Tokluk Kan Şekeri
Kişinin yemek yemesinden 2 saat sonra ölçüm yapılarak ulaşılan değerlere “tokluk kan şekeri” adı verilmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Nedir?
Kişinin yemek yemesinden 2 saat sonra ölçüm yapılarak ulaşılan değerlere “tokluk kan şekeri” adı verilmektedir. Tokluk kan şekeri değerleri kişinin kanındaki şeker seviyesini belirtmektedir. Bu değerlerin dengede tutulması, şeker hastalığı riski açısından önem kazanmaktadır.
Tokluk Kan Şekeri Normal Değerleri Kaç Olmalı?
Tokluk kan şekeri seviyesinin normal kabul edilebilmesi için belirlenmiş değerler bulunmaktadır. Sağlıklı kişiler için belirlenmiş tokluk kan şekeri referans aralığı 80 mg/dL – 140 mg/dL olarak bilinmektedir. Şeker yüklemesi yapılan ölçümlerde ise tokluk kan şekeri sınırı 140 mg/dL ve altında olması gerekmektedir.
200 mg/dL’den yüksek olan değerlere ulaşılması halinde hastaya diyabet tanısı konabilmektedir. Gizli şeker hastalığında ise tokluk kan şekerinin 140 mg/dL – 199 mg/dL olduğu bilinmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Nasıl Ölçülür?
Tokluk kan şekeri ölçümü kan testi kullanılarak yapılmaktadır. Bunun için şeker ölçüm cihazı kullanılmaktadır. Yemekten 2 saat sonra ölçüm yapılması gerekmektedir. Tokluk kan şekeri testi aşağıdaki gibi yapılmaktadır;
- Su ve sabunla eller yıkanır.
- Şeker ölçüm cihazına ölçüm çubuğu yerleştirilir.
- Parmak delme kalemi kullanılarak parmak ucunun yan tarafı delinir.
- Kan akışı sağlanır.
- İlk damla kuru bir pamuk yardımıyla silinir.
- İkinci damla test stribine değdirilir.
- Parmağa pamuk bastırarak kanamanın durması sağlanır.
- Elde edilen sonuç kaydedilir.
Hamilelikte Tokluk Kan Şekeri Nasıl Olmalı?
Hamilelikte tokluk kan şekerinin yemeğe başladıktan sonra 1. saatte 140 mg/dL’nin altında, 2. saatte ise 120 mg/dL’nin altında olması gerekmektedir. Gebelikte tokluk kan şekeri yüksek çıkanlarda pek çok sorun ile karşılaşılabilmektedir. Düşük, idrar yolu enfeksiyonu, kansızlık, doğumdan sonra kanama, bebekte gelişim geriliği, iri bebek ve erken doğum gibi durumlar oluşması riskinin minimuma indirilmesi için gebelikte tokluk kan şekerinin dengede tutulması gerekmektedir.
Bebeklerde Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı?
Sağlıklı bebeklerde yapılan testler sonucunda tokluk kan şekerinin 120 mg/dL altında olması beklenmektedir. Diyabet teşhisi konurken tokluk kan şekeri de açlık kan şekeri kadar önem kazanmaktadır. Bu nedenle bebeklerde tokluk kan şekerinin normal değerlerde tutulması gerekmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?
