Parkinson hastalığı, beyindeki dopamin üreten hücrelerin yavaş yıkımı sonucu ortaya çıkan nörolojik bir bozukluktur. Titreme, hareket yavaşlığı ve denge kaybı gibi semptomlarla kendini gösterir. Hastaların ve yakınlarının en sık merak ettiği konulardan biri, bu tanıyı alan kişilerin yaşam beklentisidir. Parkinson’un doğrudan ölümcül bir hastalık olmadığı bilinse de, yaşam süresini etkileyen faktörler vardır.

Parkinson Hastalığı ve Yaşam Süresi
Parkinson tek başına yaşam süresini kısaltan bir hastalık değildir. Ancak ilerleyen evrelerde ortaya çıkan komplikasyonlar (yutma güçlüğü, zatürre, düşmeye bağlı kırıklar) yaşam kalitesini ve süresini etkileyebilir. Araştırmalar, tedaviye erken başlayan ve yaşam tarzına dikkat eden hastaların neredeyse normal bir ömür sürebileceğini gösteriyor. Örneğin, 60 yaşında tanı alan bir hasta ortalama 15-20 yıl yaşam beklentisine sahip olabilir.

Yaşam Süresini Etkileyen Faktörler

• Tanı Yaşı: Hastalık ne kadar erken başlarsa (örneğin 40-50 yaş), prognoz genellikle daha iyidir.
• Hastalık Evresi: Erken evrede teşhis edilenlerde semptom kontrolü daha başarılıdır.
• Eşlik Eden Hastalıklar: Diyabet, kalp yetmezliği veya KOAH gibi durumlar yaşam süresini kısaltabilir.
• Tedavi Uyumu: Düzenli ilaç kullanımı ve fizyoterapi, komplikasyon riskini azaltır.

Tedavi Yöntemlerinin Rolü
Levodopa gibi dopamin takviyeleri, hastalığın semptomlarını kontrol altına alarak yaşam kalitesini artırır. Derin beyin stimülasyonu (DBS) gibi cerrahi yöntemler, ilaca dirençli titreme ve hareket yavaşlığında etkilidir. Fizyoterapi ve dengeli beslenme ise kas gücünü korumaya yardımcı olur.

Yaşam Tarzı Önerileri

• Düzenli Egzersiz: Yürüyüş, yoga ve su terapisi denge kaybını önler.
• Protein Diyeti: Levodopa emilimini bozmamak için ilaç saatlerinden 1 saat önce/sonra protein tüketilmeli.
• Zihinsel Aktivite: Bulmaca çözme veya kitap okuma gibi aktiviteler bilişsel gerilemeyi yavaşlatır.

İleri Evrelerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastalığın son evrelerinde yutma güçlüğü nedeniyle aspirasyon zatürresi riski artar. Bu nedenle yumuşak gıdalarla beslenmek ve dik pozisyonda yemek önemlidir. Ayrıca evde düşmeyi önleyici düzenlemeler (kaymaz halı, tutunma barları) yapılmalıdır.

Sonuç
Parkinson hastalarının yaşam süresi, bireysel faktörlere ve tedaviye erken başlanmasına bağlı olarak değişir. Doğru tıbbi bakım, aktif bir yaşam tarzı ve sosyal destekle birçok hasta uzun yıllar kaliteli bir yaşam sürdürebilir.