Adet kanamasının aşırı olması (menoraji), kadınlarda yaşam kalitesini düşüren ve altta yatan ciddi sorunlara işaret edebilen yaygın bir durumdur. Normal adet kanaması 2-7 gün sürer ve toplam 80 ml’yi geçmez. Bu sınırların aşılması durumunda uzman değerlendirmesi şarttır.
Aşırı Kanamanın Belirtileri
- Sık Ped Değiştirme: 1-2 saatte bir ped/tampon değiştirme ihtiyacı
- Uzun Süren Kanama: 7 günden fazla süren adet dönemleri
- Büyük Pıhtılar: Çapı 2.5 cm’den büyük pıhtıların görülmesi
- Gece Kanaması: Uykudan uyandıracak şiddette kanama
- Halsizlik/Nefes Darlığı: Demir eksikliği anemisi bulguları
Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Hormonal Dengesizlikler: Polikistik over sendromu (PKOS), tiroid bozuklukları
- Rahim Kaynaklı Sorunlar: Miyomlar (özellikle submukozal), polipler, adenomyozis
- İlaçlar: Kan sulandırıcılar, hormon tedavileri
- Sistemik Hastalıklar: Karaciğer/böbrek yetmezliği, pıhtılaşma bozuklukları
- Kanser Riski: Endometrium (rahim iç zarı) kanseri (%10 vakada 40+ yaş)
Tanı Yöntemleri
- Detaylı Öykü: Kanama paterni, aile öyküsü, ilaç kullanımı
- Fizik Muayene: Anemi bulguları, pelvik muayene
- Laboratuvar: Tam kan sayımı, TSH, ferritin, pıhtılaşma testleri
- Görüntüleme:
- Transvajinal Ultrason: Miyom/polip tespiti
- Histeroskopi: Rahim içinin direkt görüntülenmesi
- Biyopsi: 45 yaş üstü veya riskli hastalarda endometrial örnekleme
Tedavi Seçenekleri
İlaç Tedavileri:
- NSAİİ: İbuprofen (kanamayı %30 azaltır)
- Traneksamik Asit: Pıhtılaşmayı destekleyen antifibrinolitik
- Hormonlar: Doğum kontrol hapları, hormonal spiraller (Mirena®)
- Progesteron: Düzensiz endometrium gelişimini engeller
Cerrahi Müdahaleler:
- Histeroskopik Rezeksiyon: Polip/miyom çıkarılması
- Endometrial Ablasyon: Rahim iç zarının kontrollü tahribatı
- Histerektomi: Kalıcı çözüm için rahmin alınması
Acil Durumlar ve Gebelik İlişkisi
Şok bulguları (baş dönmesi, bilinç bulanıklığı) acil müdahale gerektirir. Gebelikte aşırı kanama:
- Düşük Tehdidi
- Plasenta Previa/Deplasmanı
- Dış Gebelik risklerini akla getirmelidir.
Yaşam Tarzı Önerileri
- Demir Takviyesi: Ferro sanol duo gibi preparatlarla anemi tedavisi
- Sıcak Uygulama: Karına sıcak su torbası krampları azaltır
- Stres Yönetimi: Yoga ve nefes egzersizleri hormonal dengeye destek olur
Hangi Durumlarda Acil Doktora Gidilmeli?
- 2 saatten kısa aralıklarla ped değiştirme
- Baş dönmesi/bayılma hissi
- Gebelik testi pozitifken kanama
- Şiddetli karın ağrısı eşlik etmesi
Tedavi seçimi hastanın yaşı, çocuk isteği ve altta yatan nedene göre planlanır. Tanı konulmadan bitkisel tedavilerden kaçınılmalıdır.