Test sonucunda 50 mg/dL’nin altında değerler elde edilmesine “tokluk kan şekeri düşüklüğü” adı verilmektedir. Bu durum hipoglisemi olarak da bilinmektedir. Genellikle beslenme şeklindeki dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Ancak başka durumlar da hipoglisemiye neden olabilmektedir. Tokluk kan şekeri düşüklüğünün nedenleri aşağıdaki gibidir;
- Düzensiz beslenme
- Yetersiz beslenme
- Aç karnına egzersiz yapma
- Şeker düşürücü ilaçların yanlış kullanımı
- Kusma
- İshal
- Böbrek hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
- Şok diyetler
- Şekerli gıdaların aşırı tüketimi
- Sindirim bozuklukları
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü Belirtileri
Tokluk kan şekeri düşüklüğü olan kişilerde pek çok belirti gözlemlenmektedir. Bu belirtiler aşağıdakileri içermektedir;
- Gerginlik
- Titreme
- Terleme
- Ani üşümeler
- Anksiyete
- Mide bulantısı
- Odaklanmada güçlük
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Dil ve dudakta karıncalanma
- Ani açlık
- Sabırsızlık
- Asabiyet
- Nabız yükselmesi
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü Tedavisi
Şiddetli kan şekeri düşüklüğü olan kişiler için ilaç tedavisi kullanılmaktadır. Yeterince yükselme gözlemlenmemesi halinde ise karbonhidrat tüketimi yapılması gerekmektedir. Bilinci kapalı olan hastalar ağızdan herhangi bir şey verilmemelidir. Bu hastalara glukagon uygulanması ve doktora başvurulması gerekmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?
Hipoglisemi tokluk kan şekeri değerlerinde düşüklük olan kişilerin yapabileceği birtakım uygulamalar bulunmaktadır. Bu uygulamalar aşağıdaki gibidir;
- Bilinci açık kişiler 2 – 3 adet kesme şeker yiyebilir.
- Meyve suyu, limonata, bal pekmez gibi gıdalar tüketilebilir.
- Öğün atlanmaması gerekir.
- Dengeli beslenilmesi gerekir.
- İdeal kilo korunmalıdır.
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Hipoglisemi ani gelişen bir durumdur. Müdahale edilmemesi halinde hastanın durumu kötüye gidebilmektedir. Bilinç kaybı, sara krizi ve ölüm gibi sonuçlar ile karşılaşılmaması için tokluk kan şekeri düşüklüğünün tedavi edilmesi gerekmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?
Yapılan testler sonucunda elde edilen değerin 200 mg/dL’nin üzerinde olmasına “tokluk kan şekeri yüksekliği” adı verilmektedir. Bu durum genellikle hastada diyabet olduğunu ifade etmektedir. Hiperglisemi olarak da bilinen bu durumdaki hastalarda değerlerin çok yüksek olması halinde diyabetin yanında damar sertleşmesi de görülebilmektedir. Tokluk kan şekeri yüksekliğinin nedenleri aşağıdaki gibidir;
- Diyabet ilaçlarının yanlış kullanımı
- Diyete uymamak
- Şeker oranı yüksek beslenme
- Hareketsiz yaşam
- Aşırı stres
- Vücuttaki mikrobik hastalıklar
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliği Belirtileri
Tokluk kan şekeri yüksekliği olan hastalarda görülen birtakım belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtiler aşağıda sıralanmıştır;
- Sık idrara çıkma
- Ağız kuruluğu
- Bulanık görme
- Açlık halinde sinir
- Susuzluk
- Halsizlik, yorgunluk
- Sürekli açlık
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliği Tedavisi
Tokluk kan şekeri yüksekliğinin tedavisi için öncelikle glikoz seviyeleri takip edilmektedir. Tedavi için ise iki tür ilaç tedavisi kullanılmaktadır. Bunlardan biri şeker düşürücü haplardır. Kan şekeri kontrol altına alınabilen hastalar için uygun olan tedavi yöntemidir. Diğeri ise kan şekeri kontrol edilemeyen hastalar için reçete edilen insülindir.
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliğine Ne İyi Gelir?
Tokluk kan şekeri yüksekliği olan hastaların kan şekerini dengede tutmak için yapabileceği yaşam tarzı değişiklikleri bulunmaktadır. Bu değişiklikler aşağıdaki gibidir;
- Dengeli beslenilmesi, şekerli besinlerden uzak durulması, karbonhidrat açısından zayıf gıdalar tercih edilmesi gerekmektedir.
- Bol bol su ve sıvı tüketilmesi fazla şekerin idrar ile vücuttan atılması için önem kazanmaktadır.
- Düzenli egzersizin günlük rutine dahil edilmesi gerekmektedir. Yürüyüş ve yüzme gibi çok zorlamayan egzersizler tercih edilebilir.
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen tokluk kan şekeri yüksekliğinin pek çok ciddi sonucu olabilmektedir. Bunlar nöropati, nefropati, böbrek yetmezliği, kalp – damar hastalıklar, göz hastalıkları, bakteriyel enfeksiyonları gibi yaşam kalitesini düşüren ya da hayati tehlike oluşturan sonuçlar olabilir. Bu nedenle tokluk kan şekeri yüksekliğinin mutlaka kontrol altına alınması gerekmektedir.
Tokluk Kan Şekeri ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Tokluk kan şekeri yemekten kaç saat sonra ölçülür? Tokluk kan şekeri 1 saatte kaç olmalı?
Yemek yemeye başlandıktan 1 saat sonra yapılan test sonucunun en fazla 140 mg/dL olması gerekmektedir. Ancak önemli olan 2 saat sonra alınan sonuçtur. Kişi yemek yemeye başladıktan 2 saat sonraki kan şekeri seviyesine tokluk kan şekeri adı verilmektedir. Bu nedenle ölçümün yemeğin ilk lokması alındıktan sonra 2. saatte yapılması gerekmektedir.
Gebelikte tokluk kan şekeri nasıl ölçülür?
Gebelikte tokluk kan şekeri ölçümü için öncelikle 50 gram saf glikoz içilmektedir. Bu işlemden 1 saat sonra da ölçüm yapılmaktadır. Hastadan basit bir şekilde alınan kan örneği ile test gerçekleştirilmektedir.
Tokluk kan şekeri yemekten 2 saat sonra kaç olmalı?
Yemekten 2 saat sonra yapılan testlerde elde edilen değerlerin 80 mg/dL – 140 mg/dL arasında olması normal kabul edilmektedir. Şeker yüklemesi yapılan kişilerde ise bu değerin 140 mg/dL ve altında olması gerekmektedir.
Tokluk kan şekeri açlık kan şekerinden düşükse ne olur?
Tokluk kan şekerinin açlık kan şekerinden düşük olması halinde hastada hipoglisemi gelişmektedir. Bu durum sara nöbeti, şok ve bilinç kaybı gibi sonuçlara neden olabilmektedir. Kötü sonuçlarla karşılaşmamak için kan şekerinin düzenli olarak takip edilmesi önemlidir.
Çocuklarda tokluk kan şekeri kaç olmalı?
Çocuklarda tokluk kan şekerinin yemekten sonra 1. saatte 140 mg/dL’nin altında olması gerekmektedir. 2. saatte ise 120 mg/dL ve altındaki değerler normal kabul edilmektedir. Anormal değerler ile karşılaşıldığında tokluk kan şekerinin takibi yapılmalıdır.
Şeker hastalarında tokluk kan şekeri kaç olmalı?
Tokluk kan şekerinin 200 mg/dL ve üzerinde olması şeker hastalığı olduğunu işaret etmektedir. Şeker hastalarında tokluk kan şekerinin 160 mg/dL - 170 mg/dL aralığına düşürülerek kontrol altında tutulması gerekmektedir. Kontrol edilemeyen yükseklik hastanın hayatını olumsuz etkileyebilmektedir.
Tokluk kan şekeri ölçümünden önce ne yemeli?
Tokluk kan şekeri ölçümü yapılmadan önce 3 gün boyunca normal beslenme düzenine devam edilmesi gerekmektedir. Her zamankinden farklı bir beslenme şeklinin uygulanmaması testten doğru sonuçlar elde etmek açısından önem kazanmaktadır.
Tokluk kan şekeri için ne yenmeli?
Basit karbonhidratlar tüketmekten kaçınılması gerekmektedir. Nohut, fasulye, mercimek ve yulaf gibi sağlıklı karbonhidratlar tercih edilmelidir. Aynı zamanda protein açısından zengin beslenme tarzı benimsenmelidir.