Meningokok aşısı, Neisseria meningitidis bakterisinin neden olduğu menenjit ve sepsis gibi ciddi enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan önemli bir aşıdır. Özellikle bebekler, ergenler ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için hayat kurtarıcı olabilen bu aşı, farklı yaş gruplarında değişen doz planlamalarıyla uygulanır.

Meningokok Aşısı Türleri ve Doz Şemaları
Meningokok aşıları, bakterinin farklı serogruplarına (A, B, C, W, Y) karşı geliştirilmiştir. Türkiye’de en yaygın kullanılanlar MenACWY (dörtlü) ve MenB (B grubu) aşılarıdır. Doz sayısı, aşının tipine ve başlangıç yaşına göre değişiklik gösterir:

• Bebeklerde (9-23 Ay): MenACWY aşısı için iki doz önerilir. İlk doz 9. ayda, ikinci doz ise 3 ay sonra yapılır. MenB aşısı ise 2-6 ay aralıklarla üç doz şeklinde uygulanır.
• Çocuk ve Ergenlerde (2-18 Yaş): MenACWY tek doz yeterlidir. MenB aşısı için ise iki doz (0. ve 6. aylar) tavsiye edilir.
• Yetişkinlerde: Risk grubundaki kişilere (dalak fonksiyon bozukluğu, HIV) MenACWY ve MenB aşıları tek doz olarak uygulanır.

Aşı Aralıkları ve Rapel Doz Gerekliliği
MenACWY aşısının koruyuculuğu yaklaşık 5 yıl sürer. Bu nedenle 16 yaşında rapel doz önerilir. MenB aşısı için rapel gerekmemekle birlikte, yüksek riskli gruplarda doktor önerisiyle tekrar doz yapılabilir.

Kimler Meningokok Aşısı Olmalı?

• Kreşe başlayan bebekler ve okul çağı çocukları.
• Üniversite öğrencileri (özellikle yurt yaşamı olanlar).
• Askerlik yapanlar ve hac ziyaretine gidecekler.
• Bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler.

Yan Etkiler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Aşı sonrası enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, hafif ateş veya halsizlik görülebilir. Bu belirtiler genellikle 1-2 gün içinde kendiliğinden geçer. Ciddi alerjik reaksiyonlar çok nadirdir. Ateşli hastalık dönemlerinde aşı ertelenmelidir.

Sık Sorulan Sorular

• Aşılar birbiriyle aynı gün yapılabilir mi? MenACWY ve MenB aşıları aynı gün farklı bölgelere uygulanabilir.
• Kaçırılan dozlar için ne yapılmalı? Eksik dozlar en kısa sürede tamamlanmalı, yeniden başlamaya gerek yoktur.
• Hamilelikte aşı yapılır mı? MenACWY gebelikte güvenli kabul edilirken, MenB aşısı sadece yüksek risk durumunda önerilir.

Meningokok aşıları, menenjitin önlenmesinde en etkili yöntemlerden biridir. Doz planlaması ve aşı takvimi için çocuk doktorunuz veya enfeksiyon hastalıkları uzmanıyla görüşmeniz önerilir.