FSH (Folikül Uyarıcı Hormon) testi, kadın ve erkek üreme sağlığının değerlendirilmesinde sıkça kullanılan bir kan testidir. Bu testin aç karnına mı yapıldığı, özellikle test öncesi hazırlık sürecinde en çok merak edilen konulardan biridir. İşte FSH testiyle ilgili tüm detaylar:
FSH Testi Nedir ve Neden İstenir?
FSH, beyindeki hipofiz bezinden salgılanan ve üreme sisteminin düzenlenmesinde kritik rol oynayan bir hormondur. Kadınlarda yumurtalıklardaki folikül gelişimini, erkeklerde ise sperm üretimini uyarır. Test, aşağıdaki durumlarda talep edilir:
- Kadınlarda yumurtalık rezervinin değerlendirilmesi,
- Adet düzensizlikleri veya erken menopoz şüphesi,
- Erkeklerde infertilite (kısırlık) nedenlerinin araştırılması,
- Çocuklarda ergenlik gecikmesi veya erken ergenlik teşhisi.
FSH Testi İçin Açlık Gerekli mi?
FSH testi için aç karnına olmak genellikle şart değildir. Çoğu hormon testinden farklı olarak, günün herhangi bir saatinde ve tokken yapılabilir. Ancak bazı laboratuvarlar, test sonuçlarının standart koşullarda alınması için 2-3 saatlik açlık önerebilir. Kesin bilgi için doktorunuzun veya laboratuvarın talimatlarını takip etmelisiniz.
Test Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İlaçlar: Doğum kontrol hapları, hormon preparatları veya steroidler test sonuçlarını etkileyebilir. Kullandığınız ilaçları doktorunuza bildirin.
- Adet Döngüsü: Kadınlarda FSH seviyeleri adet döngüsünün belirli evrelerinde değişiklik gösterir. Doktorunuz test için en uygun zamanı belirleyecektir.
- Stres ve Egzersiz: Aşırı fiziksel aktivite veya stres hormon seviyelerini geçici olarak değiştirebilir.
Test Nasıl Yapılır?
Kolunuzdaki bir damardan alınan kan örneği laboratuvarda analiz edilir. İşlem 5 dakikadan kısa sürer ve sonuçlar genellikle 24-48 saat içinde çıkar.
Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
- Kadınlarda:
- Foliküler Faz (Adet Başlangıcı): 3-10 mIU/mL normal kabul edilir.
- Menopoz Sonrası: 25-100 mIU/mL aralığına yükselir.
- Erkeklerde: 1.5-12.4 mIU/mL normal değerlerdir.
Yüksek FSH seviyeleri kadınlarda yumurtalık rezervinin azaldığını, erkeklerde ise testis fonksiyon bozukluğunu işaret edebilir. Düşük değerler ise hipofiz bezinin yetersiz çalıştığını gösterebilir.
Sık Sorulan Diğer Sorular
- FSH testi adetin kaçıncı günü yapılır? Genellikle adetin 2.-5. günleri arasında önerilir.
- FSH testi tek başına yeterli mi? AMH (Anti-Müllerian Hormon) ve östrojen testleriyle birlikte değerlendirilmelidir.
- FSH yüksekliği tedavi edilebilir mi? Altta yatan nedene (erken menopoz, hipofiz tümörü) göre tedavi planlanır.
Hamilelikte FSH Testi
Gebelik planlayan kadınlarda yumurtalık rezervini değerlendirmek için kullanılır. Hamilelik sırasında FSH seviyeleri doğal olarak düşük çıkar ve bu durum normaldir.
FSH testi hakkında endişeleriniz varsa veya sonuçlarınızı yorumlamak için mutlaka bir endokrinoloji veya kadın hastalıkları uzmanına başvurun.