Sedimantasyon testi (ESR), kandaki iltihabi süreçleri değerlendirmek için kullanılan basit bir kan tahlilidir. Bu test, özellikle romatizmal hastalıklar, enfeksiyonlar veya kronik inflamasyon durumlarında tanıya yardımcı olur. Peki bu test için aç olmak gerekli mi? İşte sedimantasyon testiyle ilgili merak edilenler:
Sedimantasyon Testi Öncesi Açlık Gerekiyor mu?
Sedimantasyon testi genellikle aç karnına yapılması zorunlu olmayan bir tahlildir. Ancak laboratuvarların protokollerine göre küçük farklılıklar olabilir. Örneğin, bazı merkezler test sonuçlarını etkileyebilecek lipidemi (kanda yağ artışı) riskini azaltmak için 2-3 saatlik açlık önerebilir. Bu nedenle test öncesi sağlık kuruluşundan bilgi almak en doğrusudur.
Test Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Testten önce aşırı yağlı yemekten kaçınmak, sonuçların daha net olmasını sağlayabilir. Ayrıca kullanılan ilaçlar (doğum kontrol hapları, kortizon gibi) ESR değerini yükseltebileceğinden, doktora bildirilmelidir. Hamilelik döneminde sedimantasyon hızı fizyolojik olarak artabileceği için bu durum yorumlama aşamasında dikkate alınmalıdır.
Sedimantasyon Testi Nasıl Yapılır?
Kolunuzdaki bir toplardamardan alınan kan örneği, özel bir tüpe yerleştirilir. Bu tüp, kan hücrelerinin çökme hızını ölçmek için dik konumda bekletilir. 1 saat sonunda plazma ile hücreler arasındaki seviye farkı milimetre cinsinden kaydedilir. İşlem ağrısız olup 5 dakikadan kısa sürer.
Sonuçlar Ne Anlama Gelir?
- Normal Değerler:
- Erkeklerde: 0-15 mm/saat
- Kadınlarda: 0-20 mm/saat
- Yüksek ESR: Enfeksiyon, romatoid artrit, kanser veya böbrek hastalıklarını işaret edebilir.
- Düşük ESR: Polisitemi veya hipofibrinojenemi gibi durumlarla ilişkilendirilebilir.
Sık Sorulan Diğer Sorular
- Test Sonuçları Ne Zaman Çıkar? Çoğu laboratuvarda aynı gün içinde sonuçlanır.
- Çocuklarda ESR Değerleri Farklı mı? Evet, çocuklarda normal aralıklar yaşa göre değişiklik gösterir.
- Egzersiz Testi Etkiler mi? Ağır fiziksel aktivite geçici ESR yükselmesine neden olabilir.
Sonuç Yorumlamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sedimantasyon testi tek başına tanı koydurmaz. CRP, tam kan sayımı gibi ek testlerle birlikte değerlendirilmelidir. Özellikle yüksek çıkan değerlerde altta yatan nedenin araştırılması için ileri tetkikler gerekebilir.
