Meningokok aşısı, Neisseria meningitidis bakterisinin neden olduğu menenjit ve septisemi gibi ciddi enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Özellikle çocuklarda, ergenlerde ve risk gruplarında hastalığın önlenmesi için kritik öneme sahiptir. İşte meningokok aşısının uygulanmasıyla ilgili tüm detaylar:

Meningokok Hastalığı Nedir?
Meningokok bakterisi, beyin zarı iltihabı (menenjit) ve kan zehirlenmesi (septisemi) gibi yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir. Hastalık hızlı ilerler ve 24 saat içinde ölümcül sonuçlar doğurabilir. Aşı, bu bakterinin A, B, C, W, Y gibi farklı tiplerine karşı geliştirilmiştir.

Meningokok Aşısı Türleri

• Konjuge Aşılar (MenACWY): A, C, W, Y tiplerine karşı koruma sağlar. 9. aydan itibaren uygulanabilir.
• B Tipi Aşılar (MenB): Sadece B tipine özeldir. 2 aylıktan itibaren kullanılır.

Aşı Nasıl Uygulanır?
Meningokok aşıları kas içi (intramüsküler) yolla uygulanır. Çocuklarda genellikle uyluk kası, yetişkinlerde ise kol kası tercih edilir. Aşının doz aralıkları ve uygulama şeması şu şekildedir:

• MenACWY: İlk doz 9-12 aylıkken, rapel doz 5 yıl sonra yapılır.
• MenB: 2, 4, 6. aylarda üç doz ve 12-15. aylarda rapel doz şeklinde uygulanır.

Kimler Aşı Olmalı?

• Bebekler ve Çocuklar: Rutin aşı takvimine göre 9. ayda başlanır.
• Ergenler: Özellikle yurt veya askerlik gibi toplu yaşam alanlarına girecekler.
• Risk Grupları: Dalak fonksiyonu bozuk olanlar, HIV taşıyıcıları, laboratuvar çalışanları.
• Seyahat Edenler: Afrika’nın menenjit kuşağı veya salgın bölgelerine seyahat edecekler.

Aşı Sonrası Yan Etkiler

• Lokal Reaksiyonlar: Enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, şişlik veya ağrı.
• Sistemik Etkiler: Ateş, halsizlik, kas ağrısı (genellikle 1-2 gün sürer).
• Ciddi Yan Etkiler: Alerjik reaksiyonlar (nadir görülür).

Aşı Kontrendikasyonları

• Aşı bileşenlerine karşı şiddetli alerji öyküsü.
• Orta veya ağır şiddette ateşli hastalık durumunda aşı ertelenmelidir.

Sık Sorulan Sorular

• Aşı Gebelikte Uygulanabilir mi? MenACWY gebelikte güvenli kabul edilirken, MenB için veri yetersizdir.
• Aşılar Aynı Gün Yapılabilir mi? MenACWY ve MenB aşıları farklı bölgelere uygulanarak aynı gün verilebilir.
• Koruyuculuk Ne Kadar Sürer? MenACWY 5 yıl, MenB ise 2-3 yıl etkilidir. Rapel dozlar koruyuculuğu uzatır.

Meningokok Aşısı Takvimi
Türkiye’de MenACWY aşısı Sağlık Bakanlığı’nın rutin aşı takviminde 9. ve 12. aylarda ücretsiz olarak uygulanır. MenB aşısı ise özel olarak temin edilebilir.

Meningokok hastalığından korunmak için aşılanma zamanlamasına dikkat edilmeli ve risk grupları önceliklendirilmelidir. Aşıyla ilgili detaylı bilgi almak için çocuk doktorunuz veya enfeksiyon hastalıkları uzmanıyla görüşebilirsiniz.