Kalp kapakçığı ameliyatı, hasarlı veya işlevini kaybetmiş kalp kapaklarının onarılması veya değiştirilmesi için uygulanan ciddi bir cerrahi prosedürdür. Ameliyat sonrası bakım, komplikasyon riskini azaltmak ve iyileşme sürecini hızlandırmak için kritik öneme sahiptir. İşte bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler:
Ameliyat Sonrası Erken Dönem Bakımı
Hastanede geçirilen ilk 5-7 gün, enfeksiyon ve kanama riskinin en yüksek olduğu dönemdir. Göğüs tüpü ve kateter gibi ekipmanlar çıkarıldıktan sonra hasta mobilizasyona teşvik edilir. Solunum egzersizleri ile akciğer kapasitesi artırılır ve pnömoni riski önlenir. Yaraların temiz tutulması ve pansumanların düzenli değiştirilmesi enfeksiyonu engellemek için şarttır.
İlaç Yönetimi ve Düzenli Kontroller
Antikoagülanlar (kan sulandırıcılar), mekanik kapak kullanılan hastalarda ömür boyu kullanılmalıdır. INR değerleri haftalık olarak takip edilmeli ve hedef aralık (genellikle 2.5-3.5) korunmalıdır. Ağrı kesiciler ve antibiyotikler doktorun önerdiği dozda alınmalıdır. Kontrol muayeneleri ilk ay haftalık, sonrasında aylık periyotlarla planlanır.
Enfeksiyon Kontrolü ve Hijyen
Kalp kapakçığı ameliyatı geçiren hastalarda endokardit (kalp iç zarı iltihabı) riski yüksektir. Diş tedavileri öncesinde profilaktik antibiyotik kullanımı gereklidir. Ateş, titreme veya yara yerinde kızarıklık gibi belirtilerde acilen hastaneye başvurulmalıdır. El hijyeni ve kalabalık ortamlardan kaçınmak enfeksiyon riskini azaltır.
Beslenme ve Sıvı Alımı
Düşük tuzlu ve doymuş yağ içermeyen bir diyet, kalp sağlığını destekler. Potasyumdan zengin besinler (muz, ıspanak) ilaç etkileşimleri nedeniyle dikkatli tüketilmelidir. Günde 8-10 bardak su içmek, kan sulandırıcıların etkinliğini artırır. Alkol ve sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
Fiziksel Aktivite ve Rehabilitasyon
İlk 6 hafta ağır kaldırmaktan ve göğüs bölgesini zorlayacak hareketlerden kaçınılmalıdır. Yürüyüş ve hafif esneme hareketleri kan dolaşımını düzenler. Kardiyak rehabilitasyon programları, egzersiz toleransını artırmak için 2. aydan itibaren başlatılır.
Psikolojik Destek ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Ameliyat sonrası depresyon veya kaygı bozuklukları görülebilir. Destek grupları veya terapilerle psikolojik sağlamlık artırılmalıdır. Stres yönetimi için meditasyon veya nefes egzersizleri önerilir.
Uzun Dönemde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mekanik kapak sesi normal kabul edilir, ancak ani ses değişimleri doktora bildirilmelidir. Yıllık ekokardiyografi ile kapak fonksiyonları izlenir. Seyahat öncesi doktor onayı alınmalı ve ilaçların yanında taşınması unutulmamalıdır.
