık hazırlanabilir. Bu işlem sırasında EKG cihazı takip edilen verileri grafik haline getirir ve elektrokardiyogram isimli kağıt üzerine yazdırır.

Pratik EKG çekimi öncesinde hastanın bir ilaç içmesi gerekmez. Çekim sonrasında hasta günlük yaşantısına devam edebilir. Bu işlem sırasında hastanın genel değerlendirmesi yapılır. Hekim sonuçlara bakarak ek tetkikler de isteyebilir. Kalbin gösterdiği tepkiye göre bir teşhis koyulur ve tedavi planı yapılır. Hastanın şikayetine göre EKG çeşitleri arasından bir seçim yapılır.

EKG Hangi Hastalıkların Teşhisinde Önemlidir?

EKG dalgaları değerlendirildiğinde kalp ve damar ile ilgili birçok hastalık teşhis edilebilir.  Bu işlem sonucunda belirlenebilecek hastalıklar şöyledir;

  • Kalp KriziKalp krizi EKG çekimiyle belirlenebilir. Kalp krizine bağlı olarak ortaya çıkan elektriksel değişimler kalp krizi tanısı için kullanılabilir.
  • HiperkalemiKalp kasının kalınlaşmasına bağlı olarak ortaya çıkan hiperkalemi ekg ile belirlenebilir.
  • Ritim Bozuklukları: Kalp ritim bozuklukları takip edilebilir.
  • Hiperpotasemi: Plazma K seviyesinin 5.5mmol/L üzerinde olmasıdır.  Bu durum hiperpotasemi EKG ile belirlenebilir.
  • Atriyal Fibrilasyon: EKG ile tanısı koyulabilecek bir hastalıktır. Af EKG üzerinde çıkarsa kalbin üstte kalan iki kulakçığı normal şekilde atmamaktadır.
  • Kalp Durması: Kalbin pompalama işlevinin tamamlanması ya da tamamen durması EKG ile takip edilebilir. 
  • Potasyum ve Kalsiyum Takibi: Hastalarda potasyum ve kalsiyum eksikliği ile fazlalığına yönelik incelemeler gerçekleştirilebilir.
  • Kalp Zarı Problemleri: Kalp zarı kalbin enfeksiyonlardan korunmasını sağlar ve kalbin hareketlerini kolaylaştırır. Perikardit EKG ile kalp zarı iltihaplanmaları takip edilebilir.
  • Ritim Sorunları:  Kişinin kalbinin üst bölümünde uygunsuz elektriksel aktiviteye bağlı olan hızlı kalp ritmi problemleri Supraventriküler taşikardi EKG ile belirlenebilir. Ayrıca kalp ritim bozukluğuna bağlı felç tanısı da koyulabilir.
  • Elektriksel Değişim Takibi: Posterior EKG ile hastanın sırt bölgesinde görülen elektriksel değişimler takip edilebilir.
  • Wolff Parkinson White Sendromu: Kalpte doğumsal nedenlere bağlı olarak görülen bir sendromdur. Wpw EKG ile kolayca belirlenebilir.
  • Damar Tıkanıklığı: Akciğer damarlarında beklenmeyen şekilde aniden ortaya çıkan tıkanmalar pulmoner emboli EKG ile gözlemlenebilir.
  • Ventriküler Fibrilasyon: Ani kalp durmasında en sık görülen başlangıç ritmidir. Kalpte sıra dışı elektriksel odak olduğunda kasılma hızı yükselir ve kas lifleri kasılamaz hale gelir. Bu durum ventriküler vuru tetkikleyebilir. Ventriküler fibrilasyon EKG ile tespit edilebilir.
  • Sol Dal Bloğu Depolarizasyon Gecikmesi: Dünyada insanların %0.05’inde sol ventrikül içinde iletim gecikir. Buna bağlı olarak depolarizasyon da geç olur. Bu durum sol dal bloğu EKG taramasıyla ortaya çıkacaktır.
  •  Brugada Sendromu: Kalbi etkileme durumu olan ve kalpteki elektriksel uyarıların iletilmesi anında ani ölümlere yol açan durum sendromudur. Brugada sendromu EKG ile ortaya çıkarılabilir. Bu hastalık genetik geçişi olan bir rahatsızlıktır.
  • Sol Karıncık Duvarı Kalınlaşması: Sol ventrikül disfonksiyonu hipertansiyonu tanısı olan hastalarda kalp yüksek basınçta kan pompalar. Bu yüke dayanamayan hastada akciğerlerden yayılan temiz kanı vücuda pompalayan sol karıncık duvarında kalınlaşma görülür. Sol ventrikül hipertrofisi EKG ile takip edilebilir.
  • Ventriküler TaşikardiKalbin alt odalarında elektrik sinyalleri anormal derecede olursa kalp atış hızı yükselir. Bu durumda kalp çarpması yaşanır. Ventriküler taşikardi EKG ile belirlenebilecek bir hastalıktır.
  • Sağ Ventrikül mı: İnferior mı yanında sağ ventrikül mı görülmesi durumunda hastalarda inferior mı EKG çekilmelidir.
  • Yüksek Kalp Hızı: Dinlenme sırasında kişide kalp hızı normalden daha yüksek olursa sinüs taşikardisi EKG çekilmelidir.
  • Sağ Dal Bloğu Depolarizasyon Gecikmesi: Septumdan yayılan depolarizasyon sol ventrikülleri uyarında sağ ventriküllere geçebilir. Bu durumda depolarizasyonu gecikebilir. Bu durumu belirleyebilmek adına sağ dal bloğu EKG çekilebilir.
  • Miyokardit İltihap: Kalp kası hücrelerinde yaşanan bozulmaların %25’inde miyokardit isimli bir iltihap görülür. Kalp kası üzerinde ilerleyen dönemlerde büyük sorunlar açmaması adına erken dönemde miyokardit EKG çekilmesi gereklidir.
  • Atriyal Flutter: Kalbin üst odaları çok hızlı bir şekilde attığında kalp atım hızı aritmik ve anormal hale gelir ve Atriyal Flutter ortaya çıkar. Bu durumda üst odacıklar alttakilerden daha hızlı attığı için kalp ritmi senkronize olamaz. Atrial flutter EKG ile belirlenebilir.
  • Sağ Ventrikül Takibi: Kalpte yer alan sağ ventrikül, sol ventriküle göre morfoloji, anatomi ve mekanik açıdan bazı farklılıklar barındırır. Sağ ventrikül birçok kalp hastalığında hayatta kalmada belirleyicidir.  Bu yüzden düzenli olarak sağ ventrikül hipertrofisi EKG ile takip edilmelidir.
  • Hipopotasemi: Plazma K seviyesinin 3.5 mmol/L altına düşmesi durumudur.  Bu durumda hipopotasemi EKG uygulanarak duruma bakılmalıdır.

