FSH (Follikül Uyarıcı Hormon) testi, kadınlarda yumurtalık rezervini ve üreme sağlığını değerlendirmek için sıkça kullanılan bir kan analizidir. Bu testin doğru zamanlamayla yapılması, sonuçların güvenilirliği açısından kritik önem taşır.
FSH Testi Nedir?
FSH, beyindeki hipofiz bezi tarafından salgılanan ve yumurtalıkları uyararak yumurta gelişimini sağlayan bir hormondur. Test, kandaki FSH seviyelerini ölçerek yumurtalık fonksiyonları hakkında bilgi verir. Özellikle kısırlık araştırmaları, adet düzensizlikleri ve erken menopoz şüphesinde talep edilir.
FSH Testi Neden Yapılır?
- Yumurtalık rezervinin değerlendirilmesi,
- Menopoz döneminin başlangıcının tespiti,
- Polikistik over sendromu (PCOS) gibi hormonal dengesizliklerin araştırılması,
- Tüp bebek tedavisi öncesi yumurtalık kapasitesinin belirlenmesi.
Test İçin En Uygun Zaman
FSH testi genellikle adet döngüsünün 2. veya 3. gününde yapılır. Bu dönemde hormon seviyeleri bazal (en düşük) düzeyde olduğundan, yumurtalık fonksiyonları daha net değerlendirilir. Doktorunuz farklı bir gün önerebilse de standart protokol bu şekildedir.
Test Nasıl Uygulanır?
Açlık veya tokluk gerektirmeyen basit bir kan testidir. Kolunuzdan alınan kan örneği laboratuvarda analiz edilir. Sonuçlar 24-48 saat içinde çıkar. Test öncesinde hormon ilaçları veya doğum kontrol hapları kullanıyorsanız, doktorunuzu bilgilendirmelisiniz çünkü bu ilaçlar sonuçları etkileyebilir.
FSH Değerleri Nasıl Yorumlanır?
- Normal Değerler (2-3. Gün): 3-10 mIU/mL arası,
- Yüksek FSH (>10 mIU/mL): Azalmış yumurtalık rezervi veya erken menopoz işareti,
- Düşük FSH (<3 mIU/mL): Hipofiz bezinde fonksiyon bozukluğu veya polikistik over sendromu.
Adet Düzensizliği Olanlarda Test Zamanı
Düzensiz adet görenlerde test için ideal zaman belirsizdir. Bu durumda doktorunuz, kanamanın başladığı günü "1. gün" kabul ederek 2-3 gün içinde testi planlayabilir veya progesteron desteğiyle yapay bir kanama oluşturup tarih belirleyebilir.
Hamilelik Planlayanlar İçin Önemi
FSH testi, yumurtalıkların sağlıklı yumurta üretip üretmediğini gösterir. Yüksek çıkan değerler, doğal yolla gebelik şansının azaldığına işaret edebilir. Bu durumda doktorunuz yumurta dondurma veya erken tedavi seçeneklerini önerebilir.
Testin Sınırlılıkları
FSH seviyeleri tek başına kesin tanı koydurmaz. AMH (Anti-Müllerian Hormon) testi, ultrasonla folikül sayımı gibi diğer yöntemlerle desteklenmelidir. Ayrıca stres, sigara kullanımı veya geçirilen enfeksiyonlar da sonuçları geçici olarak etkileyebilir.
Sık Sorulan Sorular
- FSH testi ağrılı mıdır? Standart kan alma işleminden farksızdır.
- Sonuçlar ne kadar sürede çıkar? Çoğu laboratuvarda 1-2 iş günü yeterlidir.
- Testi adet dışında yaptırabilir miyim? Evet, ancak yorumlama zorlaşabilir.