Distraksiyon osteogenezisi, kemik uzatma veya deformite düzeltme amacıyla kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Bu teknikte kemik kontrollü bir şekilde kesilir ve özel cihazlarla yavaşça uzatılarak yeni kemik dokusu oluşumu teşvik edilir. Peki bu işlem için belirli bir yaş sınırlaması var mıdır? İşte detaylar:
Distraksiyon Osteogenezisi Nedir?
Bu yöntem, doğuştan gelen kemik kısalıkları (bacak eşitsizliği gibi), travma sonrası deformiteler veya enfeksiyon kaynaklı kemik kayıplarında kullanılır. Cerrahi kesi sonrası kemik, günde yaklaşık 1 mm hızla uzatılarak vücudun doğal iyileşme mekanizması harekete geçirilir.
Yaş Faktörünün Önemi
Distraksiyon osteogenezisi için kesin bir üst yaş sınırı bulunmaz. Ancak hastanın kemik kalitesi, genel sağlık durumu ve iyileşme kapasitesi başarıyı doğrudan etkiler. Çocuklarda kemik büyüme plakları açık olduğu için doku yenilenmesi daha hızlıdır. Yetişkinlerde ise kemik yoğunluğu ve kan dolaşımı uygun olduğu sürece işlem uygulanabilir.
Çocuklarda Uygulama Koşulları
- Ergenlik Öncesi: Büyüme plakları aktif olduğundan kemik uzatma daha kolay adapte olur.
- Minimum Yaş: Genellikle 8-10 yaş sonrası tercih edilir, ancak ağır deformitelerde daha erken dönemde de planlama yapılabilir.
- Psikolojik Hazırlık: Uzatma sürecinin uzunluğu nedeniyle çocuğun ve ailenin motivasyonu kritiktir.
Yetişkinlerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kemik Kalitesi: Osteoporoz veya diyabet gibi kemik metabolizmasını bozan hastalıklar risk faktörüdür.
- Sigara Kullanımı: Nikotin, kemik iyileşmesini yavaşlattığı için süreç öncesi bırakılması önerilir.
- İyileşme Süresi: Çocuklara göre 2-3 kat daha uzun olabilir.
Hangi Durumlarda Yaş Sınırlaması Getirilir?
- İleri Yaş ve Ciddi Sistemik Hastalıklar: Kalp yetmezliği veya kontrolsüz diyabet gibi durumlarda cerrahi risk artar.
- Kemik İnfeksiyonu Aktifliği: Enfeksiyon tamamen tedavi edilmeden işlem yapılmaz.
Başarıyı Etkileyen Diğer Faktörler
- Fizik Tedavi Desteği: Uzatma sonrası eklem hareket açıklığını korumak için egzersizler şarttır.
- Beslenme: Protein, kalsiyum ve D vitamini takviyeleri kemik onarımını hızlandırır.
- Cihaz Bakımı: External fiksatörlerin hijyenik tutulması enfeksiyon riskini azaltır.
Sonuç Olarak
Distraksiyon osteogenezisi, yaştan ziyade hastanın kemik sağlığı ve genel durumuna göre planlanır. Çocuklarda ve yetişkinlerde başarı oranları, dikkatli hasta seçimi ile %70-85 arasında değişir. Karar vermeden önce ortopedi uzmanı tarafından detaylı kemik yoğunluğu ölçümleri ve sistemik değerlendirme yapılmalıdır.