Kansızlık (anemi), kanda yeterli hemoglobin bulunmaması durumudur ve vücudun oksijen taşıma kapasitesini düşürür. Kalp çarpıntısı (taşikardi) ise kalbin normalden hızlı atmasıdır. Peki bu iki durum birbiriyle nasıl ilişkilidir? İşte kansızlığın kalp çarpıntısına yol açma mekanizmaları ve yönetimine dair bilinmesi gerekenler:

Kansızlık Neden Kalp Çarpıntısına Yol Açar?
Hemoglobin eksikliği nedeniyle dokulara yeterli oksijen ulaşamaz. Kalp, bu eksikliği telafi etmek için daha hızlı atmaya başlar. Artan kalp atım hızı, dokulara daha fazla kan pompalamaya çalışırken çarpıntı hissine neden olur. Özellikle demir eksikliği anemisi gibi kronik kansızlık türlerinde bu durum sık görülür.

Kansızlık ve Çarpıntıya Eşlik Eden Belirtiler
Kansızlığa bağlı çarpıntıya genellikle halsizlik, nefes darlığı, baş dönmesi ve cilt solukluğu eşlik eder. Egzersiz sırasında belirtiler şiddetlenebilir. İleri vakalarda göğüs ağrısı veya bayılma gibi ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.

Kimler Risk Altında?
Adet dönemindeki kadınlar, gebeler, kronik böbrek hastaları ve vejetaryen beslenenler demir eksikliği anemisi açısından yüksek risk taşır. Ayrıca mide-bağırsak kanaması olanlar veya demir emilim bozukluğu yaşayan bireylerde de kansızlık ve çarpıntı sık görülür.

Teşhis İçin Hangi Testler Yapılır?

• Tam Kan Sayımı (Hemoglobin, MCV): Anemi tipini belirlemek için kullanılır.
• Serum Demir ve Ferritin Düzeyleri: Demir eksikliğini doğrulamada altın standarttır.
• EKG ve Ekokardiyografi: Çarpıntının kalp kaynaklı olup olmadığını ayırt etmek için gereklidir.

Tedavi Seçenekleri

• Demir Takviyeleri: Oral demir preparatları (günde 100-200 mg elemental demir) en yaygın tedavidir. Emilimi artırmak için C vitamini ile birlikte alınmalıdır.
• Diyet Değişiklikleri: Kırmızı et, ıspanak ve baklagiller gibi demir açısından zengin besinler tüketilmeli.
• Kan Transfüzyonu: Şiddetli anemi ve acil durumlarda uygulanır.
• Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Örneğin, mide ülseri veya polip varsa cerrahi müdahale gerekebilir.

Çarpıntıyı Azaltmak İçin Öneriler

• Kafein ve alkol tüketimini sınırlamak.
• Stresi yönetmek için yoga veya meditasyon yapmak.
• Düzenli uyku ve hafif egzersizlerle kalp ritmini dengelemek.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Çarpıntıya göğüs ağrısı, bayılma veya nefes almada güçlük eşlik ediyorsa acil tıbbi yardım alınmalıdır. Ayrıca demir takviyelerine rağmen düzelmeyen kansızlık durumlarında altta yatan neden araştırılmalıdır.