Rota virüsü, özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda şiddetli ishal ve kusmaya neden olan yaygın bir viral enfeksiyondur. Bu virüs, dünya genelinde 5 yaş altı çocuklarda hastaneye yatış gerektiren ishal vakalarının önemli bir kısmından sorumludur. İşte rota virüsü hakkında en sık sorulan sorular ve detaylı yanıtlar:
Rota Virüsü Nedir?
Rota virüsü, bağırsakları etkileyen ve akut gastroenterite yol açan bir virüstür. Su kaybına bağlı ciddi komplikasyonlara neden olabilen bu hastalık, özellikle sıvı kaybını tolere edemeyen bebeklerde hayati risk oluşturabilir. Virüs, hasta kişilerin dışkı veya ağız salgılarıyla temas sonucu bulaşır.
Rota Virüsü Kaç Günde Geçer?
Hastalığın aktif belirtileri genellikle 3-8 gün arasında sürer. İshal ve kusma şikayetleri ilk 2-3 gün en şiddetli seviyededir. Bağışıklık sistemi güçlü olan çocuklarda semptomlar 1 hafta içinde tamamen kaybolur. Ancak bağırsak florasının normale dönmesi 10-14 günü bulabilir.
Rota Virüsü Kaç Gün Bulaşıcı Kalır?
Virüs, belirtiler başlamadan 2 gün önce ve ishal sona erdikten sonraki 10 gün boyunca bulaşıcılığını sürdürebilir. Bu nedenle hijyen kurallarına titizlikle uyulması önemlidir.
Belirtileri Nelerdir?
- Yüksek ateş (38°C üzeri)
- Sık ve sulu ishal (günde 10-20 kez)
- Şiddetli kusma
- Karın ağrısı ve huzursuzluk
- İdrar çıkışında azalma (dehidrasyon belirtisi)
Nasıl Bulaşır?
Virüs, enfekte kişilerin dışkısı veya tükürüğüyle temas eden yüzeylerden (oyuncak, kapı kolu) veya el-ağız yoluyla yayılır. Kreşler ve toplu yaşam alanları bulaşma riskinin en yüksek olduğu yerlerdir.
Tedavi Süreci Nasıl İlerler?
Rota virüsünün spesifik bir antiviral tedavisi yoktur. Tedavi, sıvı kaybını önlemeye yöneliktir:
- Oral Rehidratasyon Sıvıları (ORS): Hafif vakalarda elektrolit dengesini sağlamak için kullanılır.
- Damar Yolu Sıvı Tedavisi: Şiddetli dehidrasyonda hastanede uygulanır.
- Probiyotikler: Bağırsak florasını düzenlemek için doktor önerisiyle verilebilir.
Hangi Durumlarda Hastaneye Başvurulmalı?
- 6 saatten uzun süre idrar yapmama
- Gözlerde çöküklük ve aşırı halsizlik
- Kanlı ishal veya şiddetli karın ağrısı
- 48 saatten uzun süren yüksek ateş
Korunma Yöntemleri Nelerdir?
- Aşı: Rota virüs aşısı, bebeklere 2. ve 4. aylarda uygulanır.
- Hijyen: Ellerin sabunla en az 20 saniye yıkanması, oyuncakların dezenfekte edilmesi.
- Hasta İzolasyonu: Enfekte çocukların semptomlar bitene kadar kreşe gönderilmemesi.
Rota Virüsü Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Aşı, iki doz halinde (2. ve 4. aylar) veya üç doz halinde (2., 4., 6. aylar) uygulanabilir. İlk dozun 15. haftadan önce tamamlanması önemlidir. Aşı, hastaneye yatışları %85 oranında azaltır.
Hangi Doktora Gidilir?
Çocuklarda çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, yetişkinlerde ise iç hastalıkları (dahiliye) doktoru tarafından takip edilmelidir.
Yetişkinlerde Görülür mü?
Yetişkinlerde genellikle hafif belirtilerle seyreder. Ancak bağışıklığı baskılanmış kişilerde şiddetli seyredebilir.
