Vajina girişi ve dış genital bölgede oluşan kaşıntı, kadınların sık karşılaştığı rahatsız edici bir durumdur. Bu şikayet bazen basit bir tahrişten kaynaklanırken, bazen de altta yatan tıbbi sorunların habercisi olabilir. İşte vajinal kaşıntının detaylı analizi:
Yaygın Nedenler
Kaşıntının en sık görülen sebebi enfeksiyonlardır. Mantar enfeksiyonları (Candida) özellikle nemli ortamlarda hızla çoğalarak yoğun kaşıntı, peynirimsi akıntı ve kızarıklığa yol açar. Bakteriyel vajinoz ise gri-beyaz renkli balık kokusuna benzer akıntı ile karakterizedir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan trichomonas ve herpes simpleks virüsü de şiddetli kaşıntı yapabilir. Kimyasal tahrişe bağlı kaşıntılar genellikle parfümlü sabunlar, vajinal duş ürünleri veya sentetik iç çamaşırlarından kaynaklanır. Hormonal değişimler de önemli bir etkendir; menopoz döneminde östrojen seviyesinin düşmesi vajinal dokuların incelmesine ve kuruluğa neden olur.
Teşhis Süreci
Tanıda ilk adım detaylı hasta öyküsüdür. Kaşıntının başlangıç zamanı, ilişkili belirtiler ve kullanılan ürünler sorgulanır. Fizik muayenede vulva ve vajina girişindeki kızarıklık, şişlik veya lezyonlar değerlendirilir. Laboratuvar testleri olarak vajinal sürüntü örneği alınır; mikroskopta mantar hifleri, clue hücreleri veya trichomonas aranır. pH ölçümü (4.5 üstü bakteriyel vajinozu gösterir) ve kültür testleri de gerekebilir.
Tedavi Yaklaşımları
- Mantar Enfeksiyonları: Klotrimazol veya mikonazol içeren kremler 7 gün süreyle uygulanır. Tek doz flukonazol tablet de etkilidir.
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Metronidazol jeli veya tablet formu 5-7 gün kullanılır.
- Alerjik Reaksiyonlar: Hidrokortizon kremle kaşıntı kontrol altına alınırken, tahriş edici ürünlerden kaçınılır.
- Hormonal Nedenler: Östrojen kremleri menopozal dönemde dokuyu güçlendirir.
- Evde Bakım: Soğuk kompres uygulamak, pamuklu iç çamaşırı giymek ve tahriş edici ürünleri bırakmak semptomları hafifletir.
Önleme Stratejileri
Hijyen uygulamaları öncelik taşır. Genital bölge nötr pH’lı ürünlerle temizlenmeli ve iyice kurulanmalıdır. Islak mayo veya dar kıyafetler mantar üremesini kolaylaştırdığından uzun süre giyilmemelidir. Probiyotik takviyeleri vajinal floranın korunmasına yardımcı olurken, şekerli gıdalar mantar enfeksiyonlarını tetikleyebileceğinden tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Doktora Acil Başvuru Gerektiren Durumlar
Kaşıntı iki haftadan uzun sürdüğünde, şiddetli ağrı veya yanma eşlik ettiğinde, idrar yaparken yanma oluştuğunda veya ateş/yorgunluk gibi sistemik belirtiler varsa zaman kaybetmeden jinekoloğa gidilmelidir. Cinsel partnerin tedavisi de bazı enfeksiyonlarda zorunludur.
