Şeker hastalığı (diyabet), kan şekeri seviyelerinin kontrolsüz yükselmesi veya düşmesiyle karakterize kronik bir metabolizma hastalığıdır. Bu durum, kalp sağlığı dahil vücudun pek çok sistemini etkileyebilir. Peki diyabet ile kalp çarpıntısı (taşikardi) arasında nasıl bir ilişki vardır? İşte detaylar:

Diyabet ve Kalp Çarpıntısı İlişkisi
Diyabet, doğrudan veya dolaylı yollarla kalp ritmini etkileyebilir. Yüksek kan şekeri (hiperglisemi), damar yapısında hasara ve otonom sinir sistemi bozukluklarına yol açarak çarpıntıyı tetikleyebilir. Öte yandan ani kan şekeri düşüşleri (hipoglisemi) de stres hormonlarının salınımını artırarak kalp atış hızını yükseltebilir.

Hipergliseminin Kalp Üzerindeki Etkileri
Uzun süreli yüksek kan şekeri, damar duvarlarında sertleşme (ateroskleroz) ve sinir hasarına (nöropati) neden olur. Otonom nöropati gelişen hastalarda kalp ritmi düzensizlikleri sık görülür. Ayrıca hiperglisemi, elektrolit dengesizliklerine (potasyum/magnezyum eksikliği) bağlı olarak taşikardiye zemin hazırlayabilir.

Hipoglisemi ve Çarpıntı Mekanizması
Kan şekerinin 70 mg/dL altına düşmesi durumunda vücut "stres tepkisi" verir. Adrenalin ve kortizol hormonlarındaki artış, kalbin dakikada 100’ün üzerinde atmasına (taşikardi) ve çarpıntı hissine yol açar. Bu durum özellikle insülin kullanan hastalarda gece hipoglisemilerinde risk oluşturur.

Diyabetik Nöropati ve Otonom Sinir Sistemi
Diyabetik nöropati, kalbin ritmini düzenleyen otonom sinirleri etkileyebilir. Sonuç olarak kalp atış hızı değişkenliği azalır ve istirahatte bile taşikardi görülebilir. Bu hastalarda "postural taşikardi sendromu" (ayaktayken çarpıntı) sıklıkla gözlemlenir.

Diyabetle İlişkili Diğer Risk Faktörleri

• Hipertansiyon: Diyabet hastalarının %60’ında görülen yüksek tansiyon, kalp yükünü artırarak çarpıntıya neden olabilir.
• Koroner Arter Hastalığı: Damar tıkanıklığı nedeniyle kalp kasına yetersiz oksijen gitmesi (iskemi) ritim bozukluklarını tetikler.
• Obezite: Tip 2 diyabetli hastalarda sık görülen obezite, kalp üzerindeki baskıyı artırır.

Çarpıntıyı Önlemek İçin Öneriler

• Kan şekeri seviyelerini düzenli takip edin ve hedef aralıkta tutun (açlık: 80-130 mg/dL, tokluk: <180 mg/dL).
• Hipoglisemiden kaçınmak için öğün atlamayın ve kompleks karbonhidratları tercih edin.
• Potasyum ve magnezyumdan zengin besinler (muz, ıspanak, badem) tüketin.
• Kafein, alkol ve sigara gibi kalp ritmini bozan maddelerden uzak durun.
• Düzenli kardiyo egzersizleriyle (yürüyüş, yüzme) kalp sağlığını destekleyin.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Çarpıntıyla birlikte göğüs ağrısı, nefes darlığı veya bayılma hissi varsa.
• Kan şekeri normal olmasına rağmen taşikardi atakları tekrarlıyorsa.
• Çarpıntı günlük aktiviteleri engelliyorsa.

Tanı ve Tedavi Süreci
Kardiyolog ve endokrinolog iş birliğiyle EKG, Holter monitörü ve HbA1c testleri yapılır. Tedavide kan şekeri regülasyonu önceliklidir. Gerekirse beta bloker veya antiaritmik ilaçlar reçete edilebilir.