Endometrium, rahmin iç yüzeyini kaplayan ve her adet döngüsünde kalınlaşıp dökülen dokudur. Gebelikte embriyonun tutunmasını sağlarken, anormal kalınlaşması ise ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilir. İşte endometrium kalınlığına dair tüm detaylar:
Endometrium Kalınlığı Ne Anlama Gelir?
Transvajinal ultrasonla ölçülen bu değer, hormonal değişimlere bağlı olarak adet döngüsü boyunca değişiklik gösterir. Normalde 4-16 mm arasında değişen kalınlık, menopoz sonrası 5 mm’yi geçmemelidir. Anormal kalınlaşma (endometrial hiperplazi) rahim kanseri riskini artırabilir.
Adet Döngüsüne Göre Normal Değerler
- Adet Sonrası (1-5. Gün): 2-4 mm – Dökülme sonrası en ince hal.
- Foliküler Faz (6-14. Gün): 5-7 mm – Östrojen etkisiyle kalınlaşma başlar.
- Yumurtlama Dönemi (14. Gün): 8-12 mm – Embriyo implantasyonu için ideal kalınlık.
- Luteal Faz (15-28. Gün): 10-16 mm – Progesteron etkisiyle süngerimsi yapı oluşur.
Endometrium Kalınlaşmasının 7 Nedeni
- Hormonal dengesizlik (Östrojen fazlalığı)
- Polikistik over sendromu (PKOS)
- Obezite (Yağ dokusunda östrojen üretimi)
- Östrojen içeren ilaçlar (Hormon replasman tedavisi)
- Endometrial polipler
- Kronik anovulasyon (Yumurtlama olmaması)
- Endometrium kanseri (Özellikle menopoz sonrası)
Teşhis Yöntemleri
- Transvajinal Ultrason: İlk basamak tanı aracı, kalınlık ölçümünde altın standart.
- Histeroskopi: Rahim içinin kameralı sistemle incelenmesi.
- Endometrial Biyopsi: Şüpheli bölgelerden doku örneği alınması.
- Salin Infüzyon Sonohisterografi: Rahim içine sıvı verilerek detaylı görüntüleme.
Endometrium Kalınlaşması Belirtileri
- Düzensiz veya ağır adet kanamaları
- Adet arası lekelenmeler
- Menopoz sonrası kanama
- Kasık ağrısı ve şişkinlik
- Kansızlığa bağlı halsizlik
Tedavi Seçenekleri
- Hormon Tedavisi: Progesteron içeren ilaçlarla doku inceltmesi.
- Histeroskopik Rezeksiyon: Poliplerin veya anormal dokuların cerrahiyle alınması.
- Rahim Küretajı: Şiddetli kanamalarda acil müdahale.
- Endometrial Ablasyon: Kalıcı tedavi için rahim içi dokunun yakılması.
- Histerektomi: Kanser riski yüksekse rahmin alınması.
Menopozda Kritik Değerler
Menopoz sonrası endometrium kalınlığı >5 mm ise mutlaka biyopsi gerekir. Özellikle kanama varsa kanser riski %10’a kadar çıkabilir. Hormon tedavisi almayanlarda 4 mm altı güvenli kabul edilir.
Gebelikte Önemi
Embriyo implantasyonu için ideal kalınlık 8-14 mm arasıdır. <7 mm ise düşük riski artar. Tüp bebek tedavilerinde endometrial kalınlık takibi başarıyı doğrudan etkiler.
Korunma ve Takip Önerileri
- Obezite kontrolü (Vücut kitle indeksi <25)
- Progesteron dengesizliğinde doğum kontrol hapı kullanımı
- Yıllık jinekolojik muayene ve ultrason
- Ailesinde rahim kanseri öyküsü olanların 6 ayda bir kontrolü
Anormal kanama veya risk faktörü olanların vakit kaybetmeden jinekoloji uzmanına başvurması gereklidir. Erken teşhis, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.