LDH (Laktat Dehidrogenaz), vücutta enerji üretiminde kritik rol oynayan bir enzimdir. Hücre hasarı durumunda kana karışarak yüksek seviyelere ulaşır. Bu yazıda, LDH yüksekliğinin nedenleri, teşhis süreci ve tedavi yaklaşımlarını detaylıca inceleyeceğiz.

LDH Nedir ve Neden Önemlidir?
LDH, glikozun enerjiye dönüşüm sürecinde görev alan bir enzimdir. Kalp, karaciğer, böbrek, kas ve kan hücrelerinde yoğun olarak bulunur. Hücreler zarar gördüğünde kana salınır ve kan testlerinde yüksek çıkar. Bu durum, altta yatan ciddi sağlık sorunlarının erken göstergesi olabilir.

LDH Yüksekliğinin Yaygın Nedenleri

1. Kalp ve Damar Sorunları:

   • Miyokard enfarktüsü (kalp krizi)
   • Kalp yetmezliği
   • Kardiyojenik şok

2. Karaciğer Hastalıkları:

   • Hepatit (viral veya toksik)
   • Karaciğer sirozu
   • Karaciğer metastazları

3. Kas Hasarı:

   • Kas distrofileri
   • Şiddetli egzersiz sonrası rabdomiyoliz
   • Travmatik yaralanmalar

4. Kan Hastalıkları:

   • Hemolitik anemi
   • Lösemi
   • Lenfoma

5. Akciğer Problemleri:

   • Pulmoner emboli
   • Zatürre
   • Akciğer kanseri

6. Böbrek Yetmezliği:

   • Akut tübüler nekroz
   • Glomerülonefrit

Teşhis Sürecinde Kritik Adımlar

• Tam Kan Sayımı (CBC): Anemi veya enfeksiyon bulgularını araştırır.
• LDH İzoenzim Testleri:
  • LDH-1: Kalp kaynaklı yükselmelerde artar.
  • LDH-5: Karaciğer veya kas hasarında yükselir.
• Görüntüleme Yöntemleri:
  • BT/MR ile organ hasarı tespiti.
  • Ekokardiyografi (kalp fonksiyonları için).
• Biyopsi: Şüpheli tümör veya kas hastalıklarında.

LDH Yüksekliğinde Tedavi Yaklaşımları

• Kalp Krizi: Acil anjiyoplasti veya trombolitik tedavi.
• Karaciğer Hastalıkları:
  • Hepatit için antiviral ilaçlar.
  • Sirozda yaşam tarzı değişiklikleri.
• Kas Hasarı:
  • Rabdomiyolizde agresif sıvı replasmanı.
  • Kas distrofilerinde fizik tedavi.
• Kanser Tedavisi:
  • Kemoterapi veya radyoterapi protokolleri.
  • Hedefe yönelik akıllı ilaçlar.

Takip ve İzlem Stratejileri

• Tedavi başladıktan sonra LDH seviyeleri 48-72 saatte bir ölçülür.
• Düşmeyen değerler tedavi direncini gösterir.
• Kronik hastalıklarda 3 aylık periyotlarla rutin kontrol.

Yaşam Tarzı Önerileri

• Beslenme:
  • Antioksidan zengini besinler (ceviz, ıspanak).
  • Trans yağlardan kaçınmak.
• Fiziksel Aktivite:
  • Kardiyak rehabilitasyon programları.
  • Aşırı zorlayıcı olmayan egzersizler.
• Alkol ve Sigara:
  • Karaciğer hasarında kesinlikle yasak.

Ne Zaman Acil Müdahale Gerekir?

• LDH > 1000 U/L ile birlikte göğüs ağrısı veya nefes darlığı.
• İdrar renginde koyulaşma (rabdomiyoliz şüphesi).
• Bilinç bulanıklığı ve şiddetli karın ağrısı.

LDH yüksekliği tek başına tanı koydurmaz ancak ciddi patolojilerin habercisi olabilir. Bu nedenle anormal sonuçlar mutlaka göğüs hastalıkları, kardiyoloji veya hematoloji uzmanları tarafından değerlendirilmelidir.