Tokluk kan şekeri, yemek sonrasında kandaki glikoz seviyesini ölçen kritik bir parametredir. Yemekten 2 saat sonra yapılan ölçümler, prediyabet ve diyabet teşhisinde açlık kan şekerine göre daha erken uyarı verebilir. Bu değerlerin yönetimi, kardiyovasküler hastalık riskini %18’e kadar düşürebilir.

Tokluk Kan Şekeri Ölçümü Nasıl Yapılır?
Ölçüm için standart protokol şu adımları içerir:

1. Yemek Başlangıcı: Öğünün ilk lokmasıyla zaman başlatılır
2. Süre Takibi: Tam 120 dakika sonra parmak ucundan kan örneği alınır
3. Ölçüm Yöntemi: Glukometre cihazı veya laboratuvar testi kullanılır
   Önemli not: Test öncesinde sigara içilmemeli ve fiziksel aktivite yapılmamalıdır.

Normal ve Riskli Değer Aralıkları

• Normal: 140 mg/dL altı (Sağlıklı bireyler)
• Prediyabet: 140-199 mg/dL arası
• Diyabet: 200 mg/dL ve üzeri
  Hamilelerde 120 mg/dL üzeri gestasyonel diyabet işaretidir.

Yüksek Tokluk Şekerinin 7 Belirtisi

• Yemek sonrası ani yorgunluk ve uyku hali
• Konsantrasyon güçlüğü ve bulanık görme
• Susuzluk hissinde artış ve sık idrara çıkma
• Gece terlemeleri ve huzursuz uyku
• El-ayaklarda karıncalanma
• Ciltte nedensiz kaşıntı
• Yaraların geç iyileşmesi

Yükselme Nedenleri ve Risk Faktörleri

• Beslenme Hataları: Rafine karbonhidrat ağırlıklı beslenme (beyaz ekmek, pirinç)
• Hareket Eksikliği: Yemek sonrası hareketsiz kalma
• İnsülin Direnci: Hücrelerin insüline yanıtsızlığı
• İlaç Etkileri: Kortikosteroidler, diüretikler
• Hastalıklar: Pankreatit, polikistik over sendromu

Tedavi ve Yönetim Stratejileri

1. Beslenme Düzeni:

   • Kompleks karbonhidratlar (tam tahıllar, baklagiller)
   • Yemek sırasında lif alımı (salata, sebze)
   • Tarçın, zerdeçal gibi insülin duyarlaştırıcı baharatlar

2. Fiziksel Aktivite:

   • Yemekten 30 dakika sonra 15 dakika tempolu yürüyüş
   • Haftada 150 dakika orta şiddette egzersiz

3. Tıbbi Müdahaleler:

   • Akarbaz gibi alfa-glukozidaz inhibitörleri
   • GLP-1 agonistleri (özellikle obez hastalarda)
   • İnsülin pompası (geçici kullanım)

Önleyici Adımlar

• Öğün Zamanlaması: 3 ana öğün + 2 ara öğün
• Porsiyon Kontrolü: Tabak modeli (1/4 karbonhidrat, 1/4 protein, 1/2 sebze)
• Stres Yönetimi: Derin nefes egzersizleri
• Düzenli Takip: 3 aylık HbA1c testleri

Hangi Durumlarda Acil Müdahale Gerekir?

• 250 mg/dL üzeri + idrarda keton
• Bulanık bilinç ve şiddetli dehidrasyon
• Nefes darlığı ile birlikte 300 mg/dL üzeri değerler

Diyabetik hastalar için endokrinoloji uzmanı, prediyabetik bireyler için iç hastalıkları doktoru takibi kritiktir. Unutmayın, tokluk şekeri kontrolü diyabet komplikasyonlarını %40 azaltabilir.