Kalp EKG ile detaylı olarak incelendiğinde birçok hastalığın tanısı koyulabilir. Böylece tedavi planı hemen oluşturulabilir. Şikayetin türüne göre yapılacak EKG çeşidi belirlenir ve hasta bu konuda bilgilendirilir.

EKG Nasıl Bağlanır?

EKG yerleri doğru olmadığında cihazdan doğru sonuç alınamaz. Uzun kablolar birbirine geçecek şekilde iki farklı parça halindedir. Bazı kablolar da tek parçadır.

EKG elektrot yerleşimi şu şekilde olur;

  • V1 dördüncü sternum sağındaki interkostal boşluğa
  • V2 sternum solunda yer alan dördüncü interkostal boşluğa
  • V3 ise V2 ile V4 arasındaki orta kısma 
  • V4 beşinci midklaviküler çizginde yer alan interkostal boşluğa
  • V5 ise V4 elektrotla aynı seviyede bulunan anterior aksil çizgisine
  • V6; V4 ile V5 seviyesinde bulunan midaksiller hattına
  • RL ayak bileğinin hemen üzerinde ve gövdenin hemen altındaki bir bölgeye
  • RA omuz ile dirsek arasındaki bir bölgeye
  • LL ayak bileğinin hemen üzerindeki bir bölge ile gövdenin alt kısmında yer alan bir bölgeye
  • LA omuz ve dirsek arasındaki herhangi bir bölgeye bağlanır.

Ekstremite EKG derivasyonları şu şekilde yerleştirilir;

  • D1 sol kol- negatif elektrot sağ kol
  • D2 sol bacak- negatif elektrot sağ kol
  • D3 sol bacak- negatif elektrot sol kol
  • aVR sağ kol- negatif elektrot diğer ekstremite
  • aVL sol kol- negatif elektrot diğer ekstremite
  • aVF sol bacak- negatif elektrot diğer ekstremite üzerine yerleştirilir.

EKG Renkleri Yerleşimi Nasıl Olur?

EKG renkleri yerleşimi ekstremite elektrotların doğru bağlanması için önemlidir. Renkler elektrotların doğru bir şekilde seçimini sağlar. Renk kodlaması EKG çekimi öncesi bağlama işlemlerinin pratik bir şekilde kullanılmasını sağlar.

Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri EKG renkleri sırası farkı şekilde uygulanmaktadır. Ülkemizde Avrupa renk kodları kullanılmaktadır.

Ekstremite elektrotlarının bağlaması sırasında doğru elektrotları çabuk seçmek için renk kodlaması kullanılır. Ülkemizde EKG renkleri şu şekildedir;

  • Kırmızı renk sağ kola
  • Sarı renk sol kola
  • Siyah renk sağ ayağa
  • Yeşil renk sol ayağa takılır.

EKG Sonuçları Nasıl Olmalı?

EKG ritimleri ve anlamları çerçevesinde elde edilen grafik yorumlanır. EKG yorumlama sürecinde farklı birçok değişken vardır.  Yorumlama sürecinde şu noktalara bakılmaktadır;

Doğru Çekim (Artefakt)

EKG çekiminde doğru işlem yapılması çok önemlidir. İzoelektrik hatta belirlenemeyen anlamsız dalgalar olabilir. Bu durum artefakt olarak nitelendirilir. Özellikle tremoru ve metal cisimle teması olan hastaların EKG kayıtlarında ortaya çıkan bir durumdur.  

Anlamlandırılamayan dalgalar olan artefaktlar, hastaya bağlı olarak ya da EKG çekim hatalarından görülebilir.  Tremor artefaktı, bazal çizgi kayması, elektrotların yanlış bölgeye yerleştirilmesi ya da 50/60 hız artefaktı doğru çekime engel olabilir.

Kalp Ritmi

EKG çekimi sırasında hastanın ritimlerinin düzenli olup olmadığına bakılır. Genel olarak 12 derivasyonlu ekg kağıdının en alt kısmında bulunan DII derivasyonundaki 10 saniyelik kayıtla ritim analizi yapılabilir. Bu şekilde ritim düzeni belirlenemezse diğer derivasyonlarla birlikte değerlendirilebilir.

Ritim anlaşılmıyorsa uzun veya yavaş hızda kaydedilen çekim yapılmalıdır. R-R intervallerinin düzenli olma durumuna bakılır.  DII derivasyonu üzerinde R-R mesafeleri eşitse EKG ritmi düzenli olarak kabul edilir. EKG ritim bozuklukları saptanması durumunda daha detaylı bir inceleme istenebilir.

Hız

Kalpte 1 dakika içinde görülen atım sayısı hız olarak belirlenir. Bu değer atım sayısının dakikaya bölünmesiyle bulunur. Hız 60’ın altındaysa bradikardi olarak tanımlanmaktadır. Taşikardi EKG incelemesinde sayının 100 üzeri olması durumunda tanımlanır. 60-100 arası ise normal değerlerdir.

Kalp hızı ventrikül hızı olarak nitelendirilmektedir. Atriyum hızının kalp hızı olarak kabul edilmesi yanlış olacaktır.

Kalp hızı ve ritimle ilgili değerlendirme yapılacak olursa;

  • Düzenli Ritim: R-R aralarının eşit olması durumunda ritim düzenli olarak kabul edilebilir. Yani R-R araları eşit gözlemleniyorsa normal EKG ritmi söz konusudur. Hız değerlendirmesi yapılırken kalın çizgi üzerinde yer alan QRS kompleksi seçilir ve takip eden QRS kompleksine kadar büyük kareler 300-150-100-75-50 şeklinde sayılarak genel bir hız değerlendirmesi yapılır.
  • Düzensiz Ritim: R-R aralarının eşit olmaması durumunda ritim düzensiz olarak kabul edilir. R-R araları eşit değilse anormal EKG ritmi söz konusudur. Atriyal fibrilasyon, değişken bloklu olan atriyal flutter gibi ritimlerde ortalama kalp hızı olduğu kabul edilebilir. Bu durumlarda 6 saniyelik kayıtta QRS kompleksleri sayılmaktadır. Daha sonra elde edilen değer 10 ile çarpılarak bir dakikadaki ortalama kalp hızı belirlenebilir.

P Dalga Analizi ve QRS İlişkisi

P dalgası EKG üzerinde atriyumların kasılma durumunu gösteren bir değerdir. P dalgası incelenirken şu durumlara bakılmalıdır;

  • P dalgasının olup olmadığına bakılır.
  • P dalgalarının olması durumunda düzenli olup olmadığı incelenir. Düzensiz p dalgası varsa sinüs aritmisi olma olasılığı üzerinde durulur.
  • P dalgalarının birbirine benzeyip benzemediği de önemlidir. P dalgaları benzemiyorsa SA düğüm dışında multipl atriyal kaynaklar söz konusu olabilir.
  • Tüm P dalgalarının bir tane QRS kompleksi takip edip etmediği incelenmelidir. EKG qrs ve P dalgaları ilişkisi önemli bir veridir.
  • Ventrikül ve atrium hızlarının düzenli olması gerekir.
  • Son olarak P dalgasının artı ya da eksi değerde olma durumuna bakılmalıdır.

P-R İntervaliAnalizi

Bu analizde atriyal depolarizasyon ve uyarının AV noda ulaşması sürecinde geçen süreye bakılır. Bir kişide normal PR aralığı 120-200 ms arasında olmalıdır. Bu değerler normal EKG sonucu olarak kabul edilir. P-R intervali aralığındaki anormal değerlendirme durumları şöyledir;

  • PR aralığı 200 ms üzerinde ise birinci derece kalp bloğu olması muhtemeldir.
  • PR aralığı 120 ms altında ise pre-eksitasyon sendromları ya da AV nodal ritmi şüphesi söz konusudur.

QRS Kompleksi

EKG okuma işleminde QR kompleksinde ventrikül depolarizasyonu değerine bakılır. QRS değerleri üzerinde cevaplanması gereken iki soru vardır;

  • Qrs kompleksi genişliği ne kadar?
  • Q dalgası var mı?

Söz konusu sorulardan sonra qrs süresi 100 ms değerinden büyükse anormal olarak algılanır.  Qrs süresinin 120 ms üzerinde olması geniş QRS olarak nitelendirilmektedir.

Dal bloğu EKG değerlendirmesinde geniş QRS sebebi olabilir.  Bunun dışında sol ventrikül hipertrofisi, hiperpotasemi, pace ritmi, WPW sendromu ve ventriküler orijinli bütün ritimler olası geniş QRS sebepleri arasında yer alır.

ST Segmenti

SG segmenti ile ventriküler depolarizasyon ve repolarizasyon arasındaki mesafeye bakılabilir. S dalgası sonu ile T Dalgası arasında yassı izoelektrik EKG bölümü olarak nitelendirilebilir. Damar tıkanması ST segmenti anormalliklerinde en yaygın sebeptir.

Koroner spazm sebebiyle damar tıkanması durumlarında spazm çözülene  kadar ST yüksek olacaktır. Kişide koroner iskemi uzun süre devam ederse kalp krizi başlayacaktır.

ST segment elevasyonu sebepleri şu şekilde sıralanabilir;

  • Erken dönemde pozitif hücrenin negatif olması
  • Koroner vazospazm
  • Kalp zarı iltihapları
  • Sol dal bloğu
  • Akut miyokard infarktüsü
  • Sol ventrikül hipertrofisi
  • Ventriküler anevrizma
  • Artmış olan intrakraniyal basınç
  • Ventrüküler pace ritme
  • Brugada sendromu

T Dalgası

EKG t dalgası ventriküler repolarizasyonu göstermektedir. QRS kompleksi ile aynı yönde olur. Bu değer EKG üzerinde en kolay değişebilecek dalgadır. Simetrik yapıda olmadığı bilinmelidir. T dalgası belirli sebeplere bağlı olarak yüksek olabilir.

Yüksek T dalgaları şu nedenlerle görülebilir;

  • Akut anteriyor kalp krizi hiperakut safhası asimetrikse hiperakut T dalgası olabilir. İlk kısmı yayvan olan bu durumda T dalgası yüksek olabilir.
  • T dalgası kandaki potasyum seviyesinin fazla olması sebebiyle yüksek çıkarsa simetrik yapıdadır.
  • Erken pozitif hücre negatif olursa T dalgası yüksek olabilir.

Bazı durumlarda T dalgası negatif olabilir. Ekg’de t negatifliği nedenleri şöyledir;

  • İskemi
  • Pulmoner emboli
  • Hipertansiyon
  • Ventrikül hipertrofi
  • Kalbin dakikada 100 atımdan fazla atması

QT Aralığı

QT aralığı ile kalp hızı ters orantıya sahiptir. EKG kalp hızı hızlanırsa QT aralığı kısalır. Kalp yavaşladığında da QT aralığı uzamaktadır. QT aralığı anormal derecede uzarsa artmış ventriküleri aritmi riski olabilir. Vf EKG ile kolayca artışı tespit edilebilecek bir durumdur.

Kişide kısa süre içinde konjenital kısa QT sendromu varsa artmış paroksismal atriyal, ventriküler fibrilasyon ve ani kardiyak ölüm riski ile ilişkisi olabilir. Normal QTc değerleri erkeklerde 400 ms üzerinde; kadınlarda ise 460 ms üzerindedir. Pratik şekilde değerlendirirken normal QT öncesinde yer alan RR aralığının yarısından az olmasına bakılır.

EKG sonuçları değerlendirilirken tüm bu unsurlara bakılır. Yapılan değerlendirme sonucunda mevcut rahatsızlık belirlenebilir. Bir rahatsızlık şüphesi varsa hekim ek bazı tetkikler yaptıktan sonra kesin bir tanı koyacaktır.

EKG Ölçümünde Aks Nasıl Hesaplanır?

EKG’de P dalgası, QRS kompleksi ve T dalgasının elektriksel net yönelimi yukarıdan aşağı ve sağdan sola doğru olur. Bu şekilde yönelim elektriksel aks olarak nitelendirilir. EKG aks hesaplamasında hızlı bir değerlendirme için DI ile AVF derivasyonları incelenebilir. İki değer de pozitif yönde olursa aks normal kabul edilebilir.

Temel EKG aks değerlendirmesinde şu noktalar söz konusudur;

  • QRS aksı -30 ile +90 derece arasında olursa normal aks kabul edilir.
  • QRS aksı -30 dereceden düşükse sol aks sapması vardır.
  • QRS aksı +90 derece üzerindeyse sağ aks sapması vardır.
  • QRS aksi -90 ve 180 derece arasında olursa şiddetli aks sapması vardır. Bu durum kuzeybatı aksı olarak da bilinmektedir.

Çocuklarda EKG Nasıl Olur?

Çocuklarda EKG cihazı ile kalbi görüntülemek için ses dalgaları kullanılır. Bu bir tür ultrason yöntemi olarak da nitelendirilebilir. Değerlendirme sırasında çocuğun kalp görüntüleri küçük bir monitör üzerinde anlık olarak izlenebilir.

Pediatrik EKG radyasyon barındırmayan bir işlemdir. Bu işlem anne adaylarının gebelik döneminde yaptırdığı ultrasona benzemektedir. Genel olarak kalbin ve kalp etrafındaki kan damarlarının incelemesi yapılır.

Çocuklara yapılan EKG çocuk dostu bir muayene odasında yapılmalıdır. Çocukların dikkatinin başka yöne çekilmesi için ortamda görsel, şekil ve videoları barındıran ekranlar yer alır. Mikrofona benzeyen bir cihaz olan transdüser jelin üzerinde gezdirilir. Göğüs, karın ve boyun üzerinde hareket ettirildiğinde ekranda anlık takip yapılır.

Makaleyi faydalı buldun mu?
2
0
Makeleyi Paylaşın

EKG ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Bayanlarda EKG nasıl çekilir?

EKG çekimi sırasında hasta göğüslerini açar ve kollarını sıyırır. Standart bir EKG işleminde sağ ve sol elle ayak bileklerine birer, göğüs bölgesine de altı tane olmakla birlikte 10 tane elektrot bağlanır. Bayanlarda EKG çekimi sırasında da aynı durum söz konusudur.  Tamamen çıplak olma durumu yoktur.  Ayak ve el bilekleriyle göğüs üzerine elektrotlar hemşire taktığı için olumsuz bir durum yaşanmaz.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Posterior EKG nasıl çekilir?

Posterior EKG V4 ile V6 elektrotlarının sırt bölgesine hareket ettirilmesiyle gerçekleştirilir. Ardından Ekg kaydı alınır ve elektrotlara V7- V9 olarak isimlendirme yapılır. V4 ya da V3 ile V4 derivasyonları ayna görüntüsüne gelecek şekilde sağa doğru kaydırılabilir. Bunun dışında V1 ile V4 arasındaki tüm göğüs derivasyonları simetrik olarak sağ tarafa yerleştirilerek çekilebilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG fiyatları ne kadar?

EKG fiyatları özel hastanelerde sağlık kuruluşunun fiyat politikasına göre değişir. Ayrıca uygulanacak EKG türü de fiyatları değiştirecektir. EKG devlet hastanelerinde SGK tarafından karşılanmaktadır. EKG ücretleri hakkında sağlık kuruluşlarından bilgi alınabilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG Vent Rate kaç olmalı?

EKG vent rate 80 bpm civarında olduğunda normal kabul edilebilir. Bu değer diğer değerlerle birlikte değerlendirilir. Bu yüzden vent rate değerini diğer ölçütlerle birlikte değerlendirerek yorum yapmak daha doğru olur.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG kimlere çekilir?

Ekg göğüs ağrısı veya nefes darlığı şikayeti olan hastalara, kalbinde hızlı ve düzensiz atım hisseden hastalara, çarpıntı şikayeti olan hastalara, kalbin steteskop ile muayene edilmesi sırasında anormal ses duyulması durumunda, bayılma ya da baş dönmesi şikayeti bulunan hastalarda ve kalp pili takılı hastalarda çekilebilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Kalp krizi EKG ile anlaşılır mı?

Göğüs ağrısı şikayeti ile kardiyolojiye başvuran tüm hastalarda EKG incelemesi yapılır. Kalp EKG değerleri ile kalp krizi anlaşılabilir. Genellikle kadınlarda kalp krizi sırasında göğüs ağrısı yaşanabilmektedir. Mi EKG ile kalbin çalışma düzeni ve hızı hakkında net bilgi elde edilebilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG aç karnına mı çekilir?

EKG ağrısız ve pratik bir değerlendirme sürecidir. EKG çekimi öncesinde hastanın aç veya tok olması önemli değildir. Hastanın EKG öncesi hafif yiyecekler yiyerek gitmesi yeterlidir. Bunun dışında EKG için özel bir hazırlık gerekmez.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG’de kalp hastalığı belli olur mu?

EKG kalp ve damar hastalıkları, kalpteki yapısal bozuklukları ve ritim bozukluklarını gözlemlemek için kullanılan hızlı bir değerlendirme yöntemidir.  Hastanın kalp sağlığı hakkında detaylı bilgi sahibi olunmasını sağlar. EKG ile birlikte diğer değerlendirmeler de yapılarak kalp hastalığı tanısı koyulabilir. Bazı durumlarda EKG kalp hastalığı tanısında yeterli olmayacaktır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG damar tıkanıklığı anlaşılır mı?

EKG ile damar hastalıklarına yönelik inceleme yapılabilir. Ancak normal EKG tek başında damar tıkanıklığına yönelik bir tanı koyulacak bir inceleme değildir. Göğüs ağrısı şikayeti olmaksızın eforlu EKG ile damar tıkanıklığı anlaşılabilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG nerede çekilir? EKG için hangi bölüme gidilir?

EKG çekimi için hastanın özel bir odaya alınmasına gerek yoktur. Polikliniklerde ya da acil serviste EKG çekilebilir. EKG cihazı taşınabilir bir cihazdır.  EKG çekimi bulunduğu ortamda pratik şekilde birkaç dakika içinde gerçekleştirilebilir. EKG için kardiyoloji bölümüne gidilir. Göğüs ağrısı şikayetlerinde kesin bir tanı yoksa kardiyologlar inceleme EKG ile inceleme yapar. Kardiyoloji bölümünde kesin tanı sonrası cerrahi bir işlem yapılacaksa devreye kalp damar cerrahisi girer. EKG için kalp damar cerrahisinden randevu almak yanlış olacaktır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Kalp EKG nasıl çekilir?

EKG çekim süreci el, ayak ve göğüs bölgesine toplam 10 tane elektrot bağlanmasıyla gerçekleştirilir. Kalp EKG çekimi de standart şekilde yapılır. Elektrot bağlanacak bölgeye özel EKG jeli sürülür ve elektrotlar bağlanır. Daha sonra kalp ritmi çıkan grafikler üzerinde değerlendirilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

EKG cihazı nasıl kullanılır?

EKG cihazı taşınabilir bir cihazdır. Rutin EKG çekilmesi için hastaya elektrotlar bağlanır ve 2-3 dakika kalp ritmi incelenir. Daha sonra EKG cihazı üzerinden kağıda sonuçlar grafik olarak basılır.  Bu cihaz pille çalışır. Cihazdan net sonuçlar alınabilmesi için çalıştığı ortamda nem en az seviyeye indirilmelidir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Abnormal EKG nedir?

EKG’de yüksek titreşimli ses dalgaları sayesinde kalbin iç yapısı görüntülenir. EKG yapılırken anormal kalp hareketlerine rastlanması durumunda abnormal EKG olarak nitelendirilir. EKG raporunda normal olmayan tüp sonuçlar abnormal EKG olarak nitelendirilecektir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Kalp yetmezliği EKG ile anlaşılır mı?

Kalp yetmezliği EKG bulguları ile anlaşılabilir. EKG yapılırken kalp kasının gücü ile birlikte fonksiyonları da ayrıntılı olarak incelenir. EKG, kalp ultrasonu ve akciğer filmi ile kalp yetmezliğine yönelik kesin bir tanı incelemesi yapılabilir. Uzmanlar hastanın durumuna göre kalp yetmezliği için ek yöntemler kullanabilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker