Kortizon tedavisi, birçok inflamatuar ve otoimmün hastalıkta yaygın olarak kullanılan bir tedavi yöntemidir. Ancak uzun süreli kullanımda vücutta su ve tuz tutulumu, potasyum eksikliği, kan şekeri yükselmesi gibi yan etkilere yol açabilir. Bu nedenle kortizon kullananların beslenme düzenine özen göstermesi, özellikle meyve seçiminde dikkatli olması gerekir. İşte kortizon kullananlar için ideal meyve önerileri ve dikkat edilmesi gerekenler:
Potasyum Zengini Meyveler
Kortizon, vücutta potasyum kaybını artırabilir. Bu mineral eksikliği kas krampları, halsizlik ve kalp ritim bozukluklarına neden olabilir. Potasyum ihtiyacını karşılamak için muz, avokado ve kivi gibi meyveler tüketilebilir. Muz, orta boy bir porsiyonunda yaklaşık 422 mg potasyum içerir ve günlük ihtiyacın %9’unu karşılar. Avokado ise lif ve sağlıklı yağların yanı sıra bir adet başına 700 mg potasyum sağlar.
Düşük Glisemik İndeksli Meyveler
Kortizon kan şekerini yükseltebildiğinden, şeker içeriği düşük meyveler tercih edilmelidir. Elma, armut ve çilek gibi glisemik indeksi düşük meyveler kan şekerini dengeler. Özellikle kabuklu tüketilen elma, içerdiği pektin lifi sayesinde tokluk hissini artırır. Çilek ise antioksidanlar açısından zengin olmasının yanı sıra bir kase başına sadece 7 gram şeker içerir.
C Vitamini Kaynakları
Kortizon bağışıklık sistemini baskılayabilir. Bu nedenle portakal, greyfurt ve kivi gibi C vitamini yüksek meyveler bağışıklığı desteklemek için önemlidir. Bir adet orta boy portakal günlük C vitamini ihtiyacının %93’ünü karşılar. Ancak greyfurt, bazı ilaçlarla etkileşime girebileceğinden doktora danışılarak tüketilmelidir.
Lifli Meyvelerin Önemi
Kortizon kullanımı kabızlığa yol açabilir. Lif oranı yüksek meyveler sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur. Armut ve ahududu gibi meyveler lif açısından zengindir. Bir adet orta boy armut yaklaşık 6 gram lif içerir ve günlük ihtiyacın %24’ünü karşılar.
Kaçınılması Gereken Meyveler
Şeker oranı yüksek meyveler kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olabilir. İncir, üzüm ve hurma gibi meyvelerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Örneğin, 100 gram üzüm 16 gram şeker içerir. Aşırı olgunlaşmış meyveler de şeker içeriği artacağından tercih edilmemelidir.
Porsiyon Kontrolü
Meyveler sağlıklı olsa da aşırı tüketim kortizonun yan etkilerini artırabilir. Günde 2-3 porsiyon meyve yeterlidir. Bir porsiyon meyve, bir avuç içi büyüklüğünde (örneğin bir küçük elma veya 10-12 adet çilek) olarak ölçülebilir. Meyvelerin yanında protein veya sağlıklı yağlarla (yoğurt, badem) tüketmek kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
Kortizon ve Meyve Tüketiminde İpuçları
- Meyveleri mümkünse kabuklu tüketerek lif alımını artırın.
- Taze ve mevsiminde meyveleri tercih edin.
- Kuru meyveler şeker konsantresi olduğundan tüketimini sınırlayın.
- Meyve suyu yerine posasıyla birlikte tüketilen meyveleri seçin.
Kortizon kullanırken beslenme planınızı doktorunuz veya diyetisyeninizle kişiselleştirmeniz önemlidir. Kan değerleriniz ve tedavi protokolünüz doğrultusunda en uygun seçimleri yaparak yan etkileri en aza indirebilirsiniz.