Gardnerella vaginalis, vajinal florada dengenin bozulmasıyla ortaya çıkan bakteriyel bir enfeksiyondur. Anaerobik bakterilerin aşırı çoğalması sonucu gelişen bu durum, kadınlarda en sık görülen vajinal enfeksiyon türlerinden biridir. Cinsel yolla bulaşan hastalık kategorisinde olmamakla birlikte, cinsel aktif kadınlarda daha yaygın gözlemlenir.
Gardnerella Vaginalis Nedir?
Gardnerella vaginalis, sağlıklı vajinal florada düşük miktarlarda bulunabilen bir bakteridir. Ancak laktobasil adı verilen yararlı bakterilerin azalması durumunda kontrolsüz şekilde çoğalarak enfeksiyona yol açar. Bu dengesizlik sonucu ortaya çıkan tablo "bakteriyel vajinoz" olarak adlandırılır.
Belirtiler ve Tanı Kriterleri
- Balık benzeri koku: Özellikle cinsel ilişki sonrası veya adet döneminde belirginleşen karakteristik koku
- Gri-beyaz renkli akıntı: Homojen kıvamlı ve köpüksüz akıntı
- Vajinal pH yükselmesi: 4.5 üzerine çıkan pH değerleri
- Kaşıntı veya yanma: Genellikle hafif seyreder
Tanıda "Amsel kriterleri" kullanılır: Akıntı karakteri, pozitif whiff testi (balık kokusu), pH >4.5 ve mikroskopta clue hücreleri görülmesi.
Risk Faktörleri ve Bulaşma Yolları
- Sık cinsel partner değişimi
- Vajinal duş ve parfümlü hijyen ürünleri
- Antibiyotik kullanımı
- Rahim içi araç (spiral) kullanımı
- Adet dönemi fluktuasyonları
Cinsel yolla tam olarak bulaştığı kanıtlanmamış olsa da, cinsel aktif olmayan kadınlarda nadiren görülür.
Tedavi Protokolleri
- Antibiyotik Tedavisi:
- Oral metronidazol: Günde 2 kez 500 mg, 7 gün
- Vajinal klindamisin krem: Yatmadan önce 1 aplikatör, 7 gün
- Tek doz tinidazol: 2 gram tek seferde
- Probiyotik Destek: Tedavi sonrası laktobasil içeren probiyotiklerle floranın desteklenmesi
- Partner Tedavisi: Semptomatik partnerlerde tedavi önerilir
Komplikasyonlar ve Özel Durumlar
- Hamilelikte: Erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve amniyotik enfeksiyon riski
- Jinekolojik Operasyonlar: Histerektomi sonrası pelvik enfeksiyon riski artışı
- İlişkili Diğer Enfeksiyonlar: HIV ve HSV gibi enfeksiyonlara yatkınlık
Korunma ve Önlem Stratejileri
- Vajinal duş ve parfümlü ped kullanımından kaçınmak
- Pamuklu iç çamaşırı tercih etmek
- Cinsel ilişkide kondom kullanımı
- Probiyotik açısından zengin beslenme (yoğurt, kefir)
- Rutin jinekolojik kontroller
Sık Sorulan Sorular
- Tekrarlar mı? %50 vakada 6 ay içinde nüks görülebilir.
- Erkeklerde belirti verir mi? Genellikle asemptomatiktir, nadiren üretrit yapabilir.
- Evde tedavi mümkün mü? Semptomatik rahatlama için sirke banyosu önerilse de medikal tedavi şarttır.