Distraksiyon osteogenezi, kemik dokusunun kontrollü bir şekilde uzatılmasını sağlayan cerrahi bir yöntemdir. Özellikle çene deformiteleri, kısa ekstremiteler veya doğumsal anomalilerde sıklıkla tercih edilir. Ancak başarı oranı, pek çok faktörden doğrudan etkilenir. İşte bu faktörlerin detaylı analizi:
Hasta Seçimi ve Genel Sağlık Durumu
Prosedürün başarısında hasta seçimi kritik rol oynar. Diyabet, osteoporoz veya immün yetmezlik gibi sistemik hastalıklar kemik iyileşmesini yavaşlatabilir. Sigara kullanımı, dolaşım bozukluğuna bağlı olarak doku beslenmesini olumsuz etkiler. Çocuk hastalarda kemik yenilenme kapasitesi yüksekken, ileri yaşlarda başarı şansı azalabilir.
Cerrahi Teknik ve Cihaz Seçimi
Cerrahın deneyimi, osteotomi hattının doğru planlanması ve distraktörün stabil şekilde yerleştirilmesi başarıyı belirler. Titanyum bazlı distraktörler biyouyumluluğu sayesinde enfeksiyon riskini düşürür. Aşırı yumuşak doku diseksiyonu, kemik kallus oluşumunu engelleyerek pseudoartroza yol açabilir.
Distraksiyon Protokolüne Uyum
Kemik uzatma hızı ve ritmi belirleyici faktörlerdir. Genellikle günde 1 mm’lik distraksiyon önerilir. Daha hızlı uzatma, yumuşak doku iskemisine; daha yavaş uygulama ise erken kemikleşmeye neden olabilir. Hastanın cihazı düzenli çevirme konusunda eğitilmesi ve takip randevularını aksatmaması gerekir.
Enfeksiyon Kontrolü ve Bakım
Distraktör çevresinde gelişen enfeksiyonlar, kemik uzamasını durdurabilir. Postoperatif dönemde günlük pansuman ve antiseptik solüsyonlarla temizlik şarttır. Sistemik antibiyotik profilaksisi, yüksek riskli hastalarda düşünülmelidir. Hastaların ağız hijyenine (çene distraksiyonlarında) özen göstermesi enfeksiyonları önlemede etkilidir.
Beslenme ve Destek Tedavileri
Protein, C vitamini ve kalsiyumdan zengin beslenme kemik metabolizmasını destekler. D vitamini takviyesi kalsiyum emilimini artırır. Hiperbarik oksijen tedavisi, doku oksijenlenmesini iyileştirerek iyileşmeyi hızlandırabilir.
Komplikasyon Yönetimi
Sinir hasarı, kanama veya cihaz arızaları erken müdahale gerektirir. Distraksiyon sırasında ağrı veya anormal sesler hissedilirse acilen cerraha başvurulmalıdır. Radyolojik takiplerde kallus yoğunluğu düzenli olarak değerlendirilmelidir.
Psikolojik Destek ve Motivasyon
Uzun tedavi süreci hastalarda motivasyon kaybına yol açabilir. Özellikle çocuklarda oyun terapisi ve aile desteği sürece uyumu kolaylaştırır. Yetişkinlerde ise sürecin her aşaması detaylıca anlatılarak kaygılar giderilmelidir.
Sonuç ve İstatistikler
Literatürde distraksiyon osteogenezi başarı oranı %85-95 arasında bildirilmiştir. Başarısızlıkların çoğu hasta uyumsuzluğu veya teknik hatalardan kaynaklanır. Doğru planlama ve multidisipliner yaklaşımla komplikasyon riski en aza indirilebilir.
