Astım ve alerji arasında sıkı bir ilişki bulunur. Alerjenler, astım ataklarını tetikleyebilen önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle astım hastalarında alerji testleri, tedavi planının doğru şekillenmesi için kritik rol oynar. İşte astım alerji testi türleri ve uygulama süreçleri hakkında merak edilenler:
Alerji Testi Neden Önemlidir?
Alerji testleri, hastanın hangi maddelere karşı duyarlı olduğunu belirleyerek astım ataklarının önlenmesine yardımcı olur. Test sonuçlarına göre çevresel önlemler alınabilir veya immünoterapi (alerji aşısı) planlanabilir.
Astım Alerji Testi Türleri
-
Deri Prick Testi (SPT):
- Nasıl Yapılır? Ön kol iç yüzeyine çeşitli alerjen damlacıkları damlatılır. Steril bir lansetle cilt yüzeyi hafifçe çizilerek alerjenin cilt altına ulaşması sağlanır.
- Süre: 15-20 dakika içinde kızarıklık veya kabarıklık oluşumu gözlemlenir.
- Hangi Alerjenler Test Edilir? Polen, ev tozu akarı, küf, hayvan tüyü ve besinler.
-
Kan Testi (Spesifik IgE):
- Nasıl Yapılır? Koldan alınan kan örneğinde alerjenlere karşı üretilen IgE antikorları ölçülür.
- Avantajı: Deri testine uygun olmayan (cilt hastalığı olan veya antihistaminik kullanan) hastalarda tercih edilir.
-
Yama Testi (Patch Testi):
- Nasıl Yapılır? Alerjen içeren bantlar sırt bölgesine yapıştırılır ve 48-72 saat sonra reaksiyon değerlendirilir.
- Kullanım Alanı: Temas alerjileri (nikel, kozmetik ürünler) için uygundur.
Test Öncesi Hazırlık
- Antihistaminik ilaçlar testten 5-7 gün önce kesilmelidir.
- Kortizon içeren kremler test bölgesine uygulanmamalıdır.
- Aç olmaya gerek yoktur, ancak kolay giyilebilen kıyafetler tercih edilmelidir.
Test Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Deri prick testi ağrısızdır, ancak hafif kaşıntı hissedilebilir.
- Reaksiyonlar genellikle 20 dakika içinde maksimum seviyeye ulaşır.
- Şiddetli alerjik reaksiyon (anafilaksi) riskine karşı testler hastane ortamında yapılır.
Test Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
- Pozitif Sonuç: Alerjenin uygulandığı bölgede 3 mm’den büyük kabarıklık varsa duyarlılık olduğu kabul edilir.
- Negatif Sonuç: Hiçbir alerjene reaksiyon olmaması, hastanın test edilen maddelere duyarlı olmadığını gösterir.
Çocuklarda Alerji Testi
- 2 yaşından itibaren güvenle uygulanabilir.
- Çocuklarda genellikle sadece şüpheli alerjenler test edilerek işlem kısaltılır.
Sık Sorulan Sorular
- Testlerin riski var mı? Nadiren hafif kaşıntı veya kızarıklık dışında ciddi yan etki görülmez.
- Sonuçlar ne kadar sürede çıkar? Deri testi anında, kan testi 1-3 gün içinde sonuçlanır.
- Hamileler test yaptırabilir mi? Deri testi gebelikte önerilmez, kan testi tercih edilir.
Alerji testleri, astım hastalarının yaşam kalitesini artırmak için önemli bir adımdır. Test öncesi ve sonrasında doktorunuzun önerilerine uymanız, güvenli ve etkili bir süreç sağlar.