Mezenterik Lenfadenit

Mezenterik Lenfadenit Nedir?

Vücudumuzdaki bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenf düğümlerinin iltihaplanması durumuna lenfadenit adı verilir. Karın boşluğu içerisinde yer alan ve bu boşluğu saran zara ise mezenter adı verilir. Mezenterik lenfadenit ise bu karın duvarını saran zar olan mezenterin duvarındaki lenf düğümlerinin iltihaplanması durumuna verilen isimdir. Mezenterik lenfadenite, mezenterik adenit adı da verilmektedir.

Mezenterik lenfadenit, genelde karın içindeki bağırsak gibi organların enfeksiyonlarından sonra, bu enfeksiyonun lenf nodlarını atlayıp orda iltihap oluşturmasıyla meydana gelir. Mezenterik lenfadenit çeşitli mikroorganizmalar ile oluşabilir. Bu hastalık özellikle çocukları ve gençleri etkiler. Ancak yetişkinleri de etkileyebilmektedir.

Mezenterik lenfadenit şiddetli karın ağrısına neden olabilir. Bu yüzden çoğu zaman kalın bağırsağın ucundaki bir çıkıntı olan apendiksin iltihaplanması durumu olan apandisit gibi ciddi bir durumlar karıştırılabilir. Ancak mezenterik lenfadenit, apandisite göre çok daha hafif bir hastalıktır ve çoğunlukla kendiliğinden iyileşme eğilimi gösterir. Bazı durumlarda bağırsak tıkanıklığını da taklit edebilmektedir. 

Mezenterik Lenfadenit Belirtileri Nelerdir?

Mezenterik lenfadenit genelde karın içi bir enfeksiyondan sonra görülse de üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra ortaya çıkması da nadir bir sebep değildir. Eğer herhangi bir üst solunum yolu enfeksiyonundan sonra oluşan mezenterik lenfadenit durumu varsa hastada boğaz ağrısı, öksürük, boğazda yanma gibi semptomlar görülebilmektedir. Mezenterik lenfadenitte görülen yaygın belirtiler şu şekilde sıralanabilir:  

a-) Karında hassasiyet

b-) Karın merkezinde veya sağ alt bölgede ağrı

c-) 38-39 derecenin üstüne çıkabilen yüksek ateş

Mezenterik lenfadenit sıklıkla semptomlarını karın bölgesinin sağ alt kısmında gösterir. Apandisit ağrısı da aynı bölgede görüldüğü için karıştırılabilmektedir. Mezenterik lenfadenitte başka belirtiler de görülebilir. Bu belirtiler var olan iltihaplanmanın nedenine göre değişiklik gösterir. Bu belirtiler de şu şekilde sıralanabilir:

a-) Hasta hissetmek

b-) İştah kaybı

c-) Yorgunluk ve halsizlik

d-) Akyuvar olarak bilinen vücudun savaşçı hücrelerinde artış

e-) Bulantı, kusma ve ishal

Mezenterik Lenfadenit Nedenleri Nelerdir?

Mezenterik lenfadenitin nedenini her zaman tam olarak ortaya koymak kolay olmayabilir. Bunun için çok ayrıntılı araştırmalar gerekebilmektedir. Ancak mezenterik lenfadenitin en yaygın nedeni enfeksiyonlardır. Ayrıca bazı inflamatuar durumlar ve bazı kanser türleri de mezenterik lenfadenite neden olabilir. Mezenterik lenfadenite neden olan enfeksiyonlar, lokal yani vücudun tek bir bölümünde veya sistemik yani tüm vücudu etkileyecek şekilde oluşabilir. Virüs, bakteri, parazit gibi birçok çeşit mikroorganizma neden olarak saptanabilmektedir. Mezenterik lenfadenite en sık neden olan enfeksiyonlar şu şekilde sıralanabilir:

a-) Gastroenterit: Gastroenterit, mide ve bağırsakları etkileyen bir çeşit sindirim sistemi enfeksiyonudur. Gastroenteritte en sık olarak mide bulantısı, kusma, ishal ve ateş semptomları görülür. Bunlara ek olarak sonradan oluşan karın ağrıları da mezenterik lenfadenit nedeniyle oluşabilir. Gastroenterite en sık olarak rotavirüs veya norovirüs gibi viral etkenler neden olur. Ancak salmonella, staphylococcus veya streptococcus gibi isimlerle adlandırılan bazı bakteriyel enfeksiyonlar da neden olarak saptanabilmektedir. kaynaklanabilir. Gastroenterit halk arasında genellikle mide gribi olarak adlandırılır.

b-) Yersinia enterocolitica enfeksiyonu: Yersinia enterocolitica, bazı çalışmalarda özellikle çocuklarda en sık olarak tespit edilen mezenterik lenfadenit sebebidir. Bu bakteri çeşidi ayrıca gastroenterit gibi başka sorunlara da yol açar. Yaptığı semptomlar crohn hastalığı veya akut apandisit ile benzerlik gösterebilmektedir.  

Mezenterik lenfadenite gastroenteritler ve yersinia enterocolitica enfeksiyonundan daha nadir olarak neden olan enfeksiyon türleri şu şekilde sıralanabilir:

a-) HIV: HIV virüsü doğrudan veya yaptığı bağışıklık sistemi baskılaması ile dolaylı olarak oluşturuğu enfeksiyonlarla mezenterik lenfadenite neden olabilmektedir. HIV, AIDS hastalığına yol açan virüstür. 

b-) Tüberküloz: Tüberküloz veya halk arasında bilinen verem, daha çok akciğerleri ilgilendiren ve solunum yollarını tutan bir bakteri hastalığıdır. Ancak vücudun diğer bölümlerini de etkileyebildiği için mezenterik lenfadenite de neden olabilmektedir.

c-) Akut terminal ileit: Akut terminal ileit, terminal ileum denilen ince bağırsağın uç kısmının iltihaplanması durumudur. Bu durum daha sonrasında mezenterik lenfadenite neden olabilmektedir. Akut terminal ileit de crohn hastalığına veya herhangi bir bakteriye bağlı görülebilmektedir.

Çok daha az sıklıkla, mezenterik lenfadenit aşağıdaki kanser türlerine bağlı olarak da oluşabilmektedir:

a-) Lenfoma

b-) Meme kanseri

c-) Akciğer kanseri

d-) Pankreas kanseri

e-) Kolon kanseri

Mezenterik lenfadenite yaygın olarak neden olabilen inflamatuar ve iltihabi durumlar da şu şekilde sıralanabilir:  

a-) Apandisit

b-) Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları

c-) Lupus, skleroz veya romatoid artrit gibi bağ dokusu hastalıkları

d-) Kalın bağırsak astarının iltihabı olarak tanımlanabilen divertikülit

e-) Pankreas iltihabı yani pankreatit

Mezenterik Lenfadenit Teşhisi

Mezenterik lenfadenit teşhisinde her hastalıkta olduğu gibi öncelikli tıbbi bir öykü alınır. Bu öykü alma sırasında hastanın yakın zamanda geçirdiği enfeksiyonlar sorgulanır. Daha sonra da karında herhangi bir hassasiyet veya şişlik olup olmadığını kontrol etmek adına fizik muayene yapılır. Fizik muayene ile büyümüş olan lenf nodu tespit edilmeye çalışılır.

Daha sonra genel olarak enfeksiyonu doğrulamak adına bir kan testi istenebilir. Mezenterik lenfadenit teşhisinde, esas olarak büyümüş ve iltihaplanmış lenf nodunu görebilmek için görüntüleme testleri kullanılır. Bu görüntüleme tetkikleri karın bölgesine yönelik yapılır ve bunların bir diğer amacı da apandisit ile mezenterik lenfadenit ayırımını yapabilmektir. Yapılacak görüntüleme testleri, yoğun X ışınlarının kullanıldığı tomografi veya daha hızlı olan ve anında sonuç veren, ses dalgası kullanılarak yapılan ultrasondur. Ancak ultrason bakan hekimin bilgisine göre farklı sonuçlar verebilmektedir.

Mezenterik Lenfadenit Tedavisi

 Hafif ve herhangi bir komplikasyon oluşturmayan mezenterik lenfadenitlerde ve genelde bakteri, parazit değil de virüslerin neden olduğu vakalarda herhangi bir tedavi gerekmez. Hastalık çoğu zaman kendi kendini sınırlar ve zamanla yok olur. Ancak tam olarak iyileşme üç, dört hafta veya daha fazla sürebilmektedir. Çocuklarda oluşan mezenterik lenfadenitlerde veya aşırı yüksek ateş görülen yetişkinlerde ateş düşürücü belli bir düzeyde kullanılabilir. Ayrıca ağrı kişiyi çok rahatsız ettiği takdirde ağrı kesici ilaçlar kullanılır. 

Aspirin bazı durumlarda mezenterik lenfadenit tedavisinde kullanılabilen bir ilaç olsa da çocuklarda ve gençlerde kullanımı sırasında dikkatli olmak gerekir. 3 yaş altındaki çocuklarda kullanımı kısıtlanmıştır. Daha büyük çocuklar için de eğer çocuk suçiçeği veya grip gibi bir hastalık geçirdiyse aspirin almamalıdır. Çünkü bazı durumlarda nadir olsa da hayatı tehdit edebilecek bir durum olan Reye sendromu görülebilmektedir. Mezenterik lenfadenit sebebinin bakteriler olduğu düşünülüyorsa enfeksiyonu baskılamak için antibiyotikler reçete edilebilir.

Hekimin verdiği ilaç tedavilerinin dışında, süreci daha iyi geçirmek için ve hastalığı daha rahat atlatmak için uygulanabilecek bazı basit yöntemler bulunmaktadır. Bol dinlenme bu yöntemlerden biridir. Dinlenmek, vücuda hastalık ile savaşabilmesi için yeterli enerjiyi sağlayacaktır. Hastalarda kusma ve ishal kaynaklı sıvı kayıpları olabileceği için mümkünse bol bol su içilmelidir. Bu hem ateşi düşürmeye yardımcı olur hem de hastalığın iyileşmesini hızlandırır. Bazı hastalara karın bölgesine ılık bir bez koymak iyi gelebilmektedir.

Mezenterik Lenfadenit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Mezenterik lenfadenit tedavi edilmediği takdirde bazı komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

a-) Karın bölgesinde irin dolu bir apse

b-) Ciddi ishal veya kusma durumunda susuz kalma yani dehidrasyon

c-) Eklem ağrısı

d-) Karın bölgesindeki organların dışını çevreleyen zar olan peritonun iltihaplanması yani peritonit

e-) Enfeksiyonun tüm vücuda yayılması durumu olan sepsis 

Mezenterik Lenfadenit için Hangi Doktora Gidilir?

Mezenterik lenfadenit eğer çocuklarda görülüyorsa gidilmesi gereken bölüm pediatridir. Ancak erişkinlerde görülen türünde ise genel cerrahi hekimine başvurulabilir. Mezenterik lenfadenit genelde karın ağrısı durumu yarattığı için hastalar ister istemez hekime başvurmaktadır. Kendini sınırlayabilen bir hastalık olan mezenterik lenfadenit, iyileşme sürecinde aşırı semptomlara yol açabildiği için ve bazı sorunlara yol açabildiği için semptomlar görüldüğü anda en azından teşhis konulması ve durumun anlaşılması için bir hekime başvurulmalıdır.