Mediastinoskopi, göğüs kafesinin merkezinde yer alan mediasten bölgesindeki lenf düğümlerini ve dokuları incelemek için kullanılan cerrahi bir teşhis yöntemidir. Genellikle akciğer kanseri evrelemesi, lenfoma veya sarkoidoz gibi hastalıkların tanısında kritik rol oynar. Bu işlem, minimal invaziv tekniklerle gerçekleştirilerek hastaların tanı sürecini hızlandırır.
Hangi Durumlarda Yapılır?
- Akciğer kanserinde lenf nodu metastazının değerlendirilmesi
- Mediastinal kitlelerin (tümör/kist) tanımlanması
- Açıklanamayan lenf nodu büyümelerinin araştırılması
- Sarkoidoz veya tüberküloz gibi granülomatöz hastalıkların teşhisi
- Diğer testlerle tanı konulamayan mediasten patolojileri
İşlem Öncesi Hazırlık
- Tetkikler: Akciğer grafisi, BT tarama ve kan testleri (koagulasyon paneli dahil)
- İlaç Düzenlemesi: Kan sulandırıcılar 5-7 gün önce kesilir
- Açlık: İşlemden 8 saat önce katı-sıvı gıda alımı durdurulur
- Onam: Hastanın yazılı onayı alınır ve prosedür detayları anlatılır
Nasıl Uygulanır?
- Anestezi: Genel anestezi altında yapılır.
- Giriş Noktası: Boyun tabanında 2-3 cm’lik kesi.
- Alet Yerleşimi: Mediastinoskop adlı tüp şeklindeki cihaz mediastene ilerletilir.
- Görüntüleme ve Biyopsi: Kamera eşliğinde şüpheli dokulardan örnek alınır.
- Süre: Ortalama 60-90 dakika sürer.
Riskler ve Olası Komplikasyonlar
- Majör Riskler: Kanama (%1-2), ses kısıklığı (rekürren sinir hasarı), pnömotoraks
- Minör Riskler: Enfeksiyon, kesi bölgesinde ağrı
- Nadir Komplikasyonlar: Trakea veya özofagus yaralanması, kalp komplikasyonları
İşlem Sonrası Süreç
- Hastane Yatışı: Genellikle 24 saat gözlem
- Ağrı Yönetimi: Non-narkotik ağrı kesicilerle kontrol
- İyileşme: 7-10 gün içinde normal aktivitelere dönüş
- Biyopsi Sonuçları: Patoloji raporu 3-7 iş gününde çıkar
Alternatif Tanı Yöntemleri
- EBUS-TBNA: Bronkoskopi ile ultrason eşliğinde iğne biyopsisi
- Torakoskopi: Video yardımlı torasik cerrahi (VATS)
- Perkütan Biyopsi: BT rehberliğinde iğne ile doku örneği alma
Kimler İçin Uygun Değildir?
- Ciddi koagülopati (kanama bozukluğu)
- Önceden mediasten cerrahisi geçirmiş hastalar
- Şiddetli akciğer veya kalp yetmezliği
- Boyun hareket kısıtlılığı (kifoz/ankiloz)
Sık Sorulan Sorular
- Ağrılı mıdır? Genel anestezi altında yapıldığından işlem sırasında ağrı hissedilmez.
- İz Kalır mı? Boyun çizgisinde küçük bir kesi izi kalabilir.
- Maliyeti Nedir? SGB kapsamında karşılanır, özelde 15.000-30.000 TL arası.
Bu işlem, deneyimli göğüs cerrahları tarafından tam teşekküllü hastanelerde uygulanmalıdır. Tanısal doğruluk oranı %90’ın üzerinde olup, kanser evrelemesinde altın standart kabul edilir.