Sperm analizi, erkek üreme sağlığını değerlendirmek için kullanılan temel testlerden biridir. Bu testte dikkat edilen parametrelerden biri de lökosit (beyaz kan hücresi) sayısıdır. Lökositlerin semen örneğinde yüksek çıkması, enfeksiyon veya inflamasyon gibi sorunların habercisi olabilir. İşte spermde lökosit değerine dair bilinmesi gerekenler:
Lökosit Nedir ve Neden Önemlidir?
Lökositler, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasını sağlayan beyaz kan hücreleridir. Semen örneğinde belirli bir seviyenin üzerinde bulunmaları ("lökospermi"), ürogenital sistemde enfeksiyon, prostat iltihabı veya cinsel yolla bulaşan hastalıkların göstergesi olabilir. Aşırı lökosit varlığı, sperm hareketliliğini ve DNA bütünlüğünü olumsuz etkileyerek infertiliteye yol açabilir.
Normal Lökosit Değeri Ne Olmalı?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2021 kriterlerine göre, sağlıklı bir semen örneğinde lökosit sayısı 1 milyon/mL’den az olmalıdır. Bu değerin üzerindeki sonuçlar patolojik kabul edilir ve ek tetkik gerektirir.
Yüksek Lökosit Nedenleri
- Genital Enfeksiyonlar: Prostatit (prostat iltihabı), epididimit (epididim iltihabı) veya üretrit.
- Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Klamidya, gonore veya trikomonas enfeksiyonları.
- Otoimmün Reaksiyonlar: Vücudun kendi sperm hücrelerine karşı antikor üretmesi.
- Kronik İnflamasyon: Sigara, alkol veya çevresel toksinlere uzun süreli maruziyet.
Teşhis Yöntemleri
- Semen Kültürü: Enfeksiyon etkenini belirlemek için yapılır.
- Peroksidaz Testi: Lökosit varlığını doğrulamak amacıyla kullanılır.
- Prostat Masajı Sonrası İdrar Tahlili (VB3): Prostat kaynaklı enfeksiyonları tespit eder.
- PCR Testleri: Cinsel yolla bulaşan patojenleri saptar.
Tedavi Seçenekleri
- Antibiyotik Tedavisi: Enfeksiyon tespit edilirse 2-4 haftalık antibiyotik kürü uygulanır. Örneğin, doksisiklin veya azitromisin.
- Antiinflamatuar İlaçlar: İnflamasyonu azaltmak için NSAID grubu ilaçlar (ibuprofen) kullanılabilir.
- Antioksidan Takviyeleri: C vitamini, E vitamini veya çinko, oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olur.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara ve alkolün bırakılması, dengeli beslenme ve düzenli egzersiz önerilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Semen analizinde lökosit değeri 1 milyon/mL’nin üzerindeyse.
- İdrar yaparken yanma, kasık ağrısı veya ateş gibi belirtiler varsa.
- Çocuk sahibi olmada güçlük yaşanıyorsa.
Korunma Yöntemleri
- Cinsel ilişkide kondom kullanmak.
- Genital hijyene özen göstermek.
- Düzenli ürolojik kontroller yaptırmak.
Lökospermi tedavi edilebilir bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedaviyle sperm kalitesi iyileştirilebilir. Şüpheli durumlarda üroloji veya androloji uzmanına başvurmak en doğru adımdır.
