Koyu sarı vajinal akıntı, kadınlarda sık karşılaşılan ve altta yatan çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabilen bir belirtidir. Normal vajinal akıntı berrak veya süt beyazı renkteyken, koyu sarı tonlar enfeksiyon veya inflamasyon kaynaklı olabilir. İşte bu durumun nedenleri, eşlik eden belirtiler ve çözüm yolları:
Normal ve Anormal Akıntı Farkı
Sağlıklı vajinal akıntı; berrak, kokusuz ve hafif kıvamlıdır. Adet döngüsüne göre miktarı değişebilir. Koyu sarı renk ise genellikle lökosit (iltihap hücresi) varlığını gösterir. Yoğun kıvam, kötü koku veya kaşıntı eşlik ediyorsa patolojik kabul edilir.
Koyu Sarı Akıntının 6 Ana Nedeni
- Bakteriyel Vajinozis (BV): Vajinal floradaki dengenin bozulmasıyla oluşur. Akıntı sarı-gri renkte, balık benzeri kötü kokulu ve sulu kıvamlıdır.
- Trikomonas Vajiniti: Cinsel yolla bulaşan bir parazittir. Köpüklü, sarı-yeşil akıntı, idrar yaparken yanma ve vajinal şişlik tipiktir.
- Gonore (Bel Soğukluğu): Sarı-yeşil akıntı, kasık ağrısı ve anormal kanamalarla kendini gösterir.
- Klamidya: Sıklıkla belirti vermez ancak sarı akıntı, pelvik ağrı veya ilişki sırasında ağrı yapabilir.
- Maya Enfeksiyonu (Kandidiyazis): Genellikle beyaz peynirimsi akıntı yapar ancak bazen sarımsı olabilir. Kaşıntı ve yanma şiddetlidir.
- Servisit (Rahim Ağzı İltihabı): Sarı akıntı, ilişki sonrası kanama ve kasık ağrısı görülür.
Teşhis Yöntemleri
- Pelvik Muayene: Akıntının rengi, kıvamı ve kokusu değerlendirilir.
- pH Testi: Vajinal pH >4.5 ise BV veya trikomonas şüphesi artar.
- Mikroskopik İnceleme: Salgıdan alınan örneğe "lam-lamel" yöntemi uygulanır.
- Kültür Testi: Enfeksiyon etkenini belirlemek için örnek laboratuvarda üretilir.
- PCR Testi: Klamidya ve gonore için yüksek duyarlılıkla tanı koyar.
Tedavi Protokolleri
- Bakteriyel Vajinozis: Metronidazol jeli veya klindamisin fitil (5-7 gün).
- Trikomonas: Tek doz oral metronidazol (eş tedavisi şart).
- Gonore/Klamidya: Sefiksim + Azitromisin kombinasyonu.
- Maya Enfeksiyonu: Flukonazol tek doz veya klotrimazol vajinal fitil.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Probiyotik Kullanımı: Lactobacillus içeren takviyeler florayı destekler.
- Pamuklu İç Çamaşırı: Nemi emen sentetik kumaşlar yerine tercih edilmeli.
- Tahriş Edicilerden Kaçınma: Parfümlü ped, sabun veya vajinal duş kullanılmamalı.
Ne Zaman Acil Doktora Başvurulmalı?
- Ateş >38°C veya şiddetli kasık ağrısı
- Bulantı/kusma veya karında sertlik
- Gebelikte koyu sarı akıntı + kasılma hissi
- İdrarda kan veya idrar yapamama
Hamilelikte Koyu Sarı Akıntı
Gebelikte hormonal değişimler akıntıyı artırabilir ancak koyu sarı renk enfeksiyon işaretidir. Tedavi edilmezse erken doğum veya düşük riski oluşabilir. Gebelik uyumlu antibiyotikler (örn. sefalosporinler) doktor kontrolünde kullanılır.
Korunma Stratejileri
- Cinsel ilişkide kondom kullanımı
- Vajinal duştan kesinlikle kaçınma
- Şekerli gıda tüketimini azaltarak mantar riskini düşürme
- Yılda bir kez jinekolojik muayene ve smear testi
