Pelvik relaksasyon, kadınlarda pelvik taban kaslarının ve bağ dokularının zayıflaması sonucu mesane, rahim veya bağırsak gibi organların sarkmasıyla karakterize bir durumdur. Özellikle doğum yapmış, menopoz dönemindeki veya kronik öksürüğü olan kadınlarda sık görülür.
Pelvik Relaksasyon Nedir?
Pelvik taban, karın organlarını destekleyen kas ve bağlardan oluşan bir sistemdir. Zorlu doğumlar, yaşlanma, obezite veya ağır kaldırma gibi faktörler bu yapıların gevşemesine yol açar. Sonuçta;
- Sistosel (mesane sarkması)
- Rektosel (bağırsak sarkması)
- Uterin prolapsus (rahim sarkması)
gibi durumlar gelişir.
Belirtileri Nelerdir?
- Vajinada dolgunluk veya topak hissi
- İdrar kaçırma veya sık idrara çıkma
- Dışkılama güçlüğü
- Cinsel ilişkide ağrı
- Bel ve kasık ağrısı
- Sarkmanın ileri evrelerinde vajinadan doku çıkıntısı
Risk Faktörleri
- Çoğul veya müdahaleli doğumlar
- Kronik öksürük (KOAH, sigara)
- Obezite
- Menopoz sonrası östrojen azalması
- Pelvik cerrahi geçmişi
- Bağ dokusu hastalıkları
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Vajinal spekulum ile sarkma derecesi değerlendirilir.
- Pelvik Taban Ultrasonu: Organ pozisyonları ve kas fonksiyonları incelenir.
- Ürodinami Testi: Mesane fonksiyonları analiz edilir.
- MR: İleri vakalarda bağ dokusu hasarı tespiti için kullanılır.
Tedavi Seçenekleri
Konservatif Tedaviler
- Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel): Düzenli uygulandığında %70 etkilidir.
- Pesser (Vajinal Halka): Sarkmayı mekanik olarak destekler.
- Östrojen Kremleri: Vajinal dokuyu güçlendirir.
Cerrahi Tedaviler
- Sakrokolpopeksi: Sarkmış organların özel mesh ağlarla sabitlenmesi.
- Vajinal Cerrahi: Fazla dokuların çıkarılıp desteklenmesi.
- LAVH: İleri rahim sarkmasında laparoskopik histerektomi.
Korunma Yöntemleri
- Kegel egzersizlerini gebelik sonrası düzenli uygulayın.
- Kronik kabızlığı önleyecek lifli beslenme.
- Ağır kaldırmaktan kaçının.
- Sigarayı bırakarak kronik öksürük riskini azaltın.
Komplikasyonlar
Tedavi edilmezse;
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
- Vajinal ülserler
- Cinsel fonksiyon bozuklukları
- Bağırsak tıkanıklığı riski artar.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Vajinada şişlik hissi
- İdrar kaçırma günlük yaşamı etkiliyorsa
- Dışkılama sırasında vajinal bölgeye baskı uygulama ihtiyacı
- Cinsel ilişkide rahatsızlık
Kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile ürojinekoloji bölümleri bu süreçte tanı ve tedaviyi yönetir. Erken evrede pelvik fizyoterapi ile cerrahi gereksinimi önlenebilir.
