Hemogram PCT, kan tahlillerinde sıklıkla karşılaşılan bir parametre olan prokalsitonin (PCT) düzeyinin değerlendirildiği bir testtir. Bu test, özellikle enfeksiyonların şiddetini belirlemede ve bakteriyel-viral ayırımında kritik rol oynar. İşte Hemogram PCT hakkında bilinmesi gerekenler:

Hemogram ve PCT İlişkisi
Hemogram (tam kan sayımı), kan hücrelerinin sayısını ve özelliklerini analiz eden rutin bir testtir. PCT ise prokalsitonin adlı bir proteinin kandaki seviyesini ölçer. Bu iki parametre birlikte değerlendirildiğinde, enfeksiyonun kaynağı ve ciddiyeti hakkında detaylı bilgi sağlar.

Prokalsitonin (PCT) Nedir?
Prokalsitonin, tiroid bezinde üretilen bir ön hormondur. Sağlıklı bireylerde kan düzeyi çok düşüktür. Ancak bakteriyel enfeksiyon, sepsis veya ciddi inflamasyon durumlarında seviyeler hızla yükselir. Viral enfeksiyonlarda ise genellikle belirgin artış görülmez.

Hemogram PCT Hangi Durumlarda İstenir?

• Sepsis Şüphesi: Bakteriyel enfeksiyonun sistemik yayılımının değerlendirilmesi.
• Antibiyotik Yönetimi: Tedaviye yanıtın izlenmesi ve gereksiz antibiyotik kullanımının önlenmesi.
• Cerrahi Sonrası: Ameliyat sonrası gelişen komplikasyonların erken teşhisi.
• Pnömoni ve Menenjit: Enfeksiyon etkeninin bakteriyel mi viral mi olduğunun ayırt edilmesi.

Test Nasıl Yapılır?
Kol damarından alınan kan örneği laboratuvarda analiz edilir. Açlık gerektirmez ve sonuçlar genellikle 1-2 saat içinde raporlanır.

Normal Değer Aralıkları

• Sağlıklı Bireylerde: <0.05 ng/mL
• Hafif Enfeksiyon: 0.05-0.5 ng/mL
• Orta Şiddetli Enfeksiyon: 0.5-2 ng/mL
• Şiddetli Sepsis: >2 ng/mL

Anormal Sonuçlar Ne Anlama Gelir?

• Yüksek PCT: Bakteriyel enfeksiyon, sepsis, travma veya organ yetmezliği.
• Düşük PCT: Viral enfeksiyon veya lokalize enfeksiyonlar.

Testin Avantajları ve Sınırlılıkları
PCT, hızlı sonuç vermesi ve enfeksiyon şiddetini objektif ölçmesi nedeniyle değerlidir. Ancak kronik inflamatuar hastalıklarda veya yenidoğanlarda yanlış yüksek sonuçlar görülebilir. Bu nedenle klinik bulgularla birlikte yorumlanmalıdır.

Hemogram PCT ile CRP Farkı
CRP (C-reaktif protein) genel inflamasyon belirteciyken, PCT özellikle bakteriyel enfeksiyonları işaret eder. Örneğin, CRP viral enfeksiyonlarda da yükselebilirken PCT genellikle normal kalır.

Sonuç Yönetimi
PCT seviyeleri tedaviye yanıtı izlemek için kullanılabilir. Değerlerin düşmesi, enfeksiyonun kontrol altına alındığını gösterir. Ancak tek başına PCT’ye dayanarak tedavi kesilmemeli; klinik tablo ve diğer testlerle birlikte değerlendirme yapılmalıdır.