Kanlı balgam (hemoptizi), solunum yollarından gelen balgamda taze veya katran renginde kan görülmesidir. Bu durum, basit bir enfeksiyondan ciddi hastalıklara kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte kanlı balgamın yaygın sebepleri ve yönetimine dair detaylar:
Kanlı Balgamın Yaygın Nedenleri
- Akut Bronşit: Şiddetli öksürüğe bağlı olarak bronşlardaki küçük damarların çatlaması sonucu balgamda çizgi şeklinde kan görülebilir. Genellikle viral kaynaklıdır ve 1-2 haftada iyileşir.
- Pnömoni (Zatürre): Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar akciğer dokusunda iltihaplanmaya yol açar. Yeşilimsi balgamla birlikte kanlı çizgiler eşlik edebilir.
- Tüberküloz: Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu bu hastalık, uzun süreli öksürük, gece terlemesi ve kanlı balgamla kendini gösterir.
- Akciğer Kanseri: Özellikle sigara kullananlarda geçmeyen öksürük ve tekrarlayan kanlı balgam, tümör belirtisi olabilir.
- Bronşektazi: Kronik bronş genişlemesi, enfeksiyon ve yoğun balgam üretimine bağlı kanamalara neden olabilir.
Daha Az Yaygın Ancak Ciddi Nedenler
- Pulmoner emboli (akciğerde pıhtı) ani nefes darlığı ve kan tükürmeye yol açabilir.
- Otoimmün hastalıklar (Wegener granülomatozu) akciğer damarlarını etkileyerek kanamaya sebep olur.
- Yüksek tansiyon veya kan sulandırıcı ilaç kullanımı, kanama riskini artırabilir.
Teşhis Sürecinde Hangi Testler Yapılır?
- Akciğer Grafisi: Enfeksiyon, kitle veya pıhtı şüphesini değerlendirmek için ilk adımdır.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Detaylı görüntüleme ile bronşektazi veya küçük tümörler tespit edilebilir.
- Bronkoskopi: Kanamanın kaynağını belirlemek için bronşların içi kamera ile incelenir.
- Balgam Kültürü: Enfeksiyon etkenini belirlemek için mikrobiyolojik analiz yapılır.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Enfeksiyon Kaynaklı İse: Antibiyotikler (bakteriyel pnömonide) veya antiviral ilaçlar kullanılır.
- Kan Sulandırıcı İlaçlar: Pulmoner emboli durumunda pıhtı önleyici tedavi uygulanır.
- Cerrahi Müdahale: Tümör veya şiddetli bronşektazi vakalarında ameliyat gerekebilir.
- Destek Tedavileri: Öksürük kesiciler kanamayı artırabileceğinden dikkatli kullanılmalıdır.
Acil Durum Belirtileri
- Bir seferde 1 çay bardağından fazla kan gelmesi.
- Nefes darlığı, göğüs ağrısı veya bilinç bulanıklığı eşlik ediyorsa.
- Kanamanın 24 saatten uzun sürmesi durumunda acilen hastaneye başvurulmalıdır.
Korunma ve Önlemler
- Sigarayı bırakmak akciğer kanseri ve KOAH riskini azaltır.
- Kronik akciğer hastaları düzenli kontrollerini aksatmamalıdır.
- Kan sulandırıcı kullananlar INR değerlerini takip etmelidir.
