LDH (Laktat Dehidrogenaz), vücutta enerji üretiminde rol alan önemli bir enzimdir. Hücrelerin hasar gördüğü durumlarda kana karışarak yüksek seviyelere ulaşabilir. Bu yazıda, LDH yüksekliğinin nedenlerini, ilişkili hastalıkları ve tedavi yaklaşımlarını detaylıca ele alacağız.
LDH Nedir?
LDH, glikozun enerjiye dönüştürülmesi sürecinde kritik bir rol oynar. Karaciğer, kalp, böbrek, kas ve kan hücrelerinde yüksek miktarda bulunur. Hücre zarı hasar gördüğünde kana salınır ve kan testleriyle ölçülebilir.
LDH Testi Neden İstenir?
Doktorlar, genellikle şu durumlarda LDH testi talep eder:
- Kronik yorgunluk veya açıklanamayan kas ağrıları
- Karaciğer veya böbrek hastalığı şüphesi
- Kalp krizi, kanser veya enfeksiyonların takibi
- Kemoterapi veya radyoterapinin etkinliğinin değerlendirilmesi
LDH Yüksekliğinin Yaygın Nedenleri
- Doku Hasarı: Kalp krizi, kas yaralanmaları veya akciğer hastalıkları.
- Karaciğer Sorunları: Hepatit, siroz veya alkole bağlı karaciğer hasarı.
- Kanser: Lenfoma, lösemi gibi kan kanserleri veya metastatik tümörler.
- Enfeksiyonlar: Menenjit, sepsis veya şiddetli grip.
- Böbrek Hastalıkları: Glomerülonefrit veya böbrek yetmezliği.
Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
LDH yüksekliği tek başına spesifik semptomlara yol açmaz. Ancak altta yatan hastalığa bağlı olarak şunlar görülebilir:
- Halsizlik ve nedensiz kilo kaybı
- Kas güçsüzlüğü veya eklem ağrıları
- Karın ağrısı veya sarılık (karaciğer tutulumunda)
- Nefes darlığı veya göğüs ağrısı (kalp-akciğer hastalıklarında)
Teşhis Sürecinde Hangi Adımlar İzlenir?
LDH yüksekliği saptandığında doktorunuz ek testler isteyebilir:
- Karaciğer Fonksiyon Testleri: ALT, AST ve bilirubin seviyeleri.
- Kalp Markırları: Troponin ve CK-MB (kalp krizi şüphesinde).
- Görüntüleme: Ultrason, BT veya MR ile organ hasarı araştırması.
- Biyopsi: Kanser şüphesinde doku örneği incelemesi.
Tedavi Yöntemleri Nasıl Planlanır?
Tedavi, LDH yüksekliğine neden olan duruma göre kişiselleştirilir:
- Enfeksiyonlar: Antibiyotik veya antiviral ilaçlar.
- Kalp Hastalıkları: Kan sulandırıcılar veya stent uygulaması.
- Kanser: Kemoterapi, immünoterapi veya cerrahi.
- Karaciğer Hastalıkları: Diyet düzenlemeleri ve ilaç tedavisi.
LDH Seviyesini Düşürmek İçin Öneriler
- Alkol ve sigara tüketimini sınırlandırın.
- Düzenli egzersizle kan dolaşımını destekleyin.
- Dengeli beslenme ile karaciğer ve böbrek sağlığını koruyun.
- Kronik hastalığı olanlar düzenli doktor kontrolünü aksatmasın.
LDH yüksekliği, çoğu zaman geçici olabilir ancak ciddi hastalıkların habercisi de olabilir. Bu nedenle anormal değerlerde mutlaka uzman bir hekimle görüşülmelidir